تغییر غیر‌رسمی قانون اساسی (مبانی،مصادیق و رویکردها)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه بوعلی سینا همدان دانشکده ادبیات گروه حقوق

10.22034/jlr.2021.157731.1271

چکیده

تغییر غیر‌رسمی قانون اساسی یکی از موضوعات مطرح در تئوری حقوق اساسی است، که ذیل بحث اصلاح قانون اساسی مطرح می‌شود. در قوانین اساسی راه‌هایی برای اصلاح و بازنگری قانون اساسی پیش‌بینی می‌شود که در حقوق اساسی به عنوان راه‌های اصلاح رسمی قانون اساسی شناخته می‌شوند. اما قانون اساسی از طرق دیگری نیز تغییر می‌کند که به آن تغییر غیر‌رسمی قانون اساسی گفته می‌شود. در این شیوه متن قانون اساسی ثابت می‌ماند، اما محتوا و معنای آن تغییر می‌یابد. این شیوه در قوانین اساسی وجود دارد اما به راحتی قابل تشخیص نمی باشد. در میان شیوه‌های غیر‌رسمی تغییر قانون اساسی تفسیر قانون اساسی و رویه‌های اساسی از دیگر شیوه‌ها معروف‌تر هستند. این تحقیق از نوع تحلیلی و توصیفی می‌باشد و در آن کوشش شده است به این سوال پاسخ داده شود که دلایل تغییر غیر‌رسمی، رویکردها و شیوه‌های تغییر غیر‌رسمی و نیز حد و مرزهای تغییر غیر‌رسمی قانون اساسی چه می‌باشد و از این طریق به دنبال مشخص کردن مبانی و روش‌های تغییر غیر‌رسمی قانون اساسی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Informal constitutional change (Foundations, Cases and Approaches)

نویسنده [English]

  • fardin moradkhani
bu ali sina university
چکیده [English]

