حسن نیت در قرارداد، مبنای تعهد به درستکاری و تعهد به همکاری در حقوق فرانسه

نویسنده

دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

واژه"حسن نیت" مندرج در بند 3 ماده 1134 قانون مدنی فرانسه گویای مفاهیم درستکاری، صداقت، امانت و اعتماد است. این قاعده اخلاقی که به یک قاعده حقوقی تبدیل شده، یکی از نقطه های اتصال و خطوط ارتباط مابین حقوق و اخلاق است. در واقع، قانونگذار فرانسوی با وضع این ماده قانونی و شناسایی یکی از ارزشهای اخلاقی در اعمال و روابط حقوقی، مفهومی اخلاقی را در حوزه روابط قراردادی مورد توجه قرارداده است. حسن نیت به عنوان یکی از ابزارهای نفوذ قواعد اخلاقی در حوزه حقوق قراردادها در مرحله انعقاد قرارداد و در مرحله اجرای آن مورد بررسی قرار می گیرد. حسن نیت طرف قرارداد بعنوان وضعیت و حالتی درونی در مرحله مذاکرات پیش قراردادی و در هنگام اجرای آن دارای دو جنبه علمی است: اول درستکاری و سپس همکاری و مشارکت. ارزیابی این مفهوم درونی در حوزه حقوق قراردادها، از طریق بررسی عملکرد و رفتار ظاهری فرد ممکن است. علیرغم درج عنوان حسن نیت در قانون مدنی فرانسه بدون اشاره به مفاهیم درستکاری و همکاری، به نظر نمی رسد که بتوان این دو اثر ساخته دست رویه قضایی و دکترین که تجلی خارجی و عملی حسن نیت در روابط پیش قراردادی و قراردای است را از مفهوم حسن نیت تفکیک نمود. تعهد به تامین و انتقال اطلاعات در قرارداد بر مبنای دو زمینه بروز خارجی اصل حسن نیت شکل می گیرد. زمینه های یاد شده تعهد به درستکاری و تعهد به همکاری است. به بیان دقیقتر، این دو جنبه، ضرورت رعایت تعهد به دادن اطلاعات در قرارداد را توجیه می نماید. لذا، تعهد مذکور می تواند بر مبنای بند 3 ماده 1134 قانون مدنی فرانسه پایه ریزی گردد.

عنوان مقاله [English]

Good faith in contracts, the basis for the obligation to be honest and the obligation to cooperate in French law