بررسی تحلیلی ماهیت مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجویدکتری حقوق عمومی دانشکده حقوق علامه طباطبایی / تهران / ایران.(نویسنده مسئول )

2 استادیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشگاه تهران (پردیس فارابی)

10.22034/jlr.2020.184448.1496

چکیده

 
چکیده
ماهیت مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در نظام حقوقی، همواره ذهن برخی را به خود مشغول داشته و بحث در خصوص ماهیت و جنس مصوبات این نهاد همچنان محل بحث است. بر این اساس، پرسش اصلی این است که آیا مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی از نوع سیاست‌گذاری است یا قانون‌گذاری و یا مقرره‌گذاری؟ با توجه به اینکه (1) سیاست‌گذاری تحت لوای حاکمیت قانون معنا می‌یابد، و (2) قانون‌گذار دانستن شورای عالی متضمن نفی صلاحیت انحصاری مجلس در امر تقنین است، و همچنین (3) اِعمال اختیار مقرره‌گذاری بنابر صلاحیت‌های اعطاشده قابل توجیه است. بعید به نظر می‌رسد که بتوان مصوبات این نهاد را تحت این سه عنوان نام‌گذاری کرد و برای آ­ن­ها اثری حقوقی متصور شد. در این نوشتار کوشیده‌ایم با نگاهی به تعاریف موجود در مورد سه عمل یادشده و از منظری سلبی، عدم قابلیت انطباق این مفاهیم بر مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی را با استناد به مصوبات این نهاد نشان دهیم.
 
کلید واژگان:
سیاست‌گذاری، شورای عالی انقلاب فرهنگی، صلاحیت، قانون‌گذاری، مقرره‌گذاری.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analytical study of the nature of the regulations of the Supreme Council of Cultural Revolutio

نویسندگان [English]

  • Seyed Mohammad Hosseini 1
  • مهناز بیات 2
  • Mahdi Balavi 3
1 Public Law / Faculty of Law and Political Science / Allameh Tabatabaei University / Tehran / Iran.
2 بهشتی
3 Tehran University (Pardis)
چکیده [English]

Abstract
The nature of the regulations of the supreme council of cultural revolution in the legal system and hierarchy of law sources, have preoccupied some researchers and the recognizing the status of these regulations seems necessary. Therefore, there have been expressed diverse views about the nature of the regulations by scholars to answer this question that whether the nature of these regulations is policymaking, lawmaking or rulemaking? with regard to this issue that the  policymaking is based on the principle of rule of law and predetermined competence of legislature from one side and as well as if we consider this council as a lawmaker institution, we contradict the exclusive competence of parliament in legislating on the other hand, and also with regard to this issue that the devolution of competence for rulemaking is in the legislature competence, therefore it seems unlikely to  consider the regulations of the council as one of the aforementioned titles and imagine legal effect for them. Therefore, in this paper I attend to clear the nature of this regulations and I'll  try to with regard to the council's regulations examine this issue that whether these regulations are adaptable to these notions (policy making, lawmaking and rulemaking) or not?
 
