اصول حاکم بر اعاده دادرسی

نویسنده

استادیار پردیس بین المللی کیش دانشگاه تهران.

چکیده

شکایت و تجدید نظر از آرا دادگاه ها، اصولا طریقی برای سلامت و درستی آن است. رسیدگی ماهوی در دو مرحله دادرسی نخستین و تجدید نظر، درستی و صحت حکم دادگاه را به طور نسبی تضمین می کند و همین اندازه ، به حکم قطعی ، اثر اجرایی می بخشد. چهره دیگری از این بازنگری که پس از قطعیت حکم با درخواست محکوم علیه، خود را نشان می دهد، اعاده دادرسی است که فقط از مجرای جهات استثنایی و انحصاری به بار می نشیند. جهات اعاده دادرسی در امور مدنی و کیفری از آنچنان اهمیت خطیر و ارزان والایی برخوردار است که درستی حکم قطعی را با تردید جدی مواجه ساخته و تحقق و اثبات هریک از آن جهات در دادرسی جدید، حکم مزبور را از اثر می اندازد با پژوهش به عمل آمده روشن شده که بر خلاف سایر طریق شکایت از آراء، اعاده دادرسی تنها طریقی است که کمال آن طی دو مرحله دادرسی، فرجام می یابد. ضمن آن که نه تنها بازگشایی دادرسی در این نوع شکایت فوق العاده، صرفا با توسل به جهات خاصی صورت می پذیرد، بلکه قبول و پذیرش آن در مرحله مقدماتی، رسیدگی ماهوی دادگاه را در مرحله دوم اعاده دادرسی، اصولا منحصر به توجه به همان جهت مورد تجویز می کند نادیده گرفتن اصولی که با توجه به نصوص قانونی در این مقاله ارائه شده، اگر چه اعتبار رسیدگی و حکم ناشی از اعاده دادرسی را از منظر تحلیۀی و نظری مخدوش می سازد، اما بازگشایی دوباره آن را نیز به سهولت بر نمی تابد. دراین مقاله برآنیم تا با نگرشی نو، اصول حاکم بر اعاده دادرسی را در حقوق ایران بر شمرده و با نگاهی به حقوق تطبیقی ، به بررسی و تحلیل آن بپردازیم

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

a

فهرست منابع
1. آخوندی، دکتر محمود؛ آئین دادرسی کیفری، دوره سه جلدی، سازمان انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد
. اسلامی، چاپ چهارم، پائیز 1377
. 2. بروجردی عبده، محمد؛ اصول قضایی (جزایی) دیوان عالی کشور، انتشارات رهام، چاپ اول، 1381
. 3. زراعت، دکترعباس؛ قانون آئین دادرسی مدنی در نظم حقوق ایران، انتشارات خط سوم، چاپ اول، 1383
. 4. شمس، دکتر عبدالله؛ آئین دادرسی مدنی، دوره سه جلدی، نشر میزان، چاپ دوم، پائیز، 1381
. 5. شمس، دکتر عبدالله؛ آئین دادرسی مدنی دوره بنیادین، جلد دوم، انتشارات دراک، چاپ دوم، پائیز 1387
6. شهری، غلامرضا و...؛ مجموعه تنقیح شده قوانین و مقررات حقوقی، دوره دو جلدی، انتشارات روزنامه رسمی
. کشور، چاپ اول، زمستان 1384
7. شهری، غلامرضا و...؛ مجموعه تنقیح شده قوانین و مقررات کیفری، دوره دو جلدی، انتشارات روزنامه رسمی
. کشور، چاپ اول، تابستان 1386
8. متین دفتری، دکتر احمد؛ آئین دادرسی مدنی و بازرگانی، دو جلد از یک مجموعه یک جلدی، انتشارات مجد،
. چاپ دوم، 1381
9. متین دفتری، دکتر احمد؛ آئین دادرسی مدنی و بازرگانی، جلد دوم، انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد،
. چاپ اول، 1378
10 . مجموعه رویه قضایی کیهان، ارشیو حقوقی کیهان، آراء هیات عمومی دیوان عالی کشور از سال 1328 تا سال
. 1342 ، جلد دوم، آراء مدنی چاپ دوم، سال 1353
. 11 . مجموعه قوانین سال 1376 ، انتشارات روزنامه رسمی، چاپ اول، تابستان 1377
12 . مذاکرات و آراء هیأت عمومی دیوان عالی کشور در سال 1377 ، نشر اداره وحدت رویه ونشر مذاکرات هیأت
. عمومی دیوان عالی کشور، چاپ اول، 1380
13 . نهرینی، فریدون؛ دستور موقت در حقوق ایران و پژوهشی در حقوق تطبیقی، انتشارات گنج دانش، چاپ اول،
.1387
14 . واحدی، دکتر جواد؛ مقاله اعاده دادرسی در امور مدنی، مجله کانون وکلاء دادگستری مرکز، دوره جدید،
. 150 بهار، تابستان 1369 ، شماره 151
15. http: // www. legifrance.gouv. fr/html / codes – traduits / ncpcatext.- htm.
16. Garner, Bryan , A - Blacks law dictionary Thomson west- 2004 – Eighth Edition – United States of America.
17. http://www.lectlaw.com/def2/q071.htm.
18. Walker, David M – The Oxford companion to Law – Clarendon press. Oxford – 1980.
19. Rose, William – Sime, Stuart – French, Dereck – Civil Practice – 2005 – oxford – sixth published.
20. Sime, Stuart – A Practical Approach to Civil Procedure – Oxford – Eight Edition First Published – 2005