منزلت"حق بر آموزش" در نظام بین المللی حقوق بشر

نویسنده

دکترای حقوق از دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی.

چکیده

حق بر آموزش از جمله حق هایی است که کم تر به اهمیت بنیادین آن توجه شده است. اسناد بین المللی حقوق بشر این حق را در زمره حقوق فرهنگی بشر بر شمرده اندو بیشتر حقوقدانان نیز با توسل به اصل ظهور این حق را در همین قلمرو دانسته اند، غافل از آن که اطن حق فی نفسه در میان سلسله مراتب قواعد حقوق بین الملل چه منزلت و مقامی دارد. حق بر آموزش به عنوان سازنده زیربنای فهم و درک انسانس و مجرای تعین و تحقق دیگر حقوق معنوی از جمله آزادی اندیشه، بیان و مذهب ، از منزلتی بسیار رفیع در میان سایر حقوق انسان برخوردار است و با عنایت به مفاد اسناد حقوق بشری موجود می توان دست و کم در سطوح ابتدایی آموزش این حق را واجد وصف آمرانه دانست. از سویی دیگر این آموزش نمی تواند و نباید فارغ از الزامات حقوق بشری باشد حق بر آموزش فارغ از حق بر آموزش خرد حداقلی معنا نمی یابد. شروع فرایند آموزش ،بدون ایجاد زمینه ای برای توانمندسازی اندیشه درباره درستی یا نادرستی شکل و ماهیت آموزش و نیز بی توجهی به لزوم آموزش عقلانی و سیستماتیک مدارا می تواند خود به نتیجه ای بس ناگوار ختم گردد. این بایسته نیز به نحو بسیار ظریفی در اسناد جهانی حقوق بشر دیده می شود. در این مقاله قصد گشودن ابعاد تودرتو و بسیار ظریف این حق بنیادین انسانی را داریم.

کلیدواژه‌ها