تبیین نظام ترهین کشتی در حال ساخت در حقوق ایران و انگلیس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران (نویسنده مسئول) gh-hamed@sbu.ac.ir

2 دانشجوی دکتری، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

کشتیرانی صنعتی هزینه‌بر و از شاخصه‌های توسعه‌یافتگی هر کشوری محسوب می‌شود. بااین‌حال، تأمین منابع مالی برای سفارش ساخت کشتی از مهم‌ترین چالش‌های یاردهای سازنده و سفارش‌دهندگان به‌عنوان خریدار محسوب می‌شود. ازطرفی سرمایه‌گذاران تسهیلات مالی را مشروط به اخذ تضمین‌های مطمئن و کافی برای بازپرداخت اصل و سود، به متقاضیان اعطا می‌کنند و از طرف دیگر، تأمین مالی‌‌شوندگان نیز تمایل دارند تا حد امکان از خود پروژه ساخت، به‌عنوان تضمین و ترهین برای تأمین اعتبار موردنیاز استفاده کنند. بدین‌سان، ترهین خود کشتی درحال ساخت به‌عنوان شیوه‌ای مطلوب و ضروری برای تضمین بازپرداخت اصل و سود اعتبار تأمین‌شده به‌منظور ساخت شناور، مورد توجه قرار گرفته‌ است. قانون دریایی ایران به شناور تحت ساخت قبل از اتمام و به آب انداختن، عنوان کشتی را اطلاق نموده و رهن آن را در قالب رهن دریایی پذیرفته است، بدون آنکه مقررات تفصیلی و ضوابط مشخصی دراین‌خصوص مقرر کند. این پژوهش ضمن تأکید بر اینکه رهن دریایی عقدی مستقل و قسیم عقد رهن ‌نیست، نتیجه می‌گیرد در رهن دریایی از جمله رهن کشتی درحال‌ ساخت، الزام ثبت رسمی رهن، شرط صحت به‌حساب می‌آید. بااین‌حال، به‌دلیل ماهیت و اقتضائات این حوزه، قبض از شرایط صحت این نوع رهن در نظر گرفته نمی‌شود. این پژوهش نشان می‌دهد راهکار قانون دریایی در فرض تخلف راهن، که فقط فروش از طریق دادگاه است، با نیاز این صنعت همخوانی ندارد و نیازمند بازنگری است. مطالعه تطبیقی موضوع در حقوق انگلیس نشان داد براساس قانون کشتیرانی تجاری، شناور درحال‌ ساخت تا قبل از اتمام و تحویل به خریدار به‌عنوان کشتی مورد شناسایی قرار نگرفته، از قانون کشتیرانی تجاری انگلیس تبعیت نمی‌کند. بااین‌حال، رهن شناور درحال‌ ساخت در این کشور براساس نظام اموال منقول و دو رهن مبتنی‌بر کامن­لا و انصاف به‌جای رهن دریایی میسر است که مورد مطالعه قرار گرفته است

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Mortgage System of Ships Under Construction in Iranian and English Law

نویسندگان [English]

