خسارات حداقلی: مانعی برای توسعه نظام خوداجرای قراردادها در حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

نظام خوداجرای قراردادها، سازوکاری است که به موجب آن، بدون آنکه نیازی به مراجعه به دادگاه‌ها باشد، قراردادها اجرایی شوند. مولفه‌های گوناگونی در تشکیل این نظام موثر هستند که یکی از آنها خسارات کارآمد قراردادی است که می‌توان ویژگی‌های آن را در شناسایی انواع مختلف خسارات ناشی از نقض تعهدات قراردادی و تعیین ضابطه مناسب ارزیابی این خسارات دانست. این دو مولفه انگیزه‌های اصلی نقض تعهد قراردادی یا پابندی به آن را در حساب هزینه – فایده نهایی طرفین یک رابطه قراردادی شکل می‌دهد؛ به‌نحوی که هرچه تنوع خسارات قابل مطالبه بیشتر باشد، هزینه نقض تعهد را افزایش می‌دهد و هرچه ضابطه ارزیابی خسارت جامع‌تر باشد، نقض را به عمل گران‌تری تبدیل می‌نماید. با این حال نوع قواعد حقوقی حاکم در نظام حقوقی ایران و رویکرد نظام قضایی موجود، پذیرش حداقلی از خسارات قابل مطالبه را نمایان می‌سازد؛ به‌نحوی‌که نقض به عمل سودآوری تبدیل می‌گردد. این امر هزینه‌های سنگینی را بر نظام حقوقی و نظام اقتصادی تحمیل می‌نماید؛ درحالی‌که می‌توان با حرکت به‌سمت نظام خوداجرای قراردادها از طریق خسارات کامل و کارآمد قراردادی، از میزان این هزینه‌ها کاست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Minimum Damages: An Impediment to Develop Contract Self Performance in Iran's Law

نویسندگان [English]

  • Hadi Vahid
  • sh hadadi
Shahid Beheshti University, Faculty of Law
چکیده [English]

Contract Self Performance is a structure in which, without any need to invoke courts, contracts will be performed. Various components are effective to establish this system which efficient compensation is one of them that may be known through recognition of different kind of damages and proper criteria to evaluate damages. These two components are primary incentives to breach agreements or to perform contractual commitments in party's cost-benefit analysis in a way that if the variety of the accepted damages is more, cost of any breach will be more and if the criteria to evaluate damages is more comprehensive, the breach will be more expensive, however the existing legal rules in Iran's Law and the judicial system approach, accept minimum damages in a way that breach will be assumed as a profitable determination. This matter will impose extraordinary costs on legal and economic system, which may be reduced through through efficient and complete contractual damages.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contract Self Performance
  • Complete Damages
  • Kinds of Damages
  • Damages Calculation Criteria
  1. منابع

    الف) فارسی

    کتاب:

    1. پژوهشگاه قوه قضائیه، مجموعه آرای قضایی دادگاه های تجدیدنظر (حقوقی)، تهران: اداره انتشار رویه قضایی کشور، آبان 1391.
    2. دادگر، یدالله، اصول تحلیل اقتصادی خرد و کلان، تهران: نشر آماره، 1391.
    3. دادگر، یدالله، رحمانی، تیمور، مبانی و اصول علم اقتصاد، تهران: انتشارات بوستان کتاب، چاپ هفتم،  1386.
    4. سلطانی‌نژاد، هدایت‌الله، بررسی تطبیقی خسارت معنوی، تهران: نشر میزان، چاپ اول، تابستان 1394.
    5. شهیدی، مهدی، آثار قراردادها و تعهدات، تهران: انتشارات مجد، جلد سوم، چاپ سوم، 1386.  
    6. کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، تهران: شرکت سهامی انتشار، جلد چهارم، چاپ ششم، 1390.
    7. کوتر، رابرت، یولن، تامس، حقوق و اقتصاد، تهران: انتشارات پژوهشکده اقتصاد دانشگاه ترتبیت مدرس و انتشارات نور علم، ترجمه یدالله دادگر و حامده اخوان هزاوه، چاپ هشتم، 1392.  

    مقاله:

    1. اصغری آقمشهدی، فخرالدین، خسارت عدم النفع در حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین المللی کالا مصوب 1980، مجله نامه مفید، بهار 1381، شماره 29.
    2. کاظمی، محمود، «نظریه از دست دادن فرصت در مسئولیت مدنی» مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 53، پاییز 1380.

    10. گوتاندا، جان یوکیو، مطالبه خسارات محرومیت از منافع (عدم‌النفع) در دعاوی بین‌المللی، ترجمه ماشاءالله بنانیاسری، ویژه‌نامه مجله حقوقی بین‌المللی، نشریه مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری، زمستان 1389.

    پایان‌نامه

    1. عبدالله زاده ثانی، شیوا، گارانتی از منظر اقتصادی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده حقوق، تابستان 1390.

    جزوه کلاسی

    1. عابدیان، میرحسین، امینی، منصور، تقریرات درس حقوق مدنی تطبیقی، ترم تحصیلی دوم 1394- 1395.

    ب) انگلیسی

    Book

    1. Beatson, Jack, Burrows, Andrew, Cartwright, John, Anson's Law of Contract, Oxford University Press, 29th Edition, 2010.
    2. Furmstone, Michael, Actual Damages, Notional Damages and Loss of a Chance, Contract Damages, Edited by  Djakhongir Saidov & Raiph Cunnington, Hart Publishing, 2008.
    3. Saidov, Jakhongir, Damages to Business Reputaion and Goodwill Under the Vienna Sales Convention, Oxford and Portland, Hart Publishing, 2008.
    4. Tunc, Andre, International Encyclopedia of Comparative, 1th edition, Springer Netherlands, 1983

     

    Article

    1. Craswell, Richard, "Expectation Damages and Contract Theory Revisited, Stanford Law School, John M. Olin Program in Law and Economics", Working Paper No.325, (August 2006)
    2. Dolton, John, "Managing Corporate Reputation", Harvard Business review, 2007.
    3. Enonchong, Nelson, "Contract Damages for Injury to Reputation", Modern Law Review, Vol. 59, (1996).
    4. Gorman, Daniel, "Expectation Damages, the Objective Theory of Contracts, and the Hairy Hand Case: A Proposed Modification to the Effect of Two Classical Contract Law Axioms in Cases Involving Contractual Misunderstandings", Kentucky Law Journal, vol. 99, (2010-2011)
    5. Gotanda, John, "Recovering Lost Profits In International Disputes, Transnational Dispute Management", (2004).
    6. Gotanda, John, "Damages In Private International Law", Collected Courses of Hague Academy of International Law, Vol. 326, (2007).
    7. Ingram, Tobi, "Corporate Reputation: Definitions and Representative History of Literature", (2015). 
    8. McNally, William, Cotton, Barbara, "What's The Deal With General and Special Damages?".
    9. Tuner, John, "Wipo Asian Regional Forum on the Intellectual Property Strategy for the Promotion of Innovatives and Inventitive Activities", Flinders University South Australia, (2000).