بررسی تطبیقی وظایف عمومی مدیران شرکت‌های تجاری در حقوق ایران و انگلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران (نویسنده مسئول) saadati.amir@ut.ac.ir

3 استادیار، دانشکده حقوق قضایی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران

چکیده

شفافیت و صراحت مقررات حاکم بر اعمال فعالان اقتصادی از اهداف مترقی کشورهای درحال توسعه و توسعه‌یافته است. نیل به این اهداف در گرو تصویب مقررات دقیق و کارآمد است. در این مقاله تلاش شده با تمرکز بر قانون شرکت‌های تجاری انگلستان ۲۰۰۶ و آرای دادگاه‌های این کشور و انطباق آن با حقوق شرکت‌های تجاری در ایران دریابیم که آیا غیر از وظایف شکلی مدیر در اداره شرکت، مدیر وظایف عمومی دیگری در برابر ذی‌نفعان در خصوص راهبری شرکت و حصول اهداف آن دارد یا خیر. باید دید، افزون‌بر وظایف شکلی مندرج در قانون ایران، در خصوص مواردی چون عدم تلاش مدیر در راستای تحقق اهداف تجاری شرکت یا فقدان توانایی مورد نیاز برای راهبری شرکت برای مدیران وظایفی عمومی، که منجر به مسئولیت آنها در مقابل ذی‌نفعان بشود، متصور است یا خیر. برخلاف انگلستان، در قوانین ایران به‌صورت صریح و نظام‌مند به چنین وظایفی پرداخته نشده و تمرکز قانون‌گذار بر وظایف شکلی مدیران بوده است. تجربه شرکت‌های تجاری در ایران نشان داده که این عدم صراحت باعث بروز مشکل در ارتقای شرکت و سوءاستفاده برخی مدیران از تعارض منافع شده است. عدم الزام قانونی به حضور افراد دارای معیارهای مشخص و عدم شناسایی اهم وظایف مدیران، برای شرکت‌ و جامعه هزینه‌ساز است. در این مقاله تطبیقی که به روش توصیفی-تحلیلی به رشته تحریر درآمده، تمرکز بر تعهدات و وظایف مدیران در برابر شرکت است که در قانون تجارت ایران بدون تفکیک دقیق به‌صورت پراکنده به آنها اشاره شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the General Duties of Company Directors in Iran and UK Law

نویسندگان [English]

  • ali khajavi 1
  • Amirhossein Saadati Cheshmeghaan 2
  • Mohammad Hadi Daraei 3
1 Ph.D. Candidate, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Ph.D. Candidate, Faculty of Law & Political Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran Corresponding Author Email: saadati.amir@ut.ac.ir
3 Assistant Professor, Faculty of Judicial Law, University of Judicial Sciences & Administrative Services, Tehran, Iran
چکیده [English]

Transparency and clarity of regulations governing the actions of economic activists are goals pursued by developing and developed countries. Achieving these goals relies on the adoption of precise and effective regulations. This article attempts to explore, with a focus on the Companies Act 2006 of the United Kingdom and the rulings of its courts, and the alignment of these provisions with the laws governing commercial companies in Iran, whether managers have duties beyond their formal responsibilities in managing the company towards stakeholders regarding the management of the company and the achievement of its goals? It should be examined whether, in addition to the formal duties specified in Iranian law in cases such as the manager’s lack of effort to achieve the company’s business goals or the lack of the ability required to manage the company, managers are expected to have general duties that would lead to their liability to stakeholders. Unlike the United Kingdom, Iranian laws have not explicitly and systematically addressed such duties, and the legislative focus has been on the formal duties of directors. The experience of commercial companies in Iran has shown that this lack of clarity has led to problems in the advancement of companies and the exploitation of conflicts of interest by some managers. The absence of legal requirements for individuals with specific criteria and the failure to identify key managerial responsibilities incur costs for both the company and society. This comparative article, written using a descriptive-analytical method, focuses on the obligations and duties of managers towards the company, which are sporadically mentioned in the Iranian Commercial Code without precise distinction

کلیدواژه‌ها [English]

  • Company directors
  • General duties
  • Companies Act 2006
  • Commercial law

مراجع

  1.  

