نقش شهرداری‌ها در تضمین حق بر محیط زیست سالم در مدیریت پسماند شهری؛ مطالعه موردی سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه شهید بهشتی

10.29252/jlr.2021.185483.1775

چکیده

اعلامیه 1972 استکهلم درباره محیط زیست، سرآغازی برای شناسایی حق بر محیط زیست سالم در جامعه بین‌المللی شد. یکی از حوزه‌های مهم تضمین این حق، مدیریت پسماند شهری است که بخش عمده آن بر عهده شهرداری‌ها بوده و دلیل این اهمیت، تماس مستقیم انسان‌های شهرنشین با پسماند، در زندگی روزمره و تهدید محیط زیست و سلامت آن‌ها توسط پسماند است؛ به همین جهت تبیین ابعاد و لوازم تضمین حق بر محیط زیست سالم در مدیریت پسماند شهری ضروری به نظر می‌رسد. این مقاله با رویکردی توصیفی- تحلیلی، بازتاب این حق در قوانین اساسی کشورها و اساسی‌سازی آن در قانون اساسی ایران را مرور نموده و به تبع آن با تمرکز بر قوانین عادی، تکالیف شهرداری‌ها در تضمین حق بر محیط زیست سالم برای شهروندان و ساکنان را تبیین می‌نماید. شهرداری‌ها به عنوان یک نهاد اداره محلی و یک دستگاه عمومی غیردولتی در تضمین این حق در شهرها و به طور خاص در حوزه مدیریت پسماند شهری نقش اساسی و مهم دارند. پس از مرور این نقش شهرداری‌ها از حیث قانونی و هم‌چنین از جهت اصول حقوق شهروندی، نهایتاً در یک مطالعه موردی، وضعیت سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان در تضمین حق بر محیط زیست سالم تبیین و بررسی خواهد شد.
واژگان کلیدی:
حق بر محیط زیست سالم، حقوق شهروندی، شهرداری، شهرداری اصفهان، مدیریت پسماند شهری.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The role of municipalities in guaranteeing the right to a healthy environment in urban waste management; Case study of Isfahan Municipality Waste Management Organization

نویسندگان [English]

  • Ghodratolah Noroozi 1
  • Mehrdad Aghaei 2
1 Assistant Professor, Faculty of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 M.A Student of Public Law at Shahid Beheshti University
چکیده [English]

