بررسی وضعیت فقهی و حقوقی بیت کوین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی

2 پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی

3 کارشناس ارشد حقوق دانشگاه تهران

چکیده

بیت کوین یکی از واقعیت‌ های عصر حاضر است که در کنار فرصت‌ ها، تهدیدها و مخاطراتی را برای سیستم اقتصادی کشورها به همراه دارد. در حال حاضر بیت کوین به عنوان پرکاربردترین و با ارزش‌ترین پول مجازی در دنیای واقعی است. بیت کوین که در واقع یک نوآوری اینترنتی با کارکردهای مشابه «پول بی‌پشتوانه» یا پول حکومتی است؛ یک وسیله برای نقل و انتقال یا ذخیره ارزش با ماهیت غیر متمرکز محسوب می گردد که به سرعت در فضای مجازی فراگیر شده‌ و به کاربران این امکان را می‌دهد بدون هیچ واسطه‌ای تمامی مراحل انتشار، پردازش و معاملات را انجام دهند. مباحث بسیاری در مورد ماهیت بیت کوین وجود دارد؛ آیا واقعاً بیت کوین را می‌توان به عنوان یک ارز، سرمایه یا کالا در نظر گرفت. روند گسترش استقبال از بیت کوین باعث گردیده بررسی ابعاد بیت کوین و استفاده آن در سیستم اقتصادی در دستور کار مراکز پژوهشی، مراکز فقهی، مجالس قانونگذاری و بانک‌های مرکزی بسیاری از کشورهای جهان قرار گیرد که ایران هم از این قاعده مستثنی نیست.
بسیاری از صاحب نظران معتقدند بیت کوین می تواند کارکردهای مشخصی را که پول سنتی و پول الکترونیک در اقتصاد بر عهده دارد را در دنیای حقیقی ایفا نماید و به نظر می رسد حتی با قوانین شریعت و اصول اسلامی مغایرت ندارد، بنابراین به عنوان پول مجازی( ارز دیجیتال) پذیرفته شده، لکن با مسائل و چالش هایی در این-خصوص مواجه است که باید با وضع قوانین مناسب و نظارت دقیق، وسیله‌ای قابل اتکاء و اعتماد در مبادلات شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Jurisprudential and law Investigation into Bitcoins

نویسندگان [English]

  • mohamad roshan 1
  • Mostafa Mozafari 2
  • Hanieh Mirzayi 3
1 professor
2 professor
3 lawyer
چکیده [English]

Bitcoin, one of the realities is the economic system in contemporaneously, which, despite the opportunities, threats and risks it poses to the economic system of countries. At the moment, Bitcoin be considered, as the most used and most valuable virtual currency in the real world. Bitcoin is actually an internet innovation and with similar functions of paperless money or government money, a tool for transferring or storing value is considered with a decentralized nature, which has become widespread in the cyberspace and allows users to do so the entire process of publishing, processing and deals is made by users' networks and without any intermediary. There are many discussions about the nature of bitcoin. Indeed, bitcoin can be considered as a currency, capital or commodity? Extending the welcome to bitcoin has made it possible to examine Bitcoin's various dimensions and its use in the economic system on the agenda of research centers, jurisprudence centers, legislative assembly and central banks of many countries of the world That Iran is no exception.
A look on the Bitcoin studies indicate that many experts believe Bitcoin can head certain functions in the real world that traditional cash and e-money play in the economy .Therefore, it does not contradict with Sharia law and Islamic principles, so as virtual currency accepted But the problems and challenges faced in this regard That must be The reliability and confidence in the exchanges by setting proper rules and strict monitoring

کلیدواژه‌ها [English]

  • Virtual Money
  • bitcoin
  • Digital currency
  • Government funds
فهرست منابع
1-      انصاری، مرتضی؛ فوائدالاصول؛ قم: انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی، بی‌تا، ج 2.
2-      بجنوردی،سید حسن، القواعد الفقهیه، قم، الهادی، جلد 2، 1419.
3-      بیت کوین و ماهیت مالی و فقهی ، مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی، دی ماه 1396
4-      توسلی، محمد اسماعیل،تحلیل ماهیت پول، اقتصاد اسلامی، شماره 48،صص107-130.
5-      سلطانی، محمد، ماهیت حقوقی پرداخت در پول الکترونیک، پژوهشنامه حقوق اسلامی،سال شانزدهم،بهار و تابستان 94،ص79-120.
6-      سلیمانی پور، محمد مهدی، بررسی فقهی پول مجازی، فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات مالی اسلامی، سال ششم، شماره دوم، بهار و تابستان 1396، صص167-197.
7-      سید حسینی، میر میثم ، بیت کوین نخستین پول مجازی، ماهنامه بازار سرمایه ایران، شماره 114 و115، صص84-88.
8-      شهیدی، مهدی، سقوط تعهدات،تهران،کانون وکلای مرکز، 1373 .
9-      صدر، سید محمد باقر ، البنک اللاربوی فی الاسلام،  قم، انتشارات دارالصدر، 1425 .
10-  عبدالستار ابوغده، النقود الرقمیة الرؤیة الشرعیة والآثار الاقتصادیة، موتمر الدوحه الرابع للمال الاسلامی، 2018.
11-  عبدی پور، ابراهیم، تحلیل حقوقی ماهیت پول الکترونیکی، شماره شانزدهم، بهار تابستان 1389،صص53-84.
12-  گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، سیاستگذاری کشورهای آمریکا،چین و آلمان در زمینه ابزارهای مالی دیجیتالی جدید مانند بیت ­کوین. شماره 28013691.
13-   گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، بیت کوین ابزاری نوین در نظام پرداخت های الکترونیکی،شماره 13617،اردیبهشت ماه 1393
14-  حسینی مراغی،سید میر عبدالفتاح، العناوین الفقهیه، قم دفتر انتشارات اسلامی،جلد 1، 1417.
15-  خویی، سید ابوالقاسم؛ مصباح‌الاصول؛ قم: مکتبه الداوری، ج2.
16-  قره‌داغی، علی؛ موتمر الدوحه الرابع للمال الاسلامی، نهم ژانویه 2018.
17-  موسوی بجنوردی، سید محمد، نظرخواهی از فقها پیرامون مسایل فقهی و حقوقی ناشی از کاهش ارزش پول، تهران، مجله رهنمون،شماره 6، 1372 .
18-  مصطفوی، سیدکاظم؛ القواعدالفقهیه؛ قم: انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی، 1421.
19- میرزا خانی، رضا، بیت کوین و ماهیت مالی و فقهی ، مرکز پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی، دی ماه 1396.
20- Brito and Andrea Castillo ... and Spencer E. Ante, “Bitcoin Startups Begin to Attract. Real Cash,” Wall Street Journal, May 8, 2013
21- Charles W.Evans , Bitcoin in Islamic Banking and Finance, Journal of Islamic Banking and Finance, June 2015, Vol. 3, No. 1, pp. 1-11
22- Elwell & Murphy, 2013 Bitcoin: Questions, Answers, and Analysis of Legal Issues, Congressional Research Service Report (20 December).
23- Fletcher, Justin, "Currency In Transition: An Ethnographic Inquiry Of Bitcoin Adherents" (2013), Electronic Theses and Dissertations.
24- Rahn , Richard, "The End of Money &The Stuggle For Financial Privacy",Seattle ,Discovery Institute Press, 1999.
25- Sifers, R. (1997). Regulating Electronic Money in Small-Value Payment. 49Federal Communication Law Journal , 708.
26- hadana.ir
27-Tebyan.net