Keywords: Supreme Council of Cultural Revolution, Discretion, Policymaking, Lawmaking, Regulation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Supreme Council of Cultural Revolution
  • Discretion
  • Policymaking
  • Lawmaking
  • Regulation
کتاب
0 .ادار کل امور فرهنگی و رواب عمومی مجلس شورای اسالمی، صورت مشروح م اکرات
شورای بازنگری قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران، جلرد 5 ،تهرران: مجلرس
شورای اسالمی، 0162.
5 .الوانی، سید مهدی، تصمیمگیری و تعیین خطمشی دولتی، تهران: سرمت، چراپ نهرم،
.0181
1 .امامی، محمد و کورش استوارسنگری، حقاوق اداری ، جلرد نخسرت، تهرران: میرزان، چراپ
نوزدهم، 0120.
0 .بالوی، مهدی و مهناز بیات کمیتکی، دولت حقبنیاد؛ دفتر اول: تحلیل معناا و تبیاین
مبنا، تهران: مجد، چاپ نخست، 0126.
0.راسخ، محمد، بنیاد نظری اصالح نظام قانونگ اری، تهران: مرکز پژوهشهای مجلس
شورای اسالمی، 0180.
6 ،--------.وضع مقرره در قوۀ قضاییه، تهران: دراک، چاپ نخست، 0120.
4.زارعی، محمدحسرین، نقش کمیسیونهای داخلی در نظارت پارلمانی، تهرران: مرکرز
پژوهشهای مجلس شورای اسالمی، چاپ نخست، 0182.
8.زولر، الیزابت، درآمدی بر حقوق عمومی، ترجم سید مجتبی واعظی، تهران: جاودانه، چاپ
دوم، 0120.
2.شوالیه، ژاک، دولت پسامدرن، ترجم سید مجتبی واعظی، تهران: مجد، چاپ اول، 0126.
01 .طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، حقوق اداری تطبیقی، تهران: سمت، 0184.
00 ،-----------------.حقوق اداری، تهران: سمت، چاپ هجدهم، 0120.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 94 بررسی تحلیلی ماهیت مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی
501
05.کاتوزیان، ناصر، مقدمۀ علم حقوق، تهران: شرکت سهامی انتشرار، چراپ هفتراد و ششرم،
.0182
01.کاسز، سابینو، شکلگیری حقوق اداری، ترجم سید مجتبی واعظی، شیراز: شهرداد، چاپ
دوم، 0126.
00.کلسن، هانس، نظریۀ حقوقی ناب، ترجم اسماعیل نعمتاللهی، قم: پژوهشرگاه حروزه و
دانشگاه، چاپ دوم، 0120.
00.مَتیو، برتران، قانون، ترجم مجید ادیب، تهران: میزان، چاپ نخست، 0120.
06.مشهدی، علی، قانون تشکیالت و آیین دادرسی دیاوان عادالت اداری در نظام
حقوقی کنونی، تهران: خرسندی، چاپ نخست، 0120.
04.موسیزاده، رضا، حقوق اداری 6-0 ،تهران: میزان، چاپ هفدهم، 0120.
08.موالبیگی، غالمرضا، صالحیت و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، تهران: جنگرل،
چاپ دوم، 0120.
02.مهرپور، حسین، وظیفۀ دشاوار نظاارت بار اجارای قاانون اساسای: مجموعاۀ
مکاتبات و نظریات حقوقی هیأت پیگیری و نظارت بر اجرای قانون اساسای
0364-0394 ،تهران: نشر ثالث، چاپ نخست، 0180.
51.هاشمی، سیدمحمد، حقوق اساسی جمهوری اسالمی ایران، جلرد 5 ،تهرران: میرزان،
.0125
50.هیوود، آندره، مفاهیم کلیدی در علم سیاست، ترجمر حسرن سرعید کالهری و عبراس
کاردان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ سوم، 0120.
مقاله
55.زارعی، محمدحسین، سید محمد حسینی و محمد نجفی کلیرانی، شورای عاالی انقاالب
فرهنگی در ترازوی استقالل قوا، مطالعات حقوقی، 00(1 ،)0128 ،صص 000-010.
51.ملکافضلی، محسن، جایگااه حقاوقی و نقاش مجلاس خبرگاان در جمهاوری
اسالمی ایران، حکومت اسالمی، 0180 ،شماره 01 ،صص 05-055.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 94 بررسی تحلیلی ماهیت مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی
500
50.موحد، محمدعلی، نسبت میان حقوق و اخالق، در موحد: تأمالت )در باب حقاوق و
شریعت، تاریخ و سیاست(، به اهتمام مینا انتظار حجت و سینا گلستانی، تهرران : بنگراه
ترجمه و نشر کتاب پارسه، چاپ نخست، 0122 ،صص 40-561.
50.وکیلیان، حسن، گونهشناسی قدرت سیاستگ اری قوای تقنینای: نظریاه هاا و
.40-522 صص، 0120 ،)61(50 ،راهبرد، دیدگاهها
56.ویژه، محمدرضا، نظارت قضایی دیوان عدالت اداری بر مقررات اجرایی، پرژوهش
.040-515 صص، 0120 ،)14(00 ،عمومی حقوق
54.هداوند، مهدی، درآمدی بر نظریۀ عمومی ترمیمپ یری عمل اداری، پژوهش حقوق
.024-504 صص، 0126 ،)00(08 ،عمومی
تقریر
58 .زارعی، محمدحسین، جزوۀ حقوق اداری تطبیقی، تهران: دانشکد حقوق دانشگاه شهید
بهشتی، بیتا.
پایاننامه
52 .حسینی، سیدمحمد، »قلمرو صرالحیت شرورای عرالی انقرالب فرهنگری و نظرارت برر آن «،
پایاننام کارشناسی ارشد حقوق عمومی؛ به راهنمایی دکترر مهنراز بیرات کمیتکری، تهرران:
دانشگاه شهید بهشتی، 0126.
مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی
11« .آییننامر انضرباطی دانشرجویان جمهروری اسرالمی ایرران « مصروب جلسر 100 مرورخ :
.0140/0/51
10« .آییننام تشکلهای اسالمی دانشگاهیان« مصوب جلس 008 مورخ: 2/6/0148.
15« .آییننام شورای فرهنگ عمومی« مصوب جلس 150 مورخ: 50/01/0145.
