واکاوی سیاست‌گذاری تقنینی ایکائو در قبال اقدامات تروریستی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق دانشگاه اراک

چکیده

واکاوی سیاست‌گذاری تقنینی ایکائو در قبال اقدامات تروریستی
 
پیمان نمامیان
استادیار گروه حقوق دانشگاه اراک
 
چکیده
اقدامات غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی از بدو راه‌اندازی این صنعت، از عوامل مؤثر در ایجاد تهدید و چالش‌های بسیار گسترده‌ای بوده که یکی از مهم‌ترین آن از حیث وسعت حادثه، «حوادث 11 سپتامبر 2001» است. تهدیدات جهانی و ماهیت فراملی این صنعت به گونه‌ای است که راهبردهای مواجهه با آن باید جهانی باشند و به توجه مبرم و مداوم ایکائو و همکاری گسترده کلیه دولت‌های عضو نیاز دارد. با این حال، جامعه بین‌المللی از طریق همکاری جهانی در رابطه با جرم‌انگاری اقدامات غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی موفقیت‌ها و دستاوردهایی را داشته است. بر این اساس، علاوه، بر نهادها، مجامع و سازمان‌های بین‌المللی به ویژه ایکائو، دولت‌ها نیز در سطوح ملی مبادرت به تدوین و تصویب قواعد حقوقی در مواجهه با تهدیدها و چالش‌های ناشی از آثار مخرب اقدامات غیرقانونی علیه امنیت هواپیمایی هم‌چون تروریسم نموده‌اند. با این همه، نظر به رشد اقدامات تروریستی و تهدیدآمیز علیه امنیت هوایی و نیز اهمیت تأمین امنیت در این زمینه، باید برای هرگونه اقدام ارتکابی، در چارچوب سیاست‌گذاری‌های ایکائو در تدوین و وضع مقرره‌های بین‌المللی، کیفر متناسب و مؤثری مقرر گردد تا موجبات بازدارندگی را در این عرصه فراهم نماید. بنابراین، در این مقاله سعی در پاسخ به پرسش‌‌هایی نظیر «چگونه می‌توان با تهدیدها و چالش‌های ناشی از نقض امنیت هواپیما مقابله نمود؟»، «آیا محتوای مقرره‌ها و اسناد بین‌المللی مصوب ایکائو در قبال تهدیدهای پیش‌روی امنیت هواپیمایی کافی به‌نظر می‌رسند؟» و «چه سازوکار عملیاتی و راهبردهای اجرایی در برقراری امنیت و ارتقای آن‌ها در فرودگاه‌ها باید اتخاذ نمود؟»، خواهد شد. البته روش‌شناسی پژوهش در این مقاله از حیث اهداف مطروحه، «اکتشافی و توسعه‌ای» و از منظر جمع‌آوری داده‌ها، «کتابخانه‌ای» است.
واژگان کلیدی: امنیت هواپیمایی، اقدامات غیرقانونی عیله امنیت هواپیمایی، تروریسم، ایکائو.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of ICAO Legislative Policies in Enhancing the Security of Aviation

نویسنده [English]

  • Peyman Namamian
uni
چکیده [English]

 
Analysis of ICAO Legislative Policy-Making Against Terrorist Acts
 
Peyman Namamian
Assistant Professor of Law Department Arak University
Abstract
Since the start-up of aviation industry, illegal acts against aviation security have been among factors effective in creating widespread threats and challenges one of the most important of which is 11.09 events in terms of the extent of events. Global threats and transnational nature of this industry require global strategies to fight such challenges and threats, and need express and continuous attention as well as extensive cooperation by International Civil Aviation Organization (ICAO) and State Parties collectively. However, some achievements and success have been made by international community through global cooperation regarding criminalization of illegal acts against aviation security. On this basis, in addition to international institutions, societies and organizations, especially ICAO, all governments have attempted to codify and pass legal rules to confront threats and challenges caused by destructive effects of illegal acts against aviation security, including terrorism, at national levels. After all, given the growth of terrorist threatening acts against aviation security and the importance of providing security in this field, there should be proportional and effective punishments established for any acts committed in order to facilitate deterrence in this area in framework of ICAO policy-making to codify and pass international provisions. Therefore, present paper was intended to answer such questions as "How can threats and challenges caused by violation of aviation security be encountered?", "Are the contents of international regulations and instruments passed by ICAO sufficient to encounter threats facing aviation security?" and "Which operational mechanisms and executive strategies should be adopted to establish and enhance security at airports?" It should be noted that research methodology of present paper is exploratory – developmental regarding objectives stated, and is of library type regarding data collection.
Key Word: Aviation industry, Aviation Security, Unlawful Acts Against Aviation, Industry, Terrorism, ICAO

