پیشگیری شناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه کاشان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه کاشان.

چکیده

انسان موجودی است که براساس شناخت­ها، باورها و انتظارات خود عمل می­کند. علل وقوع بسیاری از جرایم درک و تفسیر نادرست از موقعیت­ها است. تا هنگامی که شخص باور به تفسیر غیرمنطقی از یک رویداد را دارد ،ارتکاب جرم از سوی وی محتمل است. هدف این مقاله ارائه راهکارها و تدابیر متناسب برای مبارزه با جرایمی است که از طرح­واره­های شناختی و باورهای جرم­زا نشأت می­گیرند. بحث و گفتگو  و بررسی علل رفتار مجرمانه به تنهایی کفایت نمی­کند بلکه مطالعه و ارائه رهکارهای پیشگیرانه ضروری به نظر می­رسد.
این مقاله نشان می­دهد با تمرکز بر فرد مجرم می­توان از طریق بازسازی شناختی به اصلاح نقص­های شناختی مرتبط با انتخاب­های مجرمانه و ایجاد رفتار هنجارمند و مطلوب در فرد پرداخت. زدودن باورهای غیرمنطقی و جرم­زا از ذهن افراد  مستلزم در پیش گرفتن سیاست­های فکری و فرهنگی،  گفت و گو و تبادل آرا، جلوگیری از کلیشه­سازی، آزادی و تبادل اندیشه ها و اصلاح ساختارهای جرم زا است. بنابراین اصلاح الگوهای فکری و ذهنی افراد هم در تئوری و هم در عمل از ایجاد ساختارهای ناقص اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و... جلوگیری خواهد کرد و موجب اصلاح جامعه می­شود. زیرا افراد می­توانند با کسب مهارت و و شناخت بهتر استعدادهای خویش­ و برخورداری از اصول روان­شناسی توانمدیهای خویش را دریابند  و به این ترتیب درباره  طرحواره­­هایی که به صورت نادرست در ذهن آنان تشکیل شده است و همچنین مفاهیم سنتی ناکارآمد و غلط حاکم بر نگرش­های خود تجدیدنظر کنند.



 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسندگان [English]

