حسن نیت در قرارداد، مبنای تعهد به درستکاری و تعهد به همکاری در حقوق فرانسه

نویسنده

دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

واژه"حسن نیت" مندرج در بند 3 ماده 1134 قانون مدنی فرانسه گویای مفاهیم درستکاری، صداقت، امانت و اعتماد است. این قاعده اخلاقی که به یک قاعده حقوقی تبدیل شده، یکی از نقطه های اتصال و خطوط ارتباط مابین حقوق و اخلاق است. در واقع،قانونگذار فرانسوی با وضع این ماده قانونی و شناسایی یکی از ارزشهای اخلاقی در اعمال و روابط حقوقی، مفهومی اخلاقی را در حوزه روابط قراردادی مورد توجه قرارداده است . حسن نیت به عنوان یکی از ابزارهای نفوذ قواعد اخلاقی در حوزه حقوق قراردادها در مرحله انعقاد قرارداد و در مرحله اجرای آن مورد بررسی قرار می گیرد. حسن نیت طرف قرارداد بعنوان وضعیت و حالتی درونی در مرحله مذاکرات پیش قراردادی و در هنگام اجرای آن دارای دو جنبه علمی است: اول درستکاری و سپس همکاری و مشارکت . ارزیابی این مفهوم درونی در حوزه حقوق قراردادها، از طریق بررسی عملکرد و رفتار ظاهری فرد ممکن است. علیرغم درج عنوان حسن نیت در قانون مدنی فرانسه بدون اشاره به مفاهیم درستکاری و همکاری، به نظر نمی رسد که بتوان این دو اثر ساخته دست رویه قضایی و دکترین که تجلی خارجی و عملی حسن نیت در روابط پیش قراردادی و قراردای است را از مفهوم حسن نیت تفکیک نمود. تعهد به تامین و انتقال اطلاعات در قرارداد بر مبنای دو زمینه بروز خارجی اصل حسن نیت شکل می گیرد.زمینه های یاد شده تعهد به درستکاری و تعهد به همکاری است. به بیان دقیقتر، این دو جنبه، ضرورت رعایت تعهد به دادن اطلاعات در قرارداد را توجیه می نماید. لذا،تعهد مذکور می تواند بر مبنای بند 3 ماده 1134 قانون مدنی فرانسه پایه ریزی گردد.