بی شک، عرف یکی از منابع حقوق است که نقش آن در حقوق خصوصی غیر قابل انکار است اما در حقوق جزا با توجه به قبول اصل قانونی بودن جرم و مجازات در کشورهای طرفدار حقوق نوشته ، این نقش رنگ باخته است. با این حال در عرضه مقررات و قوانین به جامعه تفاوتی بین مقررات جزائی و حقوقی وجود ندارد. در نتیجه این سوال مطرح است که جایگاه این پدیده اجتماعی در حقوق کیفری کجاست؟آیا هیچگونه نقشی برای آن نمی توان قائل شد، یا این که نقش آن دارای محدودیت هایی است. عرف این پدیده خودجوش و پویای اجتماعی در همه حال، از میان خلاها، آنجا که لازم است حتی با قبول اصل پیش گفته، خودنمایی می کند. چگونگی ظهور آن در حقوق به طور کلی و خصوصا حقوق کیفری، چه در زمینه ماهوی(آیین دادرسی کیفری)محتوای دو بخش پی در پی مقاله را تشکیل می دهد، بررسی و مداقه در تعاریف، عناصر و روابط ای« پدیده اجتماعی در کلیات، جلوه هایی از رویکرد تقنینی و قضایی در حقوق کیفری ایران در بخش دوم، مورد بررسی قرار می گیرد.
)