Informal constitutional change (Foundations, Cases and Approaches)
Informal constitutional change is one of the issues raised in the constitutional theory that is under discussion in the constitutional reform. In constitution there are ways to reform and revise the constitution that recognized as formal constitutional change. But the constitution changes in other ways, which is called the Informal constitutional change. In this way the constitutional text remains constant, but its content and meaning change. This method exists in the constitutions, but it is not easily detected. Among the Informal constitutional change the interpretation of the constitution and the constitutional convention are more famous than other methods. In this paper attempts to examine the foundation and reasons for Informal constitutional change, approaches and practices, as well as the limits of Informal constitutional change. The research is analytical and descriptive, and seeks to identify the foundation and methods of informal change in the constitutions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • informal change
  • formal change
  • interpretation
  • constitutional convention
  • constitution
الف)منابع فارسی
کتاب
1 .جعفری، محمد حسـین، اصول حاکم بر تفسیر قانون اساسی در ایـران و آمریکـا،
تهران: انتشارات مجد، 1392.
2 .جعفری، محمد حسین و همکاران، مطالعه تطبیقی تفسـیر قـانون اساسـی، تهـران:
انتشارات مجد، 1396.
3 .کاپیتان، رنه، عرف اساسی، ترجمه سید ناصـر سـلطانی. منـدرج در از حـق مـداری تـا
حکومت قانون مجموعه مقالات اهدایی به دکتر محمدمحمدی گرگانی، تهـران:
انتشارات گنج دانش، 1396.
4 .مزارعی،غلامحسین، قصدگرایی در تفسیر قانون اساسـی منـدرج در: در تکـاپوی حقـوق
عمومی. به کوشش علی اکبرگرجی. تهران: انتشارات جنگل، 1394.
مقاله
5 .بروکه، سام، ایجاد قانون اساسی و اصول تغییر ناپذیر، ترجمه مجتبی همتی، حقـوق
اساسی، سال هفتم، 1387 ،شماره9 .
6 .بهادری جهرمی، محمد، جایگاه حقوقی تفسیر رسمی قانون اساسی در مقایسه با
متن قانون اساسی با تاکید بر نظام حقوقی ایران، فصلنامه دانش حقـوق عمـومی،
سال پنجم، 1395 ،شماره 14.
7 .پروین، خیراالله، درآمدی بر مفهوم و موازین عـرف حقـوق اساسـی، پژوهشـهای
فقهی، دوره دوازدهم، 1395 ،شماره 2.
8 .پروین، خیراالله، از قانون اساسی عرفی تا عرف حقوق اساسی، فصلنامه حقـوق دوره
.2 شماره، 1392 ، 43
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 93 تغییر غیررسمی قانون اساسی (مبانی، مصادیق و رویکردها)
 299
9 .پروین، خیراالله و بهنام مبصـری، بررسی نسبت میـان هرمنوتیـک حقـوقی و آرای
تفسیری شورای نگهبان، فصلنامة مطالعات حقوق عمومی دوره47 ، 1396 ،شماره 2.
10 .تقی زاده جواد و معصومه فدایی جویبـاری، بررسی اصل 177 قانون اساسی با تاکید
بر مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی، تحقیقات حقوقی، 1392 ،شماره 63 .
11 .حبیبزاده، توکل و مصطفی منصـوریان، تحلیلی بر تغییر قـانون اساسـی خـارج از
تشریفات رسمی مصرح آن، دانش حقوق عمومی، 1395 ،شماره 13 .
12 .خلفرضایی، حسین و مصطفی منصوریان، مکاتـب و رویکردهـای تفسـیر قـانون
اساسی، پژوهشکده شورای نگهبان، شماره مسلسل 93130034 ،1393.
13 .خلفرضایی، حسین، رویکردهای تفسیر قانون اساسی؛ با نگـاهی بـه نظریـات
شورای نگهبان، فصلنامه دانش حقوق عمومی، سال سوم، 1393 ،شماره 7.
14 .سلطانی، سیدناصر، اعتبارسنجی عرف و رویههای قانون اساسـی، فصـلنامه دانـش
حقوق عمومی، سال ششم، پاییز و زمستان، 1396 ،شماره 3.
15 .طحان نظیف، هادی و مصطفی منصوریان، سیاسـتهای کلـی اصـل 44؛ بـازنگری
غیررسمی قانون اساسی یا استفاده از ظرفیت اصل 44 ،دانـش حقـوق عمـومی،
سال پنجم، 1395.
16.عباسی، بیژن، عرف در حقوق اساسی، حقوق اساسی، 1385 ،شماره 6 و7 .
17.علم الهدی، حجت االله و مصطفی منصـوریان، مبنا ماهیت و تضمین محدودیت هـای
بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دانش حقوق عمـومی، 1397،
شماره 19.
18.غمامی، سیدمحمدمهدی و مصطفی منصوریان، تضمین محدودیتهای اصلاح قـانون
اساسی با تامل بر آموزههای محدودیتهای ضـمنی، دانـش حقـوق عمـومی، سـال
چهارم، 1394 ،شماره 11.
19.مرادخانی، فردین، بررسی مفهوم رویههای اساسی در حقـوق اساسـی، فصـلنامه
مطالعات حقوقی، دوره یازدهم ، بهار 1398 ،شماره 1.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 93 تغییر غیررسمی قانون اساسی (مبانی، مصادیق و رویکردها)
300
ب) منابع انگلیسی
Books
20.Amar,Akhil,Reed.Americans Unwritten Constitution the Precedent and
Principle We Live By. New York: Basic books .2012.
21.Barnett,Hillarie. Understanding Public Law. Rutledge-Cavendish
publishing.2010.
22.Dicey,Albert. Introduction to the Study of the Law of the Constitution.
Liberty.1982.
23.Ginshurg.Tom.Elling.Zachary.James Melton. the endurance of national
constitutions- Cambridge University press.2009.
24.Heard.Andrew. Canadian Constitutional Convention the Marriage of
Law and Politics. Oxford University Press.2013.
25.Heils,John. Quasi-constitutional Laws of Canada. Irwin Law Inc.2018.
26.Jacobsohn.Gary jeffry. constitutional identity.Harvard college law.2006.
27.Jenings.Ivor. The law and the constitution,University of London
Press.1959.
28.Lutz,Donald. Principle of Constitutional Design.Cambridge University
Press.2006.
29.Marshall,Geoffrey. Constitutional Conventions The Rules and Forms of
Political Accountability,Oxford Clarendon Press.1984.
30.Morphy,Walter. Constitutional Democracy: Creating and Maintaining a
