ارش (حق تقلیل ثمن) و ارتباط آن با جبران خسارت

نویسنده

چکیده

ارش (حق تقلیل ثمن) به همراه جبران خسارت واکنشی پولی است که در  مقابل عدم انجام تعهد به کار گرفته می شود. مسأله این است که بین تقلیل ثمن و  جبران خسارت چه ارتباطی وجود دارد. واکنش های مقابل عدم انجام تعهد به دو  دسته تقسیم می شود: دسته ای که در مقابل نقض عهد اعمال می شود و دسته ای که در  مقابل عدم انجام تعهد موجه اعمال می شود. حال تقلیل ثمن جزء کدام یک از این دو  است؟ 
ارش در روایات ائمه به نوعی مسئولیت قراردادی ناشی از نقض تعهد بایع  نسبت به سلامت مبیع است و با تفریق قیمت کالای معیوب از سالم به دست می آید.  لیکن فقهای متأخر شیوه ای را ابداع کرده اند که بر طبق آن نسبتی از ثمن مسترد  می شود و در حقیقت تلاش کرده اند که جزئی از ثمن را که در مقابل جزء یا وصف  مفقود قرار دارد کشف کنند. حق تقلیل ثمن با ذهنیت مشابه در حقوق روم وجود داشته و وارد حقوق نوشته شده است، اما در کامن لا این حق با این کیفیت شناسایی نشده است.
در جریان نگارش کنوانسون های بین المللی در خصوص حقوق قراردادها  مباح مهمی در خصوص وجاهت این ضمانت اجرا و ارتباط آن با جبران خسارت 
مطرح شد. نتیجه این شد که حق تقلیل ثمن به عنوان یک ضمانت اجرای مشترک در  خصوص نقض عهد و عدم انجام تعهد موجه شناسایی شد. در این اسناد حق تقلیل  ثمن در خصوص عدم مطابقت کمی یا کیفی کالا با قرارداد پیش بینی شده است. در  مواردی که عدم انجام تعهد موجه است هدفی که در تقلیل ثمن تعقیب می شود  جلوگیری از دارا شدن ناعادلانه متعهد نسبت به عوض تعهدی است که انجام نداده  است. لیکن زمانی که نقض عهد صورت گرفته هدف مجموعه واکنش ها، قرار دادن  متعهدله در موقعیت انجام تعهد است. چون در اکثر موارد تقلیل ثمن به تنهایی این  هدف را تأمین نمی کند. این امکان وجود دارد که مابقی خسارات مطالبه شود. مشکل  نظری که تقریباً لا ینحل باقی مانده موارد خاصی است که حق تقلیل تمن باعث  می شود که متعهدله در وضعیتی بهتر از انجام تعهد قرار گیرد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Arsh (right to reduce the price) and its relationship with compensation for damages

نویسنده [English]

  • Masoud Reza Ranjbar Sahraei