    فارسی

    کتاب

    1. اسکینی، ربیعا، حقوق تجارت: شرکت‌های تجاری، جلد 1 و 2، تهران: سمت، چاپ بیست و چهارم، ۱۳۹۶.
    2. حقانی، سعید، شناسایی و مقابله با تقلب شرکا در تصمیم سازی مجامع عمومی شرکت‌های تجاری، تهران: گنج دانش، ۱۳۹۷.
    3. صفار، محمدجواد، شخصیت حقوقی، تهران: بهنامی، چاپ دوم، 1395.
    4. صقری، محمد، حقوق بازرگانی شرکت‌ها، جلد 1 و 2، تهران: مجد، چاپ اول، ۱۴۰۱.
    5. عیسائی تفرشی، محمد، حقوق شرکت­های تجاری، جلد 1، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، چاپ دوم، ۱۳۹۵.
    6. کاویانی، کوروش، حقوق شرکت‌های تجارتی، تهران: میزان، چاپ چهارم، 1395.
    7. کیانی،کریم، حقوق بازرگانی، تهران: کتابخانه دانشگاه تهران، ۱۳۴۹.

    مقاله

    1. پوررضایی، علی، علی غریبه و حسن پاشازاده، «قاعده‌گذاری و اهداف آن در قلمروی وظایف عام مدیران شرکت‌های سهامی (مطالعه در حقوق ایران و انگلیس)»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، دوره ۱۱، شماره ۴۳، 1402، صص 180-149.
    2. جنیدی، لعیا و معصومه اکبریان طبری، ‌«رابطه امانی مدیران در شرکت‌های سهامی: بررسی تطبیقی در حقوق ایران و انگلستان»، دو فصلنامه حقوق تطبیقی، دوره 5، شماره 2، 1397، صص 96-69.
    3. عیسائی تفرشی، محمد، حبیب رمضانی آکردی و حمیدرضا عباسی منش، «ارتقای موفقیت شرکت؛ وظیفه‌ای برای مدیران (مطالعه در حقوق ایران و انگلیس)»، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دوره ۱۹، شماره ۴، 1394، صص 148-123.
    4. مقدم، عیسی، «مطالعۀ تطبیقی رقابت مدیر شرکت تجاری با شرکت از طریق انجام معامالتی مشابه معامالت شرکت در حقوق انگلیس و ایاالت متحده امریکا و ایران»، مجله حقوق تطبیقی، دوره ۱۲، شماره ۱، 1400، صص 368-351.

    قوانین

    1. قانون تجارت.
    2. لایحه اصلاحی قانون تجارت ۱۳۴۷.

    عربی

    کتاب

    1. عاملی، سید محمدجواد، محمد حسینی و محمد باقر خالصی، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۹۷.

    References

    Books

    1. Ameli, Sayyed Mohammad Javad, Mohammad Hosseini and Mohammad Bagher Khalesi, Key to Dignity in Explaining the Rules of Allamah, Qom: Islamic Publishing Office of the Qom Seminary Teachers' Association, 2018. (in Arabic)
    2. Batifoulier Philippe, Franck Bessis, Ariane Ghirardello, Guillemette de Larquier and Delphine Remillon (eds.). Dictionary of Conventions. Based on the Work of Olivier Favereau, University Press of the North, 2010. (in French)
    1. Davies, P. L. Gower and Davies' Principles of Modern Company Law, London: Sweet & Maxwell, Sixth Edition,1997.
    2. Dignam, Alam. And John P. Lowry. Company Law, Hampshire: Oxford University Press, Seventh Edition, 2012.
    3. Eskini, Rabia’a, Commercial Law: Commercial Companies, Volume 1 and 2, Tehran: Samt, 24th Edition, 2017. (in Persian)
    4. Fauchon, A., & Merle, P, Commercial Law: Commercial Companies, 14th Edition, Dalloz, 2010. (in French)
    5. Girvin, Charlesworth’s Company Law, London: Sweet & Maxwell, 18th Edition 2010.
    6. Haghani, Saeed, Detecting and Tackling the Shareholders' Fraud in the Decision-Making Process of General Assembly of Commercial Companies, Tehran: Ganj-e-Danesh, 2018. (in Persian)
    7. Hamel, J., & Lagarde, G., Treaties on Commercial Law, Volume 1, Paris: Dalloz, 1954-1966, (in French)
    8. Hannigan, Brenda. Company Law, London: Oxford University Press, Fourth Edition, 2015.
    9. Isaei Tafreshi, Mohammad, Commercial Companies Law, Volume 1, Tehran: Tarbiat Moddares University, Second Edition, 2016. (in Persian)
    10. Kaviani, Kourosh, Commercial Companies Law, Tehran: Mizan, Fourth Edition, 2016. (in Persian)
    11. Keay, Andrew. The enlightened shareholder value principle and corporate governance, New York: Routledge, First Edition, 2014.
    12. Kiani, Karim, Business Law, Tehran: Tehran University Library, 1970. (in Persian)
    13. Saffar, Mohammad Javad, Legal Personality, Tehran: Behnami, 2nd Edition, 2016. (in Persian)
    14. Saghari, Mohammad, Commercial Law of Companies, Volumes 1 and 2, Tehran: Majd, First Edition, 2022. (in Persian)
    15. Salmon, Paul. Director's Duties and Liabilities Under Companies Act 2006, London: Salans LLP, 2008.
    16. Segrestin, Blanche. Corporate Interest and Corporate Purpose, or How to Renew a Company Agreement, Mines Paris: PSL University, 2016. (in French)
    17. Sheikh, Saleem. A Guide to The Companies Act 2006, London: Routledge-Cavendish, First Edition, 2008.
    18. Wild, Charles. And Stuart Weinstein. Smith and Keenan’s Company Law, 15th Edition, Hampshire: Pearson Longman, 2011.