  • S GHomashi 1
  • E Jahangiri 2
آلبرت الیس ـ رابرت هارپر، زندگی عاقلانه، مهرداد فیروزبخت، تهران: انتشارات رشد، 1381.
انوری، حسن، فرهنگ کوچک سخن، تهران: انتشارات سخن، 1383.
استوت، بریان و جو ییتس، برایان ویلیامز، جرم شناسی کاربردی، حمید رضا محمدی، تهران: نشر میزان، 1393.
اصغرزاده، فاطمه، «تأثیر درمان‌شناختی رفتاری بر روی اختلال شخصیت افراد وابسته به کرک»، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن، پایان نامه کارشناسی ارشد، پائیز 1387
ابوالمعالی، خدیجه، «نظریه‌های جرم شناسی و بزهکاری»، تهران: انتشارات ارجمند، 1389.
اُتنف، رنالد، «رهیافت جرم شناختی و بزه دیده شناختی به تروریسم؛ تحلیل جرم شناختی تروریسم»، علی حسین نجفی ابرندآبادی، تهران: مجله تحقیقات حقوقی، شماره 39. (صص341-319).
احمدوند، محمدعلی،«تأثیر تحصیلات بر تغییر ساختار طرحواره‌های تبعیض جنسی» دانشور رفتار، سال یازدهم، شماره4، 1383، صص14-24.
اعزازی، شهلا، خشونت خانوادگی: زنان کتک خورده، تهران: نشر سالی، 1380 .
استرنبرگ، رابرت، روان شناسی شناختی، کمال خرازی و الهه حجازی ، تهران: انتشارات ، سمت، 1387 .
اخلاقی، ابوالقاسم، «تأثیر آموزش و مشاوره گروهی بر تغییر نگرش معتادین نسبت به مواد مخدر» دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، 1375.
ارونسون، الیوت، روان‌شناسی اجتماعی. حسین شکرشکن. تهران : انتشارات رشد، 1371.
بارون، رابرت ا، دونابرن بلرتی . جانسون، علی تحصیلی، روان شناسی اجتماعی، تهران: نشر کتاب آمه، 1389.
بلیکی، نورمن، پارادایم‌های تحقیق در علوم انسانی، حمیدرضا حسنی و دیگران، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1391.
پی فرانک، ویلیامز و ماری لین دی مک شین، نظریه‌های جرم‌شناسی، حمیدرضا ملک محمدی، تهران: نشر میزان، 1380)
پوت واین، دیوید و آیدن سامونز ، روانشناسی و جرم، داوود نجفی، تهران: نشر میزان، 1383.
جباری، مهسا، شهریار شهیدی و فرشته موتابی، «اثر بخشی مداخله مثبت نگر گروهی در کاهش نگرش‌های ناکارآمد و افزایش میزان شادکامی دختران نوجوان» مجله روان‌شناسی بالینی، شماره 2، تابستان 1393، صص 88-68.
خدایاری فرد، محمد، سعید اکبری زراد خانه، فرامرز سهرابی «اثربخشی مداخلات شناختی ـ رفتاری زندانیان»، مجله علوم رفتاری، دوره 2، زمستان 1387، شماره 4، صص 290-283.
خسروی، زهره و همکاران، «بررسی رابطه بین نوع فرآیند طرحواره‌ای و نگرش به ازدواج» فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی، 1386، شماره 4، دوره اول، صص 31- 40.
خلجی موحد، امان الله، روان شناسی جامعه، تهران: نشر دات، 1384.
خمسه‌ای، اکرم «بررسی ارتباط میان رفتار جنسی و طرحواره‌های نقش جنسیتی در دو گروه از دانشجویان متأهل: مقایسه رفتار جنسی زنان و مردان در خانواده»، فصلنامه خانواده پژوهی، سال دوم، شماره 8 ، 1385، صص 340- 324.
خمسه‌ای، اکرم، روان‌شناسی زنان، تهران: انتشارات آگه –ارجمند، 1384.
روش، بلاو آن ماری، ادیل نیون، روان شناسی اجتماعی، سید محمد دادگران، تهران: انتشارات مروارید، 1371.
ستوده، هدایت الله، روان‌شناسی اجتماعی، تهران: انتشارات آوای نور، 1389.
ساگانت، مالری، مارگات شاو، پیشگیری از جرم و امنیت جامعه، ترجمه محمد شمسایی، تهران: مرکز تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا، 1392.
سهراب زاده، مهران، فرهنگ‌نامه آسیب‌های اجتماعی، تهران: انتشارات جامعه شناسان، 1389.
صانعی، پرویز، قانون و شخصیت یا تحقیقی در روان‌شناسی اجتماعی ایران، تهران: نشر دانشگاه تهران، 1344.
صلاحی، جاوید،کیفر شناسی، تهران: نشر میزان، 1392.
صفاری، علی، «مبانی نظری پیشگیری از وقوع جرم»، تهران: مجله تحقیقات حقوقی، شماره 34-33، صص 322-267.
قماشی، سعید،«از جرم شناسی علت شناختی تا جرم شناسی شناختی»، تهران: فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره 70. 1393
کریمی، یوسف، روان‌شناسی اجتماعی، تهران: انتشارات رشد، 1375.
کار، مهرانگیز، رفع تبعیض از زنان، تهران: انتشارات پروین، 1387.
کی نیا، مهدی، روان شناسی جنایی، تهران: انشارات رشد، 1388.
گسن، موریس، اصول جرم‌شناسی، میر روح الله صدیق، تهران: نشر دادگستر، 1385.
گلاور و برونینگ ، گلاور، جان.ای برونینگ، راجر.اچ ، روان‌شناسی تربیتی؛ اصول و کاربرد آن، علینقی خرازی، تهران: نشر دانشگاهی، 1388.
مارش، یان و دیگران، نظریه‌های جرم، حمید رضا ملک محمدی، تهران: نشر میزان، 1389.
ممتاز ، فریده، انحرافات اجتماعی، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1387 .
معین، محمد، فرهنگ فارسی، تهران: سرایش، 1389.
معین، محمد، فرهنگ فارسی، گردآوری عزیزالله علیزاده، فشرده دوره شش جلدی، تهران: انتشارات بیگی، 1392.
نجفی ابرندآبادی ، علی حسین، «پیشگیری از بزهکاری و پلیس محلی»، مجله تحقیقات حقوقی، 1378، شماره 25 و 26، 149-129.
نجفی ابرند آبادی، علی حسین، تقریرات جرم شناسی نظری، دوره دکتری دانشگاه تربیت مدرس، تهران، 1379.
نجفی ابرند آبادی، علی حسین ، «دانشنامه بزهدیده شناسی و پیشگیری از جرم»، تهران، نشر میزان، 1393.
وایت، راب، فیونا هینز، جرم و جرم شناسی، علی سلیمی، قم: موسسه پژوهشی حوزه و دانشگاه، چاپ زیتون، 1383.
A. A. Kavoosy Baroomand, pictorial English- Persian dictionary Publisher: pirooz printing and publication hous.(9Edition) 2001.
Arsa publication, APA Dictionary of psychology, (first Edition) 2012.
Jean Marie, McGloin, Travis C. Pratt, Cognitive Ability and Delinquent Behavior Among Inner-City Youth: A Life-Course Analysis of Main, International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology.
William F, Brewer and Glenn ,The Nature And Functions Of Schemas: V Production Note. University of Illinois at Urbana-Champaign Library ,Large-scale Digitization Project, (2007) Technical Report No. 325, NakamuraUniversity of Illinois at Urbana-Champaign,1984.
attitudes personality and behavior.icek. ajzen, Second edition, frist published 2005.