11« .آییننام شورای فرهنگی و اجتماعی زنان« مصوب جلس 011 مورخ: 04/0/0146.
10« .اساسنام فرهنگستان علوم جمهوری اسالمی ایران« مصوب جلس 011 مورخ: 0/2/0164.
10« .اصول سیاست فرهنگی کشور« مصوب جلس 558 مورخ: 51/0/0140.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 94 بررسی تحلیلی ماهیت مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی
505
16« .اهداف، سیاستها و ضواب نشر کتاب« مصوب جلس 002 مورخ: 51/5/0164.
14« .اهداف، سیاستها و ضواب نشر کتاب« مصوب جلس 002 مورخ: 51/5/0146 و اصرالحی
.0182/0/50 :مورخ 661 جلس
18« .اهمیت حفاظت اسناد، نوارها و مشروح مذاکرات شورای عالی انقالب فرهنگی و طبقهبنردی
آن« مصوب جلس 052 مورخ: 50/4/0144.
12« .جایگاه، اهداف و وظرایف شرورای عرالی انقرالب فرهنگری « مصروب جلسر 012 مرورخ:
.0146/8/51
01« .درباره احکام نهایی صادره توس هیلت مرکزی گزینش دانشجو و کمیت مرکزی انضرباطی
دانشجویان« مصوب جلس 81 مورخ: 00/6/0160.
00« .سند نقش جامع علمی کشور« مصوب جلس 642 مورخ: 01/0/0182.
05« .سیاسرتهرای اشرت ال زنران در جمهروری اسرالمی ایرران« مصروب جلسر 588 مرورخ:
.0140/0/51
01« .سیاستهای بهبود وضع گذران اوقات فراغت زنان و دختران« مصروب جلسر 001 مرورخ:
.0180/05/51
00« .سیاسرتهرای راهبرردی اسرالمی شردن مراکرز آموزشری« مصروب جلسر 066 مرورخ:
.0142/0/50
00« .سیاستهای فرهنگی–تبلی ی روز زن« مصوب جلس 010 مورخ: 06/4/0140.
06« .سیاستهای مقابله با تهاجم فرهنگی« مصوب جلس 002 مورخ: 50/05/0148.
04« .قانون تشکیل هیلتهای امنای دانشگاهها و مؤسسات آموزش عرالی و پژوهشری « مصروب
.0164/0/52 :مورخ 081 جلس
08« .ماده واحد اعتبار و نحو اعطای امتیاز علمی بره مجرالت، ت لسریس انجمرن هرای علمری،
قطبهای علمی، واحدهای پژوهشی و کرسیهای نظریهپردازی، نقد و مناظره و آزاداندیشری
در حوز علمی قم« مصوب جلس 650 مورخ: 50/1/0184.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 94 بررسی تحلیلی ماهیت مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی
501
02« .نحو تلیید صالحیت اخالقی و علمی و پرداخت حقوق اساتید و دبیران شراغل و بازنشسرته
زبان و ادبیات فارسی که به خارج اعزام میشوند "آقایان محمرد اسرتعالمی ، احمرد مهردوی
دام انی، محمد اسالمی، خانم تاجماه آصفی"« مصوب جلس 502 مورخ: 2/4/0141.
01« .همکاری دولت در اجرای مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی« مصوب جلس 88 مورخ:
.0160/4/00
ب( منابع انگلیسی
Books
51.Alder, J. General Principles of Constitutional and Administrative Law,
4
th Edition, New York: Palgrave Macmillan, 2002.
52.Austin, J. The Province of Jurisprudence Determined, W Rumble (ed.),
Cambridge: Cambridge University Press, 1995.
53.Baranger, D. & C. Murray. “System of Government”, in Routledge
Handbook of Constitutional Law, Fleiner & et al. (eds.), London and
New York: Routledge Handbooks, 2013.
54.Fuller, L. The Morality of Law, Revised Edition, New Haven and
London: Yale University Press, 1969.
55.Kaid, L.L. & C. Holtz-Bacha. Encyclopedia of Political Communication,
Vol. 1, Los Angeles: Sage Publications, 2008.
56.Leyland, P. & G. Anthony. Text Book on Administrative Law, 7th Edition,
UN: Oxford University Press, 2013.
57.Loughlin, M. Public Law and Political Theory, Oxford: Clarendon Press,
1992.
58.Scott, D. & A. Felix, Principles of Administrative Law, London:
Cavendish Publishing Limited, 1997.
59.Raz, J. The Authority of Law: Essays on Law and Morality, Oxford:
Clarendon Press, 1979.
60.Zhai, X & M. Guinn. Bentham’s Theory of Law and Public Opinion, New
York: Cambridge University Press, 2014.
Articles
61.Alexy, R. “On the Concept and Nature of Law”, Ratio Juris, 21(3), 2008,
pp. 281-99.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 94 بررسی تحلیلی ماهیت مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی
500
62.Cerar, M. “The Relationship Between Law and Politics”, Annual Survey
of International & Comparative Law, 15(1), Article 3, 2009, pp. 19-23.
63.Waldron, J. “The Concept and the Rule of Law”, University of Georgia:
Sibley Lecture Series, 43(1), 2008, pp. 1-61.
Websites
64.Garvey, T. “A Brief Overview of Rulemaking and Judicial Review”,
Congressional Research Service, 2017. URL=
<www.crsreports.congress.gov> (last visited on: 20/11/2019).
65.Mashaw, J. “Judicial Review of Administrative Action”, Especial 1, 2005.
URL= <www.bibliotecadigital.fgv.br> (last visited on: 11/11/2019).