بررسی حقوقی قطعنامه 4 فوریه 2006 شورای حکام آژانس جهانی انرژی هسته ای و بیانیه شورای امنیت در پرونده هسته ای ایران

نویسنده

چکیده

انرژی هسته ای اگرچه در جنگ جهانی دوم به گونه نمادی از ویرانگری و کشتار دسته جمعی مردم ژاپن خودنمایی کرد ولی این انرژی پاک و ارزان، منبع پایان ناپذیری را در اختیار جامعه های بشری قرار داد که آینده کشورها به دسترسی به آن وابسته گردیده است. این واقعیت سبب شده است فرآیند تولید و بهره برداری از انرژی هسته ای مسالمت آمیز قانونمند گردد و در همین حال از هرگونه انحراف این تکنولوژی به سوی سلاح های هسته ای جلوگیری شود. اسناد گوناگونی به صورت عهدنامه های بین المللی به تصویب رسیده اند تا با ایجاد تعهداتی برای دولت های عضو و برقراری چارچوبی برای نظارت بین المللی، به کشورهایی که این تعهدات را می پذیرند حق برخورداری از انرژی هسته ای مسالمت آمیز داده شود. دولت ایران با پذیرفتن این اسناد جهانی، فعالیت های هسته ای خود را در چارچوب این عهدنامه ها سازماندهی کرده است. بااین حال، با چالش هایی از سوی پاره ای از دولت های غربی رو به رو شده که دارای جنبه سیاسی است و نه حقوقی. این موضوع سال های طولانی است که روابط ایران با این کشورها و ذهن و احساسات مردم ایران را تحت تأثیر قرار داده است. 
هدف از نگارش این مقاله بررسی خواسته های فراعهدنامه ای کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکاست که در قطعنامه 4 فوریه 2006 آژانس جهانی انرژی هسته ای و بیانیه 29 مارس 2006 شورای امنیت تجلی یافته است. همچنین تأکید بر این واقعیت است که برخوردهای سیاسی دولت ایران با اینگونه قطعنامه ها به تنهایی نمی توانند راه گشای برون رفت از بحران در اینگونه فشارهای بین المللی باشند و ناگزیر باید با بهره گرفتن از اصول به رسمیت شناخته شده حقوقی در تفسیر اسناد و عهدنامه های بین المللی به تقویت موضوع سیاسی کشور پرداخت. در این راستا قطعنامه آژانس و بیانیه شورای امنیت سازمان ملل متحد از دیدگاه حقوقی در این مقاله مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Legal review of the resolution of February 4, 2006 of the Board of Governors of the International Atomic Energy Agency and the statement of the Security Council on the Iranian nuclear file

نویسنده [English]

  • Mahmood Kashani