ویکتور هوگو می گوید: «قوانین اساسی برای آنکه مورد تجاوز قرار گیرند به وجود آمده اند؛ زیرا فریاد نمی زنند». این طنز سیاسی مبین یک حقیقت و یک واقعیت است:
حقیقت این است که قانون اساسی انتظام بخش کلیه امور و شؤون هر کشور و تعیین کننده روابط متعادل زمامداران و فرمانبرداران یک جامعه سیاسی است. التزام عملی بر اجرای این قانون مهم ابواب و منافذ استبداد را مسدود، آزادی و حرمت افراد را تضمین و موجبات تلاش برای نیل به عدالت سیاسی و اجتماعی را فراهم می نماید.
واقعیت این است که علی رغم وجود قانون اساسی در اکثر کشورهای دنیا کمتر کشوری است که در آن بتوان داعیه احترام کامل عملی نسبت به مندرجات آن قانون را داشت. زیرا از آنجا که یک طرف قانون، یعنی دولت فرمانروا و زمامدار نیرومند، با تمام اقتدار خود سرفرازی می کند و عرصه را برای طرف دیگر یعنی افراد مردم تنگ می نماید، جایی برای برخورداری از آزادی ها و ابراز وجود باقی نمی ماند.
عنوان مقاله [English]
Comparative and thematic study of the revision of the Constitution of the Islamic Republic of Iran
)