کیفرگرایی اولیای دم بر اساس چگونگی و شرایط پیرامونی قتل عمد (تحلیل موردی پرونده های قتل عمد در استان تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران.

2 استادیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق،الهیات و علوم سیاسی ، واحدعلوم و تحقیقات، دانشگاه آزاداسلامی،تهران،ایران.

3 دانشیارگروه حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق ،دانشگاه شهید بهشتی، تهران ،ایران.

4 استادیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق،الهیات و علوم سیاسی ، واحد علوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.

10.480308/jlr.2022.226323.2134

چکیده

از جمله اجزای تشکیل‏ دهندۀ علم حقوق، مشترک بین حقوق عمومی و خصوصی، مسئولیت مدنی است که از پیشینۀ تاریخی طولانی‌ای برخوردار است و هریک از نظام‏های حقوقی به سهم خود به آن پرداخته‏اند. مقالۀ حاضر می‏ کوشد تا ریشه‏ های تاریخی و شالوده ‏های نظری مسئولیت مدنی در نظام حقوقی هندوستان را با تأکید بر نظریۀ مسئولیت محض، که یکی از چهار نظریۀ عمده در این حوزه است، تبیین کند و تحولات صورت‏ گرفته در این زمینه را نشان دهد. درواقع هدف از این پژوهش، بررسی شکل‏گیری مسئولیت مدنی در هندوستان بر اساس نظریۀ مذکور است. این پژوهش نظری در کنار اتخاذ رویکرد تاریخی بر روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی استوار بوده و با ارجاع به کتب، اسناد و مقالات موجود، اطلاعات را به‌صورت کتابخانه‏ای جمع‏آوری کرده است. یافته ‏های این پژوهش حاکی از آن‌اند که مسئولیت مدنی در هندوستان– با محوریت نظریۀ مسئولیت محض– تقریباً در بیشتر ابعاد خود از قانون انگلستان تأثیر پذیرفته است. بااین‌حال، مبانی آن متعددند که همین امر بر تحول نظام تقنینی و حقوقی سنتی این کشور مؤثر است و در نتیجه قانون‌گذار هندی در اجرای قواعد مربوطه، شرایط جامعۀ هند را از نظر دور نداشته و نمی‏دارد. یکی از مهم‏ترین شواهد این تفاوت، مسئولیت مطلق است که از مسئولیت محض منبعث‌ شده و در زمینۀ فعالیت‏های فوق‌العاده خطرناک کاربرد دارد.
د.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

punitivness of the avengers of blood according to conditions and circumstances surrounding premeditated murder (case study of premeditated murder cases in Tehran province)

نویسندگان [English]

  • shaghayegh akbari 1
  • ghassem ghassemi 2
  • nasrin mehra 3
  • mohammad ali mahdavi sabet 4
1
2 assistant professor of islamic azad university
3 assistant professor law of shahid beheshti university
4 azad universitغ
چکیده [English]

Numerous factors, including individual and social factors,‌can be related to the demand or non-demand of the right of punishment by‌ avengers of blood. the purpose of this study is to investigate the relationship between the variables of murder method, precedent of decision and collective quarrel with the decision of the avengers of blood.The present research is conducted by Survey method and Chi-square and Phi Kramer correlation tests were used.The statistical society is premeditated murder cases in Tehran that occurred in March 2004 to September 2015 in Tehran and executed to September 2016 in which one- hundred cases were selected by convenience sampling method and SPSS software was used. According to the research findings, in cases where murder is considered cruel due to indicators such as the use of clubs and swords, inflicting more than two blows, sexual harassment of the victim and burning and amputation of the corpse, in %57/1 of cases leading to retribution,while in cases where the murder was not brutal, retaliation happen in only %24/6 and in %64/9 it has led to receiving blood money and in %8/8, it has led to free forgiveness. The analysis of the data finally led to the conclusion that there is a statistically direct and significant relationship between the decision of the avengers of blood and the method of committing the murder. The findings also showed that there is no significant relationship between the precedent of the killer's decision and also the mass conflict with the decision the avengers of blood.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Punitivness
  • Murder style
  • Premeditated Murder
  • Collective quarrel
  • Brutal Murder

مراجع

  1.  

