پیدایش و زوال موجودات اعتباری، شرایط ویژه ای دارد که با تحقق آن ها خلق و فنا در عالم اعتبار حاصل می شود ایجاب به عنوان یکی از ارکان عقد نیز با قصد انشاء تحقق می پذیرد اما زوال آن گاه نیازمند قصد انشاء است و گاه در اثر وقایع حقوقی محقق می شود در این مقاله به بررسی اسباب زوال ایجاب می پردازیم و موضوع ایجاب، ایجاب متقابل و رجوع، اسباب زوال ایجاب هستند برخی از این اسباب مجمع علیه بوده و همگی متفق القول می باشند اما در اکثر موارد، اختلافات عمیق بین فقها و حقو دانان وجود دارد به نحوی که برخی مثلا مرگ را کلا سبب زوال ایجاب دانسته و عده ای دیگر مرگ را به هیچ وجه موثر نمی دانند.بررسی این اختلاف نظرات و نتیجه گیری در هر مورد، موضوع این مقاله را تشکیل می دهد.
)