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aviation industry
  • Aviation Security
  • Unlawful Acts Against Aviation Industry
  • Terrorism
  • ICAO
منابع و مأخذ
الف- فارسی
1. آبیراتنه، روانتیسا(1394)، حقوق امنیت هواپیمایی، ترجمه پیمان نمامیان، تهران: انتشارات بنیاد حقوقی میزان، چاپ اول.
2. امیری، مهدی و میرطاهر، رضا(1384)، «اظهارنظر کارشناسی درباره لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون نشانه‌گذاری مواد منفجره پلاستیکی به منظور شناسایی»، گزارش دفتر مطالعات سیاسی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دوره هفتم، سال دوم، مردادماه، تهران.
3. پیروزان، علیرضا(1388)، «اتحادیه اروپایی و پدیده تروریسم»، مجله اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره‌های 266- 265.
4. پیکارجو، کامبیز(1381)، «بررسی نقش بیمه هواپیما در افزایش ضریب ایمنی پرواز و کاهش بار خسارت مالی و جانی ناشی از حوادث هوایی»، مجموعه مقالات دومین همایش ایمنی هوایی، تهران: انتشارات پژوهشکده هوافضا، چاپ اول.
5. جباری، منصور(1389)، «مفهوم حادثه در حقوق حمل و نقل هوایی»، فصلنامه مدرس علوم‌انسانی- پژوهش‌های حقوق تطبیقی، شماره 67.
6. کوشا، جعفر و  نمامیان، پیمان(1387)، «جایگاه اعمال تروریستی در پرتو حقوق بین‌الملل کیفری»، فصلنامه حقوق(مجله دانشکده حقوق و علوم‌سیاسی دانشگاه تهران)، شماره 3.
7. گلدوزیان، ایرج و نمامیان، پیمان(1389)، «راهبرد حقوق بین‌الملل کیفری در مواجهه با تروریسم»، فصلنامه حقوق(مجله دانشکده حقوق و علوم‌سیاسی دانشگاه تهران)، شماره 7.
8. گلرو، علی‌اکبر و زرنشان، شهرام(1389)، «تأملی بر تحولات حقوق امنیت هواپیمایی در چارچوب ایکائو پس از حوادث 11 سپتامبر 2001 در آمریکا»، فصلنامه حقوق(مجله دانشکده حقوق و علوم‌سیاسی دانشگاه تهران)، شماره 2.
9. معظمی، شهلا و نمامیان، پیمان(1393)، حقوق مبارزه با تروریسم هسته‌ای در اسناد بین‌المللی، تهران: انتشارات مؤسسه دادگستر، چاپ اول.
10. نجفی‌اسفاد، مرتضی(1380)، «بررسی اجمالی تروریسم در کنوانسیون­های حقوق بین­الملل هوایی»، مجموعه مقالات و سخنرانی­های ارائه شده در همایش تروریسم و دفاع مشروع از منظر اسلام و حقوق بین­الملل، تهران: مرکز مطالعات توسعه قضایی قوة قضائیه و دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری.
11. نقدی، حجت(1375)، «حقوق بین‌الملل و مبارزه علیه تروریسم»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی.
12. نمامیان، پیمان[مترجم](1394)، «از حقوق بین‌الملل هوایی تا حقوق بین‌الملل کیفری هوایی در مواجهه با تروریسم هواپیمایی»، در: روانتیسا آبیراتنه، حقوق امنیت هواپیمایی، ترجمه پیمان نمامیان، تهران: انتشارات بنیاد حقوقی میزان، چاپ اول.
 
 
ب- انگلیسی
1. Biernacki, H.M. (2008), “Aviation Security Challenges and Actions by The International Civil Aviation Organization”, International Conference on Illicit Nuclear Trafficking: Collective Experience and the Way Forward(2007: Edinburgh, Scotland), Printed by the IAEA in Austria.                                                   
2. Dempsey, Paul Stephen(2002), “Airline and Airport Security: Law as a Deterrent to Aerial Terrorism”,XXVII Annals of Air and Space Law. L.   
3. Dempsey, Paul Stephen(2003), “Aviation Security: The Role of Law in The War Against Terrorism”, Columbia Journal of Transnational Law, Vol. 41, issue 3.                                                                                       4. Cornwell, Derekh and  Roberts, Bryan(2010), “The 9/11 Terrorist Attack and Overseas Travel to the United States:Initial Impacts and Longer-Run Recovery”, Office of Immigration Statistics, Policy Directorate
5. Fleming, Arlene (2011), “When Terrorism Took to the Air - the Airline Industry after September 11th: The Day that Air Travel Changed”, http://airtravel.about.co
6. Ghobria, Atef and A. Irvin, Wes(2004), “Combating Air Terrorism: Some Implications to The Aviation Industry”,  Journal of Air Transportation, Vol. 9, No. 3.
7. Kotaite, Assad(1982), “Security of International Civil Aviation Role of ICAO”, Annals of Air and Space Law, No. VII, L.95.
8. Rautjärvi, Juha, Valkonen, Mikko and Martti Annanmäki(2011), “Threat of Nuclear and Radiological Terrorism to Air Transport”, in: Securing Air Traffic Case CBRN Terrorism, Edited by Timo Hellenberg, Pekka Visuri and Lars Nicander Assisted by Maarit Elo-Valente, Aleksanteri Institute University of Helsinki.
9. St. John(1991), Air Piracy, Airport Security and International Terrorism, New York: Quorum Books.    10. Sweet(2002), Terrorism and Airport Security,Lewiston: Edwin Mellen Press.                                     11. Taylor(1990), “Aerial Piracy- A pilot Viewpoint”, in: Alexander Yonah & Sochor Eugene, Eds; Aerial Piracy and Aviation Security, Dordrecht: Martinus Nijhoff.                                                                       12. Wallis(2003), “How Safe Are Our Skies?: Assessing the Airlines' Response to Terrorism”, Westport, Praeger.                                                           
13. Zalman, Amy(2011), “Airline Security and International Terrorism, a Linked History How Terrorist AttacksHave Driven Airline Security Measures”, http://airtravel.about.co