    کتاب

    1. استراوس، انسلم و کربین، جولیت، مبانی پژوهش کیفی، ترجمه ابراهیم افشار، تهران: نشر نی، 1398.
    2. اکبری، عاطفه، قانونگذاری مبتنی بر وقایع مجرمانه، تهران:مجد، 1394.
    3. بیرو، آلن، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه باقر ساروخانی، تهران: کیهان، 1375.
    4. رحمدل، منصور، تناسب جرم و مجازات، تهران: سمت، چاپ سوم،1394.
    5. زهر، هوارد، عدالت ترمیمی، حسین غلامی، تهران: مجد، چاپ اول، 1383.
    6. ساروخانی، باقر، روش های تحقیق در علوم اجتماعی بینش و فنون، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات علوم فرهنگی تهران،1387.
    7. ساعی ارسی، ایرج، مهارت های نوشتاری پژوهش در علوم اجتماعی، تهران: بهمن برنا، چاپ پنجم، 1395.
    8. سعدی‌پور، اسماعیل، روش‌های تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی، تهران: دوران، 1396.
    9. غلامی، حسین، کیفرشناسی: کلیات و مبانی پاسخ شناسی جرم، تهران: میزان، 1395.
    10. غلامی، حسین، کیفرگرایی: مفهوم و گونه های آن، در: حسین غلامی(به کوشش)، علوم جنایی تطبیقی در پرتو همکاری های بین المللی، مجموعه مقالات نکوداشت دکتر سیلویا تلنباخ، چاپ اول، تهران: میزان، 1395.
    11. غلامی، حسین،کیفرگرایی: معیار و شاخص ها، در: علی حسین نجفی ابرندآبادی(زیرنظر)، دایره المعارف علوم جنایی: کتاب چهارم علوم جنایی تجربی، 1398.
    12. کرس ول، جان دبلیو، طرح پژوهش رویکردهای کمی، کیفی و ترکیبی، علیرضا کیامنش و مریم دانای طوس، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی، 1398.
    13. نجفی ابرندآبادی، علی حسین و حمید هاشم بیگی، دانشنامه جرم شناسی، تهران: گنج دانش، 1397.
    14. نیکوکار، حمیدرضا و بهار همت پور، ترس از جرم، تهران: میزان، چاپ اول، 1391.
    15. هابز، توماس، لویاتان، ترجمه حسین بشیریه، تهران: نشر نی، 1385.
    16. هود، راجر و کرولین هویل، مجازات مرگ، فراز شهلایی، تهران: نگاه بینه، چاپ اول، 1391.