Just Political Order. Princeton University Press.2007 .
31.Oliver,Dawn,Fusaro,Carlo. How Constitution Change A Comparative
Study. Hart Publishing Oxford.2011.
32.Passheieir, Raiger. Formal And Informal Constitutional Change in the
Netherlands, The Dutch Constitution beyond 200: tradition and innovation in
a Multilevel Legal Order. Eleven International Publishers. 2018.
33.Passheieir,Raiger. Informal Constitutional Change Constitutional Change
Without Constitutional Amendment in Comparative Perspective.
Amsterdam university press.2017.
34.Pocoks,J.G.Terence Ball(ed) .Conceptual Change and the Constitution.
University Press of Kansas. 1988.
35.Raz,Jozeph. Between Authority and Interpretation On the Theory of Law
and Practical Reaso.Oxford University Press.2009.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 93 تغییر غیررسمی قانون اساسی (مبانی، مصادیق و رویکردها)
 301
36.Roznai,Yaniv. Unconstitutional constitutional amendment constitutional:
The Limits of Amendment Powers. Oxford university press. 2017.
37.Strauss ,Divid. living constitution. Oxford university press.2010.
38.Whittington.Keith,E. Constitutional Construction. Divided Powers and
Constitutional Meaning. Harvard university press.2001.
Articles
39.Albert,Richard. “The Structure of Constitutional Amendment Rule.”
Wake Forest Law Review. Boston College Law School. Legal Studies
Research Paper. No.326. 2014.
40.Albert,Richard. “Quasi Constitutional Amendment.” Buffalo Law
Review.Vol.65 ,2016.
41.Albert,Richard. “How Unwritten Constitutional Norms Change Written
Constitutions.” Dublin University Law Review.Forthcoming.No38. 2015.
42.Behenke.Nathalie.Arthur Benz. “The Politics of Constitutional Change
Between Rreform and Evolution”.Journal of Federalism, vol 39. 2008.
43.Caulfield,Megan. “Constitutional Convention in the U.K: Should They be
Codifies”. Manchester study law Review.vol.12. 2012.
44.Elster,Jon. “Constitutionalism in Eastern Europe an Introduction”. The
University of Chicago Law Review.No58. 1991.
45.Elster,Jon. “Forces and Mechanisms in the Constitution-Making
Process.” Duke Law Journal. No45. 1995.
46.Eskridge,William.John,Ferejohn. “super-statute”, Duke Law Journal.
Vol50. 2001.
47.European Commission for Democracy Theory Law. (Venice
commission) Final Draft Eeport on Constitutional Amendment
Procedure. Strasburg, 2009 .
48.Garliski.Zofia.Lench.Garliski. “External Review of Constitutional
Amendments? International Law as a Norm of Reference.” Israel
Law Review. Vol44. Issue3. 2011.
49.Goldsworthy,Jeffry. “Constitution culture democracy and unwritten
principle” .Illinois Law Review.No 3. 2012.
50.Griffin.Stephen. “Understanding Informal Constitutional Change. Tulane
Public Law Research Paper. No16-1. 2016.
51.Grimm.Dieter. “Identity and Change.” German Law Journal. vol11,No1. 2010.
52.Haberle,Peter. “The Constitutional State and its Reform Requirements.”
Ratio Juris. Vol13.Issue1. 2000. 
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 93 تغییر غیررسمی قانون اساسی (مبانی، مصادیق و رویکردها)
302
53.Halmal,Gabor. “Internal and External Limits of Constitutional
Amendment.
Sovereignty”.https://www.eui.eu/Documents/DepartmentsCentres/Law/Pr
ofessors/Halmai/Constitutional-Amendment-Power.pdf. 2017.
54.Kahn,Paul. “Community in Contemporary Constitutional Theory.”
Faculty Scholarship Paper. Vol 99. No1. 1989.
55.Liewellyn.Karl. “The Constitution As an Institution.” Colombia Law
Review. Vol 34. No1. 1934.
56.MacDonnell,Anessa. “A Theory of Quasi-Constitutional Legislation.”
Osgood Hall Law Journal.No 53. 2016.
57.Mcconnel, Michal. “Tradition and Constitutional Before the
Constitution.” University of Illinois Law Review. Nol. 1998.
58.Morphy,Walter. “An Ordering Constitutional Value.” Southern
California Law Review, No53. 1979.
59.Repaczyink ,Andrezet. “The Ninth Amendment and the Unwritten
Constitution the Problem of the Constitutional Interpretation.” Chicagocent Law Review. Vol 64. Issue l. 1998.
60.Roznai,Yaniv. “Toward a Theory of Unamendability.” Public Law and
Legal Theory Series Workable paper.No15. 2012.
61.Roznai,Yaniv. “The Theory and Practice of Supra-Constitutional. Limits
on Constitutional Amendment.” International & Comparative
Law Quarterly. Vol 62. Issue3. 2013.
62.Sherry,Suzanna. “The Founders Unwritten Constitution.” The University
of Chicago Law Review. Vol 54. No4. 1987.
63.Shigong, Tiong. “Written and Unwritten Constitution: A New Approach
the Study of Constitutional Government in China.” Modern chain.Vol36.
No1. 2010.
64.Strauss,Divid. “Common law Constitutional Interpretation.” University
Chicago Law Review .Vol63.No3. 1997.
65.Ulrich,K.Preuss. “The Implications of Eternity Clauses: The German
Experience.” Israel Law Review. Vol 44. Issue 3. 2011.
66.Vermeule,Adrian. “Constitutional Amendments and the Constitutional
Common Law.” University of Chicago, Public Law Working Paper.
No73. 2004.
67.Yong .Ernest. “The Constitution outside the Constitution.” Yale law
Journal. No117. 2007.