بررسی موردی مقررات قانون حمایت خانواده بر مبنای اصول و قواعد آیین دادرسی مدنی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه شهیدبهشتی

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه ازاد اسلامی واحد ارومیه

3 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه شهیدبهشتی

چکیده

قانون حمایت خانواده (مصوب 1391)، قواعد صلاحیتی و تشریفات دادرسی متفاوتی را برای دادگاه خانواده در مقایسه با آنچه که در قانون آیین دادرسی مدنی آمده، مقرر می‌دارد. همچنین قانون مذکور در زمینه مدیریت زمان دادرسی، سازش در دعاوی خانوادگی و شناسایی و اجرای احکام خانوادگی محاکم خارجی دارای نوآوریهایی است که نیاز به بررسی دارد.
این مقاله با معیار قرار دادن اصول و قواعد بنیادین حاکم بر دادرسی مدنی به بررسی جایگاه این اصول و قواعد در محاکم و دعاوی خانوادگی کشورمان می‌پردازد. این بررسی نشان خواهد داد که قانون حمایت خانواده دارای نقاط قوتی می‌باشد که می‌تواند در اصلاحات بعدی قانون آیین دادرسی مدنی به کار گرفته شود. همچنین ایراداتی دارد که حسب مورد باید در اصلاحات بعدی یا در رویه قضایی مورد توجه قرار گیرد.

این مقاله با معیار قرار دادن اصول و قواعد بنیادین حاکم بر دادرسی مدنی به بررسی جایگاه این اصول و قواعد در محاکم و دعاوی خانوادگی کشورمان می‌پردازد. این بررسی نشان خواهد داد که قانون حمایت خانواده دارای نقاط قوتی می‌باشد که می‌تواند در اصلاحات بعدی قانون آیین دادرسی مدنی به کار گرفته شود. همچنین ایراداتی دارد که حسب مورد باید در اصلاحات بعدی یا در رویه قضایی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of Iranian New Family Protection Act on the Basis of Principles and Rules of Civil Procedure

نویسندگان [English]

  • Mostafa Elsan 1
  • Leila Najafizadeh 2
  • Masoud Jalili Azar 3
1 Faculty of Law, Shahid Beheshti University
2 PhD Student of Private Law, Oroumiye Azad University
3 MA Student of Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Analysis of Iranian New Family Protection Act on the Basis of Principles and Rules of Civil Procedure


Abstract
In compare with Iranian Civil Procedure Act of 2000, Iranian Family Protection Act of 2013, has differnet rules on jusrisdiction and formalities for proceedings in family cases. Family Protection Act also has rules about managmnt of court times, conciliation in civil case, recognition and enforcement of family awards. These innovations need to be discused.
This article basing on the principles and fundamental rules governing civil procedure is discusing the role of these principles and rules in family proceedings and courts of Iran. This study will show the strengths of the Family Protection Act which can be used in subsequent amendments to the Civil Procedure Act. Family Protection Act also has several drawbacks that must be considered in subsequent amendments or in case law.

Keywords: Family Court, Conciliation, Principles and Rules of Litigation, Jurisdiction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family Court
  • Conciliation
  • Principles and Rules of Litigation
  • Jurisdiction
منابع:
اسدی، لیلاسادات و شکری، فریده، آیین دادرسی امور و دعاوی خانوادگی، چاپ اول، انتشارات جاودانه جنگل، تهران 1393.
اسدی، لیلاسادات، سیاست افتراقی در رسیدگی به دعاوی خانوادگی و راهبردهای آن، مجله فقه و حقوق خانواده، شماره 47، پاییز و زمستان 1386.
اسدی، لیلاسادات، لایحه حمایت خانواده ـ دادگاه تخصصی یا اختصاصی؟ فصلنامه خانواده‌پژوهی (ویژه‌نامه نقد و بررسی لایحه حمایت خانواده)، زمستان 1387.
افتخار جهرمی و السان، آیین دادرسی مدنی جلد اول، چاپ اول، انتشارات دوراندیشان، تهران 1394.
افتخار جهرمی و السان، آیین دادرسی مدنی جلد دوم، چاپ سوم، انتشارات دوراندیشان، تهران 1394.
آیین‌نامه نحوه استفاده از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی (شماره ۹۰۰۰/۲۹۸۴۹/۱۰۰ مورخ 24/05/1395 رییس قوه قضائیه).
رستمی تبریزی، لمیاء؛ تطبیق قوانین عده در ایران و سایر کشورها، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، شماره 43، بهار 1388.
روشن، محمد، حقوق خانواده (ویرایش جدید با اصلاحات و اضافات)، چاپ دوم، انتشارات جاودانه جنگل، تهران 1396.
شمس، عبداله، آیین دادرسی مدنی (دوره پیشرفته)، جلد نخست، چاپ سی و سوم، نشر دراک، تهران، بهار 1394.
عشق‌پور، منصور و حاتمی، ناصر، جایگاه تشریفات آیین دادرسی مدنی در دادگاه‌های خانواده، فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی، دوره دوم - شماره 3، پاییز 1395.
غمامی، مجید و محسنی، حسن، اصول آیین دادرسی مدنی، چاپ اول، انتشارات میزان، تهران 1386.
قانون اجازه رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیرشیعه در محاکم، مصوب 31/04/1312.
قانون اجرای احکام مدنی، مصوب 01/08/1356.
قانون اختصاص تعدادی از دادگاه‌های موجود به دادگاه‌های موضوع اصل 21 قانون اساسی (دادگاه خانواده)، مصوب 08/05/1376.
قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون شناسایی و اجرای احکام داوری خارجی تنظیم شده در نیویورک به تاریخ 10 ژوئن 1958 میلادی (3/4/1337 هـ.ش)، مصوب مورخ 21/1/1380 مجلس شورای اسلامی.
قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب (در امور مدنی)، مصوب 21/01/1379.
قانون حمایت خانواده، مصوب 01/12/1391.
قانون رسیدگی به دعاوی مطروحه راجع به احوال شخصیه و تعلیمات دینی ایرانیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی (مصوب 03/04/1372 مجمع تشخیص مصلحت).
قبولی درافشان، محمدمهدی و محسنی، سعید؛ نوآوری‌های قانون حمایت خانواده مصوب 1391 در زمینه مقررات شکلی مرتبط با دعاوی خانوادگی، فصلنامه پژوهشنامه زنان، شماره 12، تابستان 1394.
قربان‌وند، محمدباقر، تفسیر قضایی و نقد قانون حمایت خانواده (مصوب 1391)، چاپ اول، انتشارات مجد، تهران 1393.
گوگل، نغمه، بررسی و تحلیل آثار حقوقی تفریق جسمانی در حقوق آمریکا فیلیبین و ایران، به‌راهنمایی دکتر محمد یارارشدی، دانشگاه پیام نور استان تهران 1390.
لایحه قانونی دادگاه مدنی خاص مصوب 01/07/1358 شورای انقلاب.
مهاجری، علی، شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی، جلد دوم، چاپ دوم، انتشارات فکرسازان، تهران 1390.