    مقاله

    1. جعفری، احمد و سید حسین سراج زاده، جرم و مجازات: مقایسة مجازات‌های اجتماعی پیشنهادی نمونه‌ای از دانشجویان با قوانین مجازات در ایران، مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، سال دوم، 1390، شماره 5 و6.
    2. رضوی فرد، بهزاد، کیفیات مشدده در فرایند کیفردهیِ جنایات بین المللی، مجله پژوهش حقوق کیفری، دوره 2، 1393، شماره 6.
    3. سلیمانی میمندی و روح الامینی، نجمه، محمود امینی‌زاده، و حمید امینی‌زاده، بررسی قتل عمد در حقوق ایران و کانادا، مجله بین‌المللی پژوهش ملل، دوره پنجم، 1398، شماره 49.
    4. شیری، عباس، حق بزه دیده در تعیین کیفر و نحوه اجرای آن، فصلنامه دیدگاههای حقوق قضایی، 1397، شماره 81.
    5. غلامی، حسین، الغاگرایی و کنترل جرم، تناقض در اصطلاحات، پژوهش حقوق و سیاست،1387، صص348-324.
    6. فرجیها، محمد، بازتاب رسانه‌ای جرم، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال ششم، 1385، شماره 22.
    7. قاضی نژاد، مریم و مینا ذبیحی، نسل و جدی‌انگاری جرم، مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره 6، 1394، شماره 1.
    8. کریمی منجرمویی و علیرضا افشانی، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به نزاع دسته‌جمعی در شهر لردگان، فصلنامه انتظام اجتماعی، سال دهم، 1397، شماره 6.
    9. محمودی جانکی، فیروز و محسن مرادی حسن‌آبادی، افکار عمومی و کیفرگرایی، مجله مطالعات حقوقی، دورة سوم، 1390، شمارة 2.
    10. مرادی، حسن و علی شهبازی، عنصر معنوی قتل عمد در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، مجله پژوهش حقوق کیفری، دوره 4، 1394، شماره 13.
    11. مرادی پسند، گلناز، تهمورث بشیریه و حسین غلامی دون، بررسی تطبیقی جلوه‌های کیفرگرایی در نظام‌های حقوقی و تاثیر آن بر الگوهای کیفرزدا، فصلنامه علمی تحقیقات حقوقی آزاد، دوره چهاردهم،1400، شماره 51، صص 215-197.
    12. مهرا، نسرین، تأثیر مشخصه‌های جرم بر تعیین مجازات، فصلنامه تحقیقات حقوقی، شماره 88، 1398، صص 83-63.
    13. میرسعیدی، منصور و حسین محمد کوره‌پز، نقش رهبران سیاسی- اجتماعی در سطح کیفرگرایی عمومی(مطالعه موردی کیفر مرگ)، مجله مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی، دوره 49، 1398، شماره 1.
    14. نورپور، محسن، عبدالرضا جوان‌جعفری بجنوردی و سید محمد جواد ساداتی، تأثیر جنسیّت بر میزان گرایش به اجرای مجازات‌های شدید جسمانی )مطالعة موردی: شهرستان مشهد(، مجله پژوهش حقوق کیفری، دوره 8، 1399، شماره 30.
    15. نورپور، محسن، عبدالرضا جوان‌جعفری بجنوردی و سید محمد جواد ساداتی، تحلیل جامعه‌شناختی تعامل میان سیاست کیفری رسمی و وجدان تنبیهی وجدان جمعی(مطالعه موردی افکار عمومی شهرستان مشهد در مجازات های شدید بدنی)،مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی، دوره 49، 1398، شماره 2.
    16. نیکوکار، حمیدرضا، شهلا معظمی و پروین ستار، مطالعۀ تطبیقی الگوهای بازنمایی بزهکاری در مطبوعات ایران و آلمان با تأکید بر کیفرگرایی، مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی، دوره 50، 1399، شماره 2.
    17. نیکوکار، حمیدرضا، مژگان امراللهی بیوکی و مهدی برزگر، نقش ترس از جرم بر اجرای علنی مجازات مرگ با تأکید بر نقش رسانه ها(مطالعه موردی اعدام قاتل روح الله داداشی)، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، سال هشتم، 1392، شماره 26.