The “1972 Stockholm Declaration” on the environment is marked as the beginning of the recognition of the right to a healthy environment in the international community. One of the important areas of guaranteeing this right is urban waste management, that is mostly the responsibility of municipalities, and the reason for this importance is the direct contact of urban people with waste in their daily lives and the threat to the environment and their health by waste; Therefore, the extents and necessities of guaranteeing the right to a healthy environment in urban waste management seems vital. This article reviews the reflection of this right in the constitutions of countries and its constitutionalizing in Iran, with a descriptive-analytical approach; and explains the duties of municipalities in guaranteeing the right to a healthy environment for citizens and residents with a focus on statutes. Municipalities, as institutions of local governance and non-governmental public institutions, have an essential and important role in guaranteeing this right in cities, and in particular in the field of municipal waste management. After reviewing the role of municipalities in terms of law and also in terms of the principles of citizenship rights, finally in a case study, the situation of Isfahan Municipal Waste Management Organization in guaranteeing the right to a healthy environment will be explained and discussed.
Keywords:
The Right to a Healthy Environment, Citizenship Rights, Municipality, Isfahan Municipality, Urban Waste Management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Right to a Healthy Environment
  • Citizenship Rights
  • Municipality
  • Isfahan Municipality
  • Urban Waste Management
الف( منابع فارسی
کتاب
0 .اسالمی، رضا، فرانک علیزادگان. حق بر شهر. تهرران: مؤسسره مطالعرات و پرژوهش هرای
حقوقی شهر دانش، 0122.
5.صورت مشروح م اکرات مجلس بررسای نهاایی قاانون اساسای جمهاوری
اسالمی ایران. تهران: اداره کل امور فرهنگی و رواب عمرومی مجلرس شرورای اسرالمی،
.0160
مقاله
1.رضائی، علی، عسکر جاللیان. نفوذ بیانیه استکهلم 0996 در روند آموزش و نهادینه
شدن اصول و مفاهیم حاکم بر محیطزیست در حوزه حقوق بینالملال، آمروزش
محی زیست و توسعه پایدار 00 ،0126 ،شماره 6.
0.رمضانی قروام آبرادی، محمدحسرین، حفاظات از محایط زیسات در حقاوق اساسای
جمهوری اسالمی ایران، دیدگاههای حقوق قضایی 61 ،0125.
0.رمضرانی قروامآبرادی، محمدحسرین و حسرن شرفیقفررد. توساعه پایادار و حاق بار
محیطزیست سالم: چشمانداز نسلهای آینده، سیاست جهانی 00 ،0120 ،شماره 0.
6.فلسفی، هدایتاهلل، تدوین و اعتالی حقوق بشر در جامعهی بینالمللی، تحقیقاات
.0 شماره، 0140 ،04-09 حقوقی
4.مشهدی، علی و وحید کروثری. پیمان جهانی محیطزیست؛ از قوام نیافتگی منابع تا
توسعهی هنجارهای زیستمحیطی مللمتحد، فصلنامه تحقیقات حقاوقی 63،
.21 شماره، 5151
8.موالیی، یوسف، نسل سوم حقوق بشر و حق به محیطزیسات ساالم، مطالعاات
حقوق خصوصی 4 ،0186 ،شماره 14.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 94 نقش شهرداریها در تضمین حق بر محیط زیست سالم...
104
قوانین
2.آییننامه اجرایی قانون مدیریت پسماندها مصوب 0180.
01 .اساسنامه سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان مصوب 0140.
00 .قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران مصوب 0108 با اصالحات 0168.
05 .قانون برنامه پنجم توسعه مصوب 0182.
01 .قانون برنامه چهارم توسعه مصوب 0181.
00 .قانون برنامه ششم توسعه مصوب 0120.
00 .قانون تشکیالت، وظایف و انتخابات شوراهای اسالمی کشرور و انتخراب شرهرداران مصروب
.0140
06 .قانون شهرداری مصوب 0110 و الحاقی 0105.
04 .قانون مجازات اسالمی مصوب 0125.
08 .قانون مدیریت پسماندها مصوب 0181.
منابع الکترونی
02.گزارش عملکرد سازمان مدیریت پسماند شاهرداری اصافهان، منتهای باه
اسفند 99 ،سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان، 0128.
51.گزارش عملکرد سازمان مدیریت پسماند شاهرداری اصافهان، منتهای باه
اسفند 96 ،سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان، 0122.
50.معین، محمد، فرهنگ ل ت آنالین معین، ل تنامه آنالین واژهیاب.
http://www.vajehyab.com/moein
ب( منابع انگلیسی
Book
22.Sunkin, Maurice, David M Ong, Wight Lecturer. Sourcebook on
Environmental Law, Cavendish Publishing Sourcebook Series (1998).
Articles
23.Anton, Donald K, Dinah L Shelton. “Environmental Protection and
Human Rights,” Cambridge University Press.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 94 نقش شهرداریها در تضمین حق بر محیط زیست سالم...
108
24.Boyd, David R, “The Implicit Constitutional Right to Live in a Healthy
Environment,” Review of European Community & International
Environmental Law 20, No 2 (July 1, 2011).
25.Daly, Erin, James R May. “Comparative Environmental
Constitutionalism,” Jindal Global Law Review 6: No 1 (2015).
26.Gormley, W. “The Legal Obligation of the International Community to
Guarantee a Pure and Decent Environment: The Expansion of Human
Rights Norms,” Georgetown International Environmental Law Review,
1990.
27.Hill, Barry E, Steve Wolfson, Nicholas Targ. “Human Rights and the
Environment: Synopsis and Some Predictions,” Georgetown
International Environmental Law Review 16, 2004.
28.Horn, L. “The Implications of the Concept of Common of Human Kind
on Human Right to Healthy Environment,” Macquarie Journal of
International and Comparative Environmental Law 1, 2004.
29.Shelton, D. “Human Right Environmental Rights and the Right to
Environment,” Stanford Journal of International Law 28, 1991.
Electronic resources
30.Merriam- Webster Online Dictionary, Merriam- Webster Online
Dictionary, n.d. available at http://www.merriam-webster.com (last
visited on 16/09/2020).
31.Municipal Solid Waste Landfills, n.d, United States Environmental
Protection Agency, available at https://www.epa.gov/landfills/municipalsolid-waste-landfills#whatis (last visited on 28/09/2020).
32.Netwall, Amarilis, Serge- Henri Troch, Peter Cohen, Alfredo Rihm.
Emerging Issues in Solid Waste Management in Argentina, (Jun
2014), available at
https://publications.iadb.org/publications/english/document/EmergingIssues-in-Solid-Waste-Management-in-Argentina.pdf (last visited on
17/09/2020).
33.Stanford Encyclopedia of Philosophy, n.d, Stanford Encyclopedia of
Philosophy- Citizenship Entry, available at https://plato.stanford.edu (last
visited on 26/08/2020).
The Constitutions, Conventions and Declarations
34.African Charter on Human and Peoples' Rights 1981.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 94 نقش شهرداریها در تضمین حق بر محیط زیست سالم...
102
35.Additional Protocol to the American Convention on Human Rights in the
Area of Economic, Social and Cultural Rights “Protocol of San Salvador”
1988.
36.American Convention on Human Rights 1969.
37.Basel Convention On The Control Of Transboundary Movements Of
Hazardous Wastes And Their Disposal, 2005.
38.Convention on Access to Information, Public Participation in DecisionMaking and Access to Justice in Environmental Matters, Aarhus 1998.
39.Convention on The Prevention of Marine Pollution by Dumping of
Wastes and Other Matte, London, 1975.
40.Declaration of the United Nations Conference on the Human
Environment (Stockholm), 1972.
41.Rio Declaration on Environment and Development 1992.