رویکردی تطبیقی بر دعوی تقابل

نویسنده

دانشگاه تهران

چکیده

دعوی تقابل با ماهیت و کارکرد دوگانه دفاع و ادعا یکی از مهم‌ترین دعاوی طاری است که پیش‌بینی مقرراتی راجع به آن در قانون آیین دادرسی مدنی ایران از نخستین گام‌های قانون‌گذاری مورد توجه بوده است. مقنن در تبیین مفهوم و ماهیت و چگونگی استفاده از آن به کمترین تعداد مواد (سه ماده) در قانون آیین دادرسی مدنی اکتفا کرده است. دعوای تقابل در لفظ دعوا است اما به واقع دفاعی است که علاوه بر دفاع، مزیت دیگری نیز برای خوانده می‌خواهد. از این‌رو، ریشه در اعمال حق دادخواهی دارد. دکترین حقوقی بیشترین سهم را در توضیح و تشریح نحوه استفاده از این امکان در دادرسی بر عهده دارد. دعوای تقابل موجب عدول از صلاحیت محلی دادگاه است اما نمی‌تواند چنین امری را در مورد صلاحیت ذاتی ایجاد کند. همچنین دعوای تقابل از دعوای اصلی مستقل است. مسائلی همچون شرایط طرح و پذیرش دعوای تقابل و آثار آن در نظم رسیدگی و دادگاه‌ها، استقلال به دعوای اصلی از موضوعات این مقاله است.Abstract  Counterclaim has two functions; one of them as a claim and another as a defense way. Our legislator has foreseen some rules in premier steps of legislation about it. Our legislator has provided three articles on its notion and nature and procedure and so the role of legal doctrine in study on it is significant. Although Counterclaim is an action but in fact it is a defense but a defense that defender seeks another advantage that mere defense. It is in accordance with right of action. In counterclaim procedure derogate Venue rules but material competence rules most be observed in it. Some questions such as its demanding and acceptance and effects in courts and procedure and the question of its independence is subject of this article. Some questions such as its demanding and acceptance and effects in courts and procedure and the question of its independence is subject of this article.Key words Counterclaim, Mere defense, Defense right, Autonomy.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

1

فهرست منابع
الف) فارسی
. 1. ابهری، دکتر حمید؛ آیین دادرسی مدنی 3، انتشارات دانشگاه مازندران، 1393
،« منوط بودن » ،« ارتباط کامل داشتن » 2. احمدی، دکتر خلیل؛ مفهوم و آثار عبارات
دعاوی در قانون آیین دادرسی مدنی ، در: « هم منشأ بودن » و « مربوط بودن »
.66- فصلنامه دیدگاه های حقوقی، بهار 1394 ، ش 69 ، ص 31
. 3. امامی، دکتر سید حسن؛ حقوق مدنی، انتشارات اسلامیه، 1378 ، ج 1
4. جعفری لنگرودی، دکتر محمدجعفر؛ دایر هالمعارف علوم اسلامی (قضایی)، انتشارات
. گنج دانش، 1363 ، ج 2
5. حسن زاده، دکتر مهدی؛ اقامه دعاوی طاری در خارج از مهلت، در: پژوهش حقوق
.63- خصوصی، 1392 ، سال دوم، ش چهارم، ص 39
. 6. شمس، دکتر عبدالله؛ آیین دادرسی مدنی، تهران، دراک، 1388 ، ج 1
. 7. صدر زاده افشار، دکتر سید محسن؛ آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، ماجد، 1385
8. غمامی، دکتر مجید و دکتر محسن محسنی؛ آیین دادرسی مدنی فرامل ی، شرکت
. سهامی انتشار، 1390
9. غمامی، دکتر مجید؛ دعوای متقابل، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران،
.244- 1383 ، ش 66 ، ص 225
. 10 . کاتوزیان، دکتر ناصر؛ نظریه عمومی تعهدات، نشر دادگستر، 1380
11 . متین دفتری، دکتر احمد؛ آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، مجمع علمی و فرهنگی
. مجد، 1378 ، ج 1
. 12 . متین، احمد؛ بی تا، مجموعه رویه قضایی قسمت حقوقی، از سال 1311 تا 1335
. 13 . محسنی، دکتر حسن؛ آیین دادرسی مدنی فرانسه، شرکت سهامی انتشار، 1391 ، ج 1
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 73 رویکردی تطبیقی بر دعوی تقابل
197
14 . محسنی، دکتر حسن؛ حدود وابستگی دعوای طاری به دعوای اصلی، استقلال یا
وابستگی آیینی، نقد رویه قضایی، زیر نظر استاد دکتر ناصر کاتوزیان، انتش ارات جنگل،
.266- 1391 ، ص 251
15 . محسنی، دکتر حسن ؛ اداره جریان دادرسی مدنی، بر پایه همکاری و د ر
. چارچوب اصول دادرسی، با مقدمة دکتر ناصر کاتوزیان، شرکت سهامی انتشار، 1392
16 . محمدی، دکتر سام و محمدزاده، علی ؛ تأثیر زوال دعوای اصلی بر دعوای تقابل ،
.380- فصلنامه حقوق، 1388 ، دوره 39 ، ش 4، ص 361
17 . نهرینی، دکتر فریدون؛ زوال دادرسی به جهت استرداد دعوا، در: فصلنامه تحقیقات
.136- حقوقی، تابستان 1394 ، ش 70 ، ص 113
18 . واحدی، دکتر جواد؛ دعوای متقابل، مجله حقوقی و قضایی دادگستری جمهوری اسلامی
.21- ایران، 1370 ، ش دوم، ص 6
. 19 . یوسف زاده، دکتر مرتضی؛ آیین دادرسی مدنی، شرکت سهامی انتشار، 1391
ب) لاتین
20. Becam, Joёl et Colette Kauffman-Diplomat, La demande
reconventionnelle, in: GUIDE JURIDIQUE DALLOZ, Paris : Dalloz,
1992.
21. Cadiet, Loïc et Emmanuel Jeuland, Droit judiciaire privé, Paris :
LexisNexis, 2014.
22. Cadiet, Loïc, Code de procédure civile, Paris : LexisNexis, 2015.
23. Cézar – Bru, Ch., Précis élémentaire de la procédure civile, Paris : Sirey,
1927, T. 1.
24. Cornu, Gérard et Jean Foyer, Procédure civile, Paris : Puf, 1996.
25. Couchez, Gérard, Procédure civile, Paris : Sirey, 1990.
26. Kebir, Mehdi, Demande reconventionnelle : exclusion de la règle
«reconvention sur reconvention ne vaut», Dalloz actualité © Éditions
Dalloz 2016.
27. Larguier, Jean, Procédure civile, Paris : Dalloz, 1974, T. 1.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 73 رویکردی تطبیقی بر دعوی تقابل
198
28. Répertoire de procédure civile et commerciale, sous la direction de M.
Maurice Lemaire, Paris : Dalloz, 1950, T. 1.
29. Solus, Henri et Roger Perrot, Droit judiciaire privé, Paris : Sirey, 1961,
T. 1.
30. Vincent, Jean et Serge Guichard, Procédure civile, Paris : Dalloz, 1991