    References

    Books

    1. Akbari, Atefeh. Legislation Based on Criminal Events. Tehran: Majd, 2015. (in Persian)
    2. Birou, Alan. Culture of Social Sciences. Translated by Baqer Sarukhani. Tehran: Keyhan, 1996. (in Persian)
    3. Creswell, John W. Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. Translated by Alireza Kiamanesh and Maryam Danay Tavas. Tehran: Jihad Daneshgahi Publications, Allameh Tabatabai University, 2019. (in Persian)
    4. Fitcher, Ron, Sources of Conflict and Methods of conflict , Resolution, International Peace and Conflict ResolutionSchool of International Service,The American University,c. 1677, Rev. 1625.
    5. Gholami, Hossein. Criminology: General Principles and Criminal Response Foundations. Tehran: Mizan, 2016. (in Persian)
    6. Gholami, Hossein. Penology: Concepts and Types. In: Hossein Gholami (Ed.), Comparative Criminal Sciences in the Light of International Cooperation: A Collection of Articles Honoring Dr. Sylvia Tellenbach. 1st ed., Tehran: Mizan, 2016. (in Persian)
    7. Gholami, Hossein. Penology: Criteria and Indicators. In: Ali Hossein Najafi Abrand Abadi (Ed.), Encyclopedia of Criminal Sciences: Volume Four of Experimental Criminal Sciences. 2019. (in Persian)
    8. Hobbes, Thomas. Leviathan. Translated by Hossein Beshirieh. Tehran: Nashr Ney, 2006. (in Persian)
    9. Holland Winifred. Homicide law in Comparative Perspective: Murder and Related Issues: An Analysis of the Law in Canada. Published in North America (US and Canada) by Hart Publishing. C/o International Specialized Book Services, 920 NE 58th Avenue, Suite 300, Portland, OR 97213–3786, The editor and contributors severally, 2007.
    10. Hood, Roger & Caroline Hoyle. The Death Penalty. Translated by Faraz Shahlaei. Tehran: Negah Bineh, 1st ed., 2012. (in Persian)
    11. Kutateladze, Besiki, Measuring State Punitiveness in the United States, in: Kury, Helmut and Shea, Evelyn, Punitivity: International Developments, vol 1, Universitatsverlag Dr. N. Brockmeyer, 2011.
    12. Najafi Abrand Abadi, Ali Hossein & Hamid Hashemi Beigi. Encyclopedia of Criminology. Tehran: Ganj Danesh, 2018. (in Persian)
    13. Nikoukar, Hamid Reza & Bahar Hemmatpour. Fear of Crime. Tehran: Mizan, 1st ed., 2012. (in Persian)
    14. Rahmandel, Mansoor. The Proportionality of Crime and Punishment. Tehran: Samt, 3rd ed., 2015. (in Persian)
    15. Saadi Pour, Ismail. Research Methods in Psychology and Educational Sciences. Tehran: Douran, 2017. (in Persian)
    16. Saei Arsi, Iraj. Writing Skills in Social Science Research. Tehran: Bahman Borna, 5th ed., 2016. (in Persian)
    17. Sarukhani, Baqer. Research Methods in Social Sciences: Insights and Techniques. Tehran: Publications of the Research Institute for Humanities and Cultural Studies, 2008. (in Persian)
    18. Strauss, Anselm & Corbin, Juliet. Basics of Qualitative Research. Translated by Ebrahim Afshar. Tehran: Nashr Ney, 2019. (in Persian)
    19. Zahr, Howard. Restorative Justice. Translated by Hossein Gholami. Tehran: Majd, 1st ed., 2004. (in Persian)

