بررسی تطبیقی تقصیر نابخشودنی زیان دیدگان ممتاز در حوادث رانندگی و کار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه تهران

چکیده

مواجهه با تقصیر نابخشودنی زیان دیدگان ممتاز یعنی آنها که تقصیر معمولی اشان قابل استناد نیست، اما تقصیر های نابخشودنی اشان قابل استناد است، این پرسش را مطرح می سازد که زیان دیده ممتاز حادثه رانندگی یا کار که تقصیر او در ایجاد حادثه، سبب انحصاری محسوب می گردد، در جبران خسارت چه نقشی دارد؟ طرح و توسعه اصطلاح «تقصیر نابخشودنی»، در حقوق فرانسه به عنوان گامی در جهت عدالت محسوب می گردد. بدین ترتیب، این مقاله به بررسی تطبیقی موضوع در حقوق فرانسه و مقایسه آن با نظام حقوقی ایران می پردازد. با تحلیل قوانین مختلف در نظام حقوقی ایران، به این نتیجه می رسد که در حوزه حوادث کار و رانندگی، در کنار اصل جبران خسارت و توجه به سیاست بازدارندگی، شایسته است قانونگذار و رویه قضایی نسبت به طرح و توسعه مفهوم مضیق تقصیر نابخشودنی زیان دیدگان ممتاز در شرایطی که تقصیر آنها علت منحصر حادثه تلقی می شود، اقدام نمایند. مفهومی که مانع از ادعای جبران کامل خسارت برای تنها مقصر حادثه می شود و در راستای تعادل و کارایی اقتصادی حائز اهمیت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparative Examination of Privileged Victim's Inexcusable Fault in Road and Work Accidents

نویسندگان [English]

  • Hasan Badini 1
  • Farnaz Forouzan Boroojeni 2
1 Associate Professor/University of Tehran/Faculty of Law and Political Science
2 PhD Candidate of Private Law/University of Tehran
چکیده [English]

What is the role of privileged victims' inexcusable fault in compensation of road and work accidents? Privileged victims whose their typical faults are not imputable, but their inexcusable faults are imputable. Creation and development of the term "victims' inexcusable fault" in work and road accidents by French law is considered as taking a step to just. So this article firstly reviews the concept and justification of "victims' inexcusable fault", especially in French law, because this term has been formed in French legal system. Then it comparatively analysis this issue in French law and Iranian law. Finally, with consideration of principle of compensation and deterrence policy, it suggests the necessity of creation and development of the term "victims' inexcusable fault" in work and road accidents by Iranian law. Taking strict approach of given concept in a work or car accident caused by the victims' inexcusable fault may be prevented injustice and is so important for equilibrium and economic efficiency.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Victims' Inexcusable Fault"
  • "Compensation"
  • "Road Accident"
  • "Work Accident"
  • "Deterrence Policy"

مراجع

  1. بسمه تعالی

    منابع و مآخذ

    الف: منابع فارسی و عربی

    1. بادینی، حسن، فلسفه مسئولیت مدنی، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1392
    2. بادینی، حسن، «قواعد حاکم بر اعمال همزمان نظام های جبران خسارت (مسئولیت مدنی، بیمه و تامین اجتماعی)»، فصلنامه حقوق، دوره 38/ 1387، شماره 2، 39- 68
    3. بادینی، حسن، «هدف مسئولیت مدنی»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، 1383، شماره 66، 55- 113
    4. خدابخشی، عبدالله، جبران خسارت کارگران در نظام مسئولیت مدنی، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1391
    5. خدابخشی، عبدالله، «مسئولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی و تحولات آن در حقوق ایران»، مجله حقوقی دادگستری، 1390، شماره 74، 103- 128
    6. رشدی، محمد السعید، الخطا غیر النغتفر: سوء السلوک الفاحش و المقصود، کویت، جامعه الکویت، 1995 م
    7. ژوردن، پاتریس، اصول مسئولیت مدنی، ترجمه مجید ادیب، تهران، نشر میزان، 1385
    8. عراقی، سید عزت الله و بادینی، حسن و شهابی، مهدی، درآمدی بر حقوق تامین اجتماعی، نقد قانون تامین اجتماعی ایران بر اساس مطالعه تطبیقی، تهران، موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، 1386
    9. کاتوزیان، ناصر و جنیدی، لعیا و غمامی، مجید، مسئولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی (مقاله سوم: تحول حقوق فرانسه در زمینه حوادث رانندگی: غمامی، مجید)، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1380

    10. کاتوزیان، ناصر، الزام های خارج از قرارداد- مسئولیت مدنی، جلد 1، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1392

    11. مراغه ای، میرفتاح، (بی تا)، عناوین الاصول، چاپ سنگی (یک جلدی)

    12. نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه به شماره ۱۷۵/۹۴/۷ مورخ ۲۶/۱/ 1394 مندرج در روزنامه رسمی شماره 20524 مورخ 2/6/1394

    13. وینی، ژنویو و ژوردن، پاتریس، «شرایط مسئولیت: همراهی فعل منتسب به خوانده و فعل زیان دیده» (صفحات 285- 312)، ترجمه مجید ادیب، مجله تحقیقات حقوقی، 1384،  شماره 42

    14. وینی، ژنویو و ژوردن، پاتریس، «شرایط مسئولیت: تقصیر زیان دیده در حوادث رانندگی» (صفحات 1147- 1173)، ترجمه مجید ادیب، ماهنامه خبری و تحلیلی در زمینه علوم انسانی، 1388، شماره 101

    ب: منابع انگلیسی

    1. Bar, Christian von, Non-contractual Liability Arising out of Damage Caused to Another: (PEL Liab. Dam.), Sellier- European Law Publishers, 2009
    2. Dongen, Emanuel van, Contributory Negligence: A Historical and Comparative Study, Brill, 2014
    3. Dam, Cees Van, European Tort Law, Oxford University Press, 2013
    4. Ernst, Wolfgang, The Development of Traffic Liability, Cambridge University Press, 2014
    5. Faure, Michael, "Tort Liability in France: An Introductory Economic Analysis" in Deffains, Bruno & Kirat, Thierry; "Law and Economics in Civil Law Countries", Routledge, 2004
    6. Fuchs, Mazimilian, "Structure and Legitimation of Statutory Accident Insurance: A Comparative Legal View", International Social Security Review, Vol. 50, 1997, No. 3
    7. Tunc, André & J. Zepos, Panayotis & Knapp, Viktor & Christodoulou, Phoebus, International Encyclopedia of Comparative Law: Torts, Vol. 11, Mohr, 1978
    8. Lawson, F. H. & Markesinis, B. S., Tortious Liability for Unintentional Harm in the Common Law and the Civil Law, Volume 1, Cambridge University Press, 1982
    9. Maanen, G. E. Van & Hage, Jaap, "Chapter 6: Tort Law" in  Hage, Jaap & Akkermans, Bram, "Introduction to Law", Springer, 2014
    10. Youngs, Raymond, English, French & German Comparative Law, Routledge, 2014

     

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 12 دی 1396
  • تاریخ بازنگری: 22 اردیبهشت 1397
  • تاریخ پذیرش: 12 خرداد 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار