تحلیل روش استدلال دیوان بین المللی دادگستری در پذیرش ایراد مقدماتی دوم آمریکا در قضیه «برخی از اموال ایران»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

2 گروه حقوق بین الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

10.29252/jlr.2021.184870.1596

چکیده

دیوان بین‌المللی دادگستری در قضیه برخی از اموال ایران (ایران علیه آمریکا)، با پنج ایراد مقدماتی از سوی خوانده مواجه شد. ایراد دوم صلاحیتی آمریکا متمرکز بر رد صلاحیت دیوان در مورد آن دسته از ادعاهای ایران بود که بر پایه‌ی استناد به نقض قاعده‌ی مصونیت دولت‌ها به عنوان یکی از قواعد حقوق بین‌الملل عرفی استوار شده بود. ایران با تکیه بر تصریح ماده (2)4 عهدنامه مودت به رعایت «حقوق بین‌الملل» و همچنین حقوق ماهوی مذکور در مواد (1)10 و (4)11، صلاحیت دیوان را بر اساس قاعده مصونیت دولت‌ها مسلم می‌دانست. در مقابل دیوان با اتکا به تفسیر مواد مذکور در قالب موضوع و هدف عهدنامه و همچنین استدلالات خود در آرای «مصونیت‌ها و تعقیبات کیفری» و «سکوهای نفتی»، رای به عدم صلاحیت خود برای رسیدگی به ادعاهای مرتبط با قاعده‌ی مصونیت دولت‌ها می‌دهد. تحلیل استدلال دیوان و مداقه در آن که بر پایه‌ی تمثیل منطقی (قیاس حقوقی) شکل گرفته است و سنجش آن با آرای قضات مخالف نشان می‌دهد که برخلاف نظر دیوان، می‌توان به یک رابطه‌ی منطقی میان موضوع و هدف عهدنامه با مواد استنادی ایران دست یافت و بر این اساس ایراد دوم صلاحیتی آمریکا را وارد ندانست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of the International Court of Justice's Reasoning Approach to Uphold the United States of America's Second Preliminary Objection in the Case of "Certain Iranian Assets"

نویسندگان [English]

  • Mohsen Abdollahi 1
  • Narges Ansari 2
1 International Law Department, Faculty of Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2
چکیده [English]

Regarding the “Certain Iranian Asset” case, the International Court of Justice faced five preliminary objections with respect to the jurisdiction of ICJ and admissibility of the case which were raised by Respondent. As the second preliminary objection, the United States requested the Court to dismiss as outside the Court’s jurisdiction all claims, brought under the sovereign immunity as customary international law. Iran relied on Article IV (2), Article X (1), and Article XI (4) of the Treaty of Amity to support its claim.  However, ICJ upheld the second objection of the USA based on its interpretation in accordance with the Treaty’s object and purpose and also its finding in “Immunities and Criminal Proceedings Case” and “Oil Platforms Case”. In contrary to ICJ’s opinion, a logical relationship can be seen between the object and the purpose of the Treaty and the provisions which have been mentioned by Iran. Such a conclusion could be reached by analogy and deductive method as well as analysis of the separate opinions of judges.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Analogy
  • Deduction
  • Iranian Assets Case
  • Rule of State Immunity
  • Treaty of Amity