    Articles

    1. Adriaensse, An, Aertsen, Ivo, “Punitive attitudes: Towards an operationalization to measure individual punitivity in a multidimensional way”, European Journal of Criminology, Vol. 12(1), 2014.
    2. CORNU, Gérard. Legal Vocabulary, Puf, 2005. (in French)
    3. Farajhia, M. "Media Reflection of Crime". Scientific-Research Quarterly Journal of Social Welfare, Vol. 6, 2006, No 22. (in Persian)
    4. Ghassemi, Ghassem. “Criminal punishment in Islamic societies: empirical study of attitudes to criminal sentencing in Iran”, European Journal of Criminal Policy and Research, vol. 15, 2009.
    5. Ghazi Nejad, M & Zibahi, M "Generational and Historical Perspectives on Crime". Journal of Social Issues in Iran, Vol. 6, 2015, No 1. (in Persian)
    6. Gholami, H. "Penology and Crime Control: Terminological Contradictions". *Journal of Law and Politics Research*, 2008. (in Persian)
    7. Jafari, A & Sarajzadeh, S H, "Crime and Punishment: Comparing Proposed Social Punishments with Iranian Penal Laws". Journal of Social Issues in Iran, Vol. 2, 2011, No 5 & (in Persian)
    8. Karimi M & Afshani, A "Examination of Social Factors Affecting Collective Disputes in Lordegan". Quarterly Journal of Social Order, Vol. 10, 2018, No 6. (in Persian)
    9. Kury, Helmut; Ferdinand, Theodore N. & Obergfell-Fuchs, Joachim (2002), “Does severe punishment mean less criminality?”, International Criminal Justice Review, Vol. 13, 2002, pp 110–148.
    10. Mahmoudi Janki, F & Moradi Hassanabadi, M, "Public Opinion and Penology". Journal of Legal Studies, Vol. 3, 2011, No 2. (in Persian)
    11. Mehra, N. "The Impact of Crime Characteristics on Determining Punishment". Quarterly Journal of Legal Research, No. 88, 2019. (in Persian)
    12. Mirsaiidi, M & Mohammad Kurehpaz, H "The Role of Political-Social Leaders in General Penology (Case Study of the Death Penalty)". Journal of Legal Studies and Criminology, Vol. 49, 2019, No 1. (in Persian)
    13. Moradi Pasand, G, Beshirieh, T & Gholami Don, H "Comparative Study of Penology Aspects in Legal Systems and Its Impact on Crime Reduction Patterns". Scientific Quarterly Journal of Free Legal Research, Vol. 14, 2021, No 51. (in Persian)
    14. Moradi, H & Shahbazi, A "The Mental Element of Intentional Murder in the Islamic Penal Code of 2013". Journal of Criminal Law Research, Vol. 4, 2015, No 13. (in Persian)
    15. Nikoukar, H R, Amrollahi Biouki, M & Barzegar, M, "The Role of Fear of Crime on the Public Execution of the Death Penalty with Emphasis on Media Role (Case Study: Execution of the Murderer Rouhollah Dadashi)". Quarterly Journal of Crime Prevention Studies, Vol. 8, 2013, No 26. (in Persian)
    16. Nikoukar, H R, Moazami, SH & Setar, P "Comparative Study of Crime Representation Models in Iranian and German Media with Emphasis on Penology". Journal of Legal Studies and Criminology, Vol. 50, 2020, No 2. (in Persian)
    17. Nourpoor, M, Javan-Jafari Bojnourdi, A & Javad Sadati, S M "The Effect of Gender on the Tendency to Implement Severe Physical Punishments (Case Study: Mashhad)". Journal of Criminal Law Research, Vol. 8, 2020, No 30. (in Persian)
    18. Nourpoor, M, Javan-Jafari Bojnourdi, A Javad Sadati, S M "Sociological Analysis of Interaction between Formal Penal Policy and Collective Conscience (Case Study: Public Opinion in Mashhad on Severe Physical Punishments)". Journal of Legal Studies and Criminology, Vol. 49, 2019, No 2. (in Persian)
    19. Rezvifard, B. "Aggravating Circumstances in the Process of International Criminal Prosecution". Journal of Criminal Law Research, Vol. 2, 2014, No 6. (in Persian)
    20. Serajzadeh, SeyedHossein. “Social determinants of the seriousness of crime: an examination of a Muslim sampl”, Social Compass, 55, 2008, no. 4.
    21. Shiri, A. "The Victim's Right in Determining and Executing Punishment". Quarterly Journal of Judicial Perspectives, 2018, No 81. (in Persian)
    22. Soleimani Mimandi, N, Aminizadeh, M & Aminizadeh, H, "Review of Intentional Murder in Iranian and Canadian Law". International Journal of Nations Research, Vol. 5, 2019, No 49. (in Persian)

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 26 اسفند 1400
  • تاریخ بازنگری: 21 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 22 تیر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار