اصل تناظر یکی از اصول راهبردی آیین دادرسی مدنی است. بر اساس این اصل هر یک از اصحاب دعوا باید، علاوه بر این که فرصت و امکان مورد مناقشه قراردادن ادعاها، ادله و استدلالات رقیب را داشته باشد، باید فرصت و امکان طرح ادعاها، ادله و استدلالات خود را نیز دارا باشد. اصل تناظر که ترجمه اصطلاح فرانسوی Contradiction می باشد و دیگران آن را " ترافعی" ترجمه نموده اند که به نظر ما منقح نمی باشد، بطور صریح، در هیچ یک از مواد قانون آیین دادرسی مدنی پیش بینی نشده است. در عین حال در این مقاله کوشش شده است که آن دسته از مقررات قانون مزبور که بر پایه اصل تناظر تنظیم گردیده و نیز آن دسته از آراء دیوان عالی کشور و محاکم ایران که بر مبنای اصل تناظر تنظیم و یا صادر گردیده اند معرفی شود. در پایان پیشنهاد شده است که اصل مزبور، همانطور که در قانون جدید آیین دادرسی مدنی فرانسه تصریح گردیده، در قانون ایران نیز تحت عنوان مزبور پیش بینی شده وضمانت اجرای آن نیز تصریح گردد.
)