  • abbas ghasemi hamed 1
  • Heydar Khalilzadeh 2
1 Professor of Law, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran Corresponding Author Email: gh-hamed@sbu.ac.ir
2 Ph.D. Candidate, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Shipping is a capital-intensive industry and is widely regarded as a hallmark of developed economies. However, securing financing for shipbuilding orders presents one of the most significant challenges for both shipyards and shipowners as buyers. On the one hand, investors typically extend financial facilities only upon receiving sufficient and reliable guarantees for the repayment of principal and interest. On the other hand, those seeking financing tend to utilize the construction project itself as collateral to maximize the credit secured. Consequently, mortgaging ships under construction has become a desirable and essential method to ensure the repayment of principal and interest associated with the financing of vessel construction. The Iranian Maritime Act recognizes a vessel under construction—prior to its completion and launching—as having the status of a ship and accepts its mortgage as a maritime mortgage, despite lacking detailed regulations or specific criteria pertaining to this process. This research underscores that a maritime mortgage constitutes an independent contractual arrangement and is not merely a subdivision of civil law mortgage contracts. It concludes that, for maritime mortgages—including those on vessels under construction—formal registration of the lien is a prerequisite for validity. However, given the peculiar nature and specific requirements of this field, the delivery of the vessel is not a condition for the validity of such liens. This study further demonstrates that the Maritime Act’s current solution—limiting the remedy for default to judicial sale—is misaligned with industry needs and warrants revision. Failure to register a ship results in the removal of the mortgage from the scope of maritime law regulations. Moreover, dual registration of vessels emerges as an additional obstacle to mortgage enforcement. Iranian maritime law currently lacks explicit provisions in this regard; once a ship is registered within Iranian jurisdiction, it is considered an Iranian vessel regardless of whether it was previously registered elsewhere. Furthermore, conflicts of law—in particular, diverging national interpretations of priority rights and privileges—pose significant obstacles to the enforcement and realization of remedies. Under conflict of laws principles, the law of the court executing the auction and judgment assumes jurisdiction, which may differ from Iranian law, potentially affecting the priority hierarchy and rights recognition. Additionally, sanctions imposed on banking and shipping sectors can impede the full enforcement and continuity of maritime mortgages, Contrastingly, under English maritime law, a vessel under construction is not recognized as a ship until the completion and delivery to the buyer, and therefore, it is not subject to the provisions of the Merchant Shipping Act 1995. Nevertheless, mortgaging such vessels remains feasible under common law principles of personal property and equitable doctrines, often through two separate mortgages grounded in common law and equity, rather than maritime mortgage regulations. These alternative legal mechanisms warrant further examination.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ship under construction
  • Marine mortgage
  • Mortgage registration
  • Maritime Financing
  • Ship registration

مراجع

  1.  

    منابع

    الف) فارسی

    کتاب

    1. امامی، سید حسن، حقوق مدنی، جلد 1و2، تهران: انتشارات اسلامیه، 1385.
    2. امید، هوشنگ، حقوق دریایی، جلد 2، تهران: مدرسه عالی بیمه، 1353.
    3. باریکلو، علیرضا، عقود معین ( عقود مشارکتی، توثیقی، غیر لازم)، تهران: مجد، 1395.
    4. خمینی، سید روح الله، استفتائات، جلد 2، تهران: انتشارات اسلامی، 1416 ه.ق.
    5. صفایی، سید حسین و هادی جواهرالکلام، حقوق مدنی پیشرفته؛ تضمین‌های دین، جلد 1، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1400.
    6. فرمانفریان، ابوالبشر، حقوق دریایی؛ بحث تحلیلـی دربـاره حقـوق دریـایی ایـران، تهـران: چاپخانه خرمی، 1349.
    7. کاتوزیان، ناصر، قواعد عمـومی قراردادهـا؛ مفهـوم، انعقـاد و اعتبار قرارداد، جلد 1، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1388.
    8. کاتوزیان، ناصر، عقود معین، جلد 1 و 4، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1385.
    9. کاتوزیان، ناصر، عقود معین، جلد 2، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1389.
    10. نجفی اسفاد، مرتضـی، حقوق دریایی بر پایه قانون دریایی و مقررات بـین‌المللـی دریـایی، تهران: سمت،1390.

    مقاله

    1. ابوالعطا، محمد، «شرطیت قبض در رهـن در حقـوق ایـران و فرانسـه»، مجلـه دانشکده علوم انسانی دانشگاه سمنان، شماره 23، 1387.
    2. صادقی تفتی، زهره، «ماهیت حقوقی رهن دریایی»، مجله حقوق تطبیقی مفید، دوره3، شماره 5، 1395.
    3. نجفی اسفاد، مرتضی و هادی شعبانی کندسری، «تحلیل فقهی حقوقی قواعد و مقررات مربوط به رهن دریایی ایران»، مجله مطالعات حقوقی، دوره 7، شماره 3، 1394.
    4. ملائکه‌پور شوشتری، محمدحسین، «ماهیت عقد رهن دریایی در قانون دریایی مصوب1343»، دوفصلنامه دانش و پژوهش حقوقی، دوره 3، شماره 2، 1393.