    Articles

    1. Isae’i Tafreshi, Mohammad, Habib Ramezani Akordi and Hamidreza Abbasi Manesh, “Enhancing Company Success: A Duty for Directors (A Study in Iranian and English Law)”, Comparative Legal Studies Journal, Volume 19, Issue 4, 2015, pp: 123-148. (in Persian)
    2. Joneidi, La’ya and Masoumeh Akbarian Tabari, “The Fiduciary Relationship of Directors in Joint-Stock Companies: A Comparative Study in Iranian and English Law”, Comparative Law Bi-Quarterly, Volume 5, Issue 2, 2018, pp: 69-96. (in Persian)
    1. Langford, Rosmary Teele. And Ian M. Ramsay. “The Proper Purpose Rule as a Constraint on Directors’ Autonomy – Eclairs Group Limited v JKX Oil & Gas plc”, Modern Law Review, Volume 80, Issue 1, 2017, pp: 110-120.
    1. Moghadam, Isa, “A Comparative Study of Directors' Competition with Commercial Companies through Similar Transactions in the Laws of England, the United States, and Iran”, Journal of Comparative Law Review, Volume 12, Issue 1, 2021, pp: 351-368. (in Persian)
    1. Payne, Jennifer. “A Re-Examination of Ratification”, Cambridge Law Journal, Volume 58, Issue 3, 1999, PP 604–626.
    2. Pirovano, Antoine. “The compass of society. Common Interest, Social Interest, Corporate Interest ?”, Dalloz Collection, Number 23-24, 1997, pp: 189-202. (in French)
    1. Pour-Rezaei, Ali, Ali Gharibeh and Hassan Pashazadeh, “Rule-Making and Its Objectives in the Scope of General Duties of Directors in Joint-Stock Companies (A Study in Iranian and English Law)”, Private Law Research Quarterly, Volume 11, Issue 43, 2023, pp: 149-180. (in Persian)

    Thesis

    1. Aldahmash, Abdollah Nasser. “Powers, Duties, and Liabilities of Company Directors: A Comparative Study of the Law and Practice in the UK and Saudi Arabia”, PhD Thesis, Lancaster University, 2020.
    2. Bennini, Aïda. “The Veil of Social Interest”, PhD Thesis, University of Cergy Pontoise, 2010. (in French)
    3. Guezel-Kerdavid, Alan, “The Protection of Corporate Interests in the Light of Its Sanctions”, Master’s Thesis, University of Nantes, 2022. (in French)

    Laws

    1. Companies act 2006.
    2. Insolvency act 1986
    3. The Amended Bill of the Commercial Code (in Persian)
    4. The Commercial Code. (in Persian)
    5. UK Corporate Governance Code 2018. 

    Internet Resources

    1. Peters, Nichola. Michelle De Kluyver., Jaya Gupta. “Addleshaw Goddard LLP”, Available at: Directors’ Duties: The UK Perspective - Global Investigations Review, Last Visited: (29/3/2023).

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 بهمن 1402
  • تاریخ بازنگری: 30 تیر 1403
  • تاریخ پذیرش: 10 مرداد 1403

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار