پارادایم رفتاری شورای امنیت در مقابله با تروریسم در بستر ماده 51 منشور؛ از القاعده تا داعش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز مطالعات راهبردی خاورمیانه

2 دانشگاه دفاع ملی

10.52547/jlr.2023.230509.2447

چکیده

ماده 51 منشور سازمان ملل متحد در باب حق دفاع مشروع است. این حق تا قبل از حملات یازده سپتامبر، کمتر محل مناقشه بود. اما در طول بیست سال گذشته و در پی دو مناقشه بزرگ در خاورمیانه و واکنش شورای امنیت به آن، این حق و نحوه استناد به آن، دوباره به محل بحث و جدل بدل شد. در این مقاله با توجه به ادعای بازنگری شورای امنیت در مفهوم دفاع مشروع و صدور قطعنامه‌هایی از طرف این سازمان، به بررسی و تحلیل رفتاری شورا در این خصوص پرداخته شده است. در مجموع علی‌رغم صدور قطعنامه‌های 1368 و 1373 که به تفسیر موسع از حق دفاع مشروع پرداخته است، اما عدم تکرار این موضوع در قطعنامه‌های متعددی که شورا در سال‌های بعد صادر کرده است، نشان از عدم تحول اساسی در رفتار شورا نسبت به مفهوم دفاع مشروع دارد. حتی صدور قطعنامه 2249 را که برخی مبنایی برای توسل به دفاع مشروع در برابر داعش می‌دانند، فاقد وجاهت لازم است. چرا که از یک سو به دفاع مشروع اشاره نکرده است و از سوی دیگر نیز بر اساس فصل هفتم منشور صادر نشده است. از سوی دیگر شورا در رویه خود برای مقابله با تروریسم، به طور فزاینده‌ای نقش ساختارهای زیر نظر خود را تقویت کرده است. همچنین به تقویت ادبیات شورا در مورد تروریسم به عنوان تهدید علیه صلح وامنیت بین‌المللی پرداخته است که حوزه اصلی مسئولیتش تلقی می‌شود. بنابراین اقدام شورا در باب جواز توسل به دفاع مشروع در تقابل با تروریسم را باید یک استثناء دانست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Behavioral paradigm of the Security Council in dealing with terrorism In the context of Article 51 of the Charter; From AL-Qaeda to ISIS

نویسندگان [English]

  • Hamidreza Akbarpoor 1
  • Shahab Sharifi 2
  • Almas Esalami 2
1 مرکز مطالعات راهبردی خاورمیانه
2 National Defense University
چکیده [English]

Article 51 of the United Nations Charter is about the right to self-defense. This right was less controversial before the 9/11 attacks.But during the last twenty years, following two major conflicts in the Middle East and the Security Council's reaction to it, this right and how to invoke it, became the subject of controversy again. In this article, according to the claim of revision of the security council in the concept of self defense and issuing resolutions on behalf of this organization, the behavior of the council has been investigated and analyzed in this regard. In general, despite the issuance of the resolutions of 1368 and 1373, but the lack of repetition of this issue in several resolutions issued by the council in the following years, shows the lack of fundamental change in the behavior of the council towards the concept of self defense. Even the issuance of Resolution 2249, which some consider as a basis for resorting to self defense against ISIS, lacks the necessary justification. it was not issued based on the seventh chapter of the charter. On the other hand, the council has increasingly strengthened the role of the structures under its supervision in its procedure to deal with terrorism. It has also strengthened the council's literature on terrorism as a threat to international peace and security, which is considered its main area of responsibility.Therefore, the Council's action regarding the permission to resort to self defense against terrorism should be considered an exception.

کلیدواژه‌ها [English]

  • self defense
  • Security Council
  • non-state groups
  • terrorism

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 31 خرداد 1402
  • تاریخ دریافت: 15 بهمن 1401
  • تاریخ بازنگری: 01 خرداد 1402
  • تاریخ پذیرش: 31 خرداد 1402