    ب) عربی

    کتاب

    1. اردبیلی، احمد، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الأذهان، جلد 9، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1403 ه.ق.
    2. انصاری، شیخ مرتضی، المکاسب، جلد 3، قم: مجمع الفکر الاسلامی، 1380 ه.ش.
    3. حسینی عاملی، سید جواد، مفتاح الکرامـة فـی شـرح قواعـد العلاّمـة، جلد 15، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1419ه.ق.
    4. خوانساری، سید احمد، جامع المقاصد فی شرح مختصر النافع، جلد 3، قم: مؤسسه اسماعیلیان، 1405ه.ق.
    5. طوسی، محمد، المبسوط فی فقه الامامیه، جلد 2، قم: المکتبه المرتضویه، 1387 ه.ش.
    6. عاملی، زین‌الدین بن علی (شهید ثانی)، مسالک الافهام الی تنقیح الشرایع الاسلام، جلد 4، قم: مؤسسه المعارف اسلامیه، 1413 ه.ق.
    7. عاملی کرکی، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، جلد 2، قم: آل البیت،1414 ه.ق.
    8. علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، قم: آل­البیت، 1414ه.ق.
    9. نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام فی شـرح شـرائع الإسـلام، جلد 24، بیروت: دارإحیاءالتراث العربی، 1404ه.ق.
    10. نجم‌الدین جعفربن حسن (محقق حلی)، شرائع الاسلام، جلد 2، قم: مؤسسه اسماعلیان، 1412 ه.ق.

    References

    Books

    1. Mandaraka-Sheppard, Modern Maritime Law, Volume 1, London: Informa, Third Edition, 2013.
    2. Allameh Hilli, Hasan ebn Yusuf, Reminder of the Jurists, Qom: Al al-Bayt, 1993. (in Arabic)
    3. Ameli Karaki, Ali ben Hoseyn, The Compendium of Objectives in Explaining the Rules, Volume 2, Qom: Al al-Bayt, 1993. (in Arabic).
    4. Ameli, Zayn al-Din ebn Ali (Shahid sani), Paths of Understanding to Revise the Laws of Islam Volume 4, Qom: Islamic Knowledge Foundation, 1992. (in Arabic)
    5. Ansari, Sheikh Morteza, Al-Makaseb, Volume 3, Qom: Islamic Thought Academy, 1999. (in Arabic)
    6. Ardebili, Ahmad, Compendium of Benefits and Evidence in the explanation of Guidance of the Minds, Volume 9, Qom: Islamic Publications Office, 1982. (in Arabic).
    7. Barikloo, Alireza, Specific Contracts, (Participatory, Collateral, Non-binding Contracts), Tehran: Majd, 2009. (in Persian)
    8. Buss, Charles, David Osborne and Graeme Bowtle, The Law of Ship Mortgages, London: Informa Law from Routledge, Second Edition, 2017.
    9. Emami, Sayyed Hassan, Civil Law, Volumes 1&2, Tehran: Eslamic Publications, 2006. (in Persian).
    10. Farmanfarmaian, Abolbashar, Maritime Law; Analytical Discussion on Iranian Maritime Law, Tehran: Khorrami Printing House, 1970. (in Persian)
    11. Hosseini Ameli, Sayyed Javad, The Key to Dignity in Explaining the Rules of Allamah, Volume 15, Qom: Islamic Publications Office. 1998. (in Arabic)
    12. Jackson, David, Enforcement of Maritime Claims, London: Informa Law from Routledge, 2005.
    13. Julian, Bailey. Construction Law, London: Taylor & Francis, 2014.
    14. Katouzian, Nasser, General Rules of Contracts: Concept, Formation and Validity of Contracts, Volume 1, Tehran: Sahami Publication Company, 2009. (in Persian)
    15. Katouzian, Nasser, Specific Contracts, Volume 2, Tehran: Sahami Enteshar Company, 2010. (in Persian)
    16. Katouzian, Nasser, Specific Contracts, Volumes 1&4, Tehran: Sahami Enteshar Company, 2006. (in Persian)
    17. Keenan, Denis and Sarah Riches. Business Law, ‎Prentice Hall, Eights Edition, 2007.
    18. Khansari, Sayyed Ahmad, The Compendium of Objectives in Explaining the Summary of Al-Nafi', Volume 3, Qom, Esma'iliyan Institute, 1984. (in Arabic)
    19. Khomeini, Sayyed Rouhollah, Estifta'at, Volume 2, Tehran: Eslamic Publication, 1995. (in Persian)
    20. Manolis G. Kavussanos. The International Handbook of Shipping Finance, Theory and Practice, London: Palgrave Macmillan, 2016.
    21. Najafi Esfad, Morteza, Maritime Law Based on Maritime Law and International Maritime Regulations, Tehran: Samt, 2011. (in Persian)
    22. Najafi, Mohammad Hasan, Jewels of Speech in Explaining the Laws of Islam, Volume 24, Beiru: House of Arab Heritage Revival. 1983. (in Arabic)
    23. Najm al-Din Ja'far ebn Hasan (Mohaqqeq Hilli), Islamic Laws, Volume 2, Qom: Isma'iliyan Institute, 1991. (in Arabic)
    24. Omid, Hooshang, Maritime Law, Volume 2, Tehran: Higher School of Insurance, 1974. (in Persian)
    25. Safaei, Sayyed Hossein and Hadi Javaher al-Kalam, Advanced Civil Law; Debt Guarantees, Volume 1, Tehran: Sahami Enteshar Company, 2021. (in Persian)
    26. Curits, The Law of Shipbuilding Contracts, London: Informa, Third Edition, 2002.
    27. Stephenson Harwood, Shipping Finance, London: Euromoney Institutional Investor Plc, Third Edition,
    28. Tousi, Mohammad, The Detailed Explanation of Imami Jurisprudence, Volume 2, Qom: The Library of Mortazaviyyeh, 2008. (in Arabic)
    29. Watt, Edward. Ship Registration Law and Practice, London: Informa, Third Edition, 2019.

