مفهوم مخاصمه مسلحانه غیربین المللی در عرف حقوق بین الملل بشردوستانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دکترای حقوق بین الملل

چکیده

دادگاه بین المللی کیفری برای یوگسلاوی سابق در  قضیه مشهور تادیچ در سال 1995 مخاصمه مسلحانه غیر بین المللی را تعریف کرد. این تعریف که در چارچوب ماده 3 مشترک کنوانسیون های چهارگانه 1949 ارائه شده بود، از آن زمان تا کنون به دفعات در قضایایی مختلف در نزد دادگاه مذکور و همچنین دادگاه بین المللی کیفری رواندا، دیوان ویژه سیرالئون و اخیراً دیوان بین المللی کیفری مورد استفاده و استناد قرار گرفته است. تعریف تادیچ دیگر محدود به ماده 3 مشترک نیست و با تصویب ماده 8 اساسنامه رم قلمرو اجرای مفاد عرفی پروتکل دوم الحاقی به کنوانسیون های چهارگانه را نیز مشخص می کند. مقاله حاضر ضمن بررسی تحلیلی تعریف فوق، آن را با مفاد مربوطه در معاهدات بین المللی درباره حقوق بشردوستانه مخاصمات مسلحانه غیربین المللی مقایسه می کند و نهایتاً نشان می دهد که تعریف تادیچ حداقل از دو زاویه عرف حقوق بشردوستانه بین المللی را توسعه داده است: 1) بخشی از تعریف، فی الواقع، تدوین قضایی عرف زمان خود است و 2) قسمتی از تعریف که منعکس کننده حقوق بین الملل عرفی نبوده نیز با تحت تأثیر قرار دادن عملکرد آتی دولت ها و رویه قضایی، موجد عرف جدیدی شده است. در وجه اخیر، تعریف تادیچ قلمرو اجرای مفاد عرفی پروتکل دوم را تغییر داده و آن را از معیارهای سختگیرانه ماده 1 پروتکل به قلمرو موسع ماده 3 مشترک نزدیک کرده است.


 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

.

نویسندگان [English]

  • R. Eslami 1
  • A.R Kazemi 2
شفیعی بافتی، نگین و هنجنی، سید علی ، ابعاد حقوقی بین المللی مخاصمه مسلحانه غیربین المللی تهران: نشر میزان، 3921.
ممتاز، جمشید و شایگان، فریده، حقوق بین الملل بشردوستانه در برابر چالش های مخاصمات مسلحانه عصر حاضر، تهران: موسسه مطالعات و پژوهش های حقوقی، 1393.
Abi-Saab, Rosemary, ‘Humanitarian Law and Internal Conflicts: The Evolution of Legal Concern’, in A Delissen and G Tanja (eds) Humanitarian Law of Armed Conflict: Challenges Ahead. Essays in Honour of Frits Kalshoven (Dordrecht: Martinus Nijhoff, 1991).
Akande, Dapo, Classification of Armed Conflicts: Relevant Legal Concepts, in E. Wilmhurst (ed), International Law and the Classification of Cconflicts (Oxford: Oxford University Press, 2012).
Ambos, Kai Treatise on International Criminal Law: The Crimes and Sentencing, Vol. II (Oxford: Oxford University Press, 2014).
Boelaert-Suominen, S. ‘The Yugoslavia Tribunal and the Common Core of Humanitarian Law Applicable to all Armed Conflicts’, 13 Leiden Journal of International Law, 619 (2000).
Cullen, Anthony, The Concept of Non-International Armed Conflict in International Humanitarian Law (Cambridge: Cambridge University Press, 2010).
-------- ‘The Definition of Non-international Armed Conflict in the Rome Statute of the International Criminal Court: An Analysis of the Threshold of Application Contained in Article 8(2)(f)’, 12(3) Journal of Conflict & Security Law, 419 (2008).
Greenwood, Christopher ‘Command Responsibility and the Hadžihasanovi Decision ’ 2 Journal of International Criminal Justice, 598 (2004).
Greenwood, Christopher Scope of Application of Humanitarian LAw, in Deiter Flick (ed.) Handbook of International Humanitarian Law (Oxford: Oxford University Press, 2008).
Sandoz, Yev (eds.) Commentary on the Additional Protocols of 8 June 1977 to the Geneva Conventions of 12 August 1949 (Geneva: Martinus Nijhoff, 1987).
Meron, Theodor, ‘Classification of Armed Conflict in the Formaer Yugoslavia, Nicaragua’s Fallout’, 92(2) American Journal of International Law, 236 (1998)
----- ‘The Humanization of Humanitarian Law’, 94 (2) American Journal of International Law, 239 (2000).
Thahziblie, Bahia and Swaak-Goldman, Olivia ,‘Determining the Threshold for the Application of International Humanitarian Law’, in Liesbeth Lijnzaad, Johanna Van Sambeek and Bahia Tahzib-lie (eds.), Making the Voice of Humanity Heard (Leiden: Martinus Nijhoff Publishers, 2004).
Moir, Lindsay, The Law of Internal Armed Conflict (Cambridge: CUP, 2002).
Pictet, Jean (ed.) Commentaries on the Geneva Conventions of 12 August 1949: Geneva Convention for the Amelioration of the Conditions of the Wounded and Sick in Armed Forces in the Field, Vol. I (Geneva: ICRC, 1952).
Zimmermann, Andreas, ‘War Crimes Committed in an Armed Conflict Not of an International Character’, in O. Triffterer, Commentary on Statute of The International Criminal Court (Baden-Baden: Nomos Verlagsgesellschaft 1999).