    Articles

    1. Abolata, Mohammad, “The Condition of Seizure in Mortgage in Iranian and French Law”, Journal of the Faculty of Humanities, Semnan University, Issue 23, 2008. (in Persian)
    2. Rodgers, “Ship Construction Financing- Particularly Legal Problems Relating to Security Under American Law”, The Business Lawyer, Volume 12, Issue 2, 1957.
    3. Mala’ekeh-Pour Shoushtari, Mohammad Hossein, “The Nature of Maritime Mortgage Contract in the Maritime Law Approved in 1964”, Bi-Quarterly Journal of Knowledge and Legal Research, Volume 3, Issue 2, 2014. (in Persian)
    4. Moravcsik, Andrew M. “Disciplining Trade Finance: The OECD Export Credit Arrangements”, International Organization, Volume 43, Issue 1, 1989.
    5. Najafi Esfad, Morteza and Hadi Sha’bani Kandasari, “Jurisprudential and Legal Analysis of Rules and Regulations Related to Iranian Maritime Mortgage”, Legal Studies Journal, Volume 7, Issue 3, 2015. (in Persian)
    6. Sadeghi Tafti, Zohreh, “The Legal Nature of Maritime Mortgage”, Mofid Comparative Law Journal, Volume 3, Issue 5, 2016. (in Persian)
    7. Smith, Lionel. “Security”, In: Burrows, Andrew, (ed.), English Private Law, Oxford University Press, Third Edition, 2013.

    Thesis

    1. Ewa Mari, Kozak. “Legal Problems in Relation to Financing and Securing the Constraction of the Hull”, Master Thesis, University of Oslo, 2008.
    2. Ksenia Nikonova. “Legal Aspects on Shipbuilding Financing”, Master Thesis, University of Oslo, 2009.

    Conventions

    1. Convention relating to Registration of Rights in Respect of Vessels under Construction (1967).
    2. International Convention for the Unification of Certain Rules Relating to Maritime Liens and Mortgages (Brussels, 27 May 1967).
    3. United Nations Convention on the Law of the Sea 1982.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 05 اسفند 1403
  • تاریخ بازنگری: 23 اردیبهشت 1404
  • تاریخ پذیرش: 03 خرداد 1404

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار