امکان سنجی تمسک به قاعده لاضرر به عنوان مبنای خیار غبن «با تأکید بر شمولیت لاضرر در امور عدمی»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی

2 دانشیار گروه فقه دانشگاه فردوسی

10.29252/jlr.2021.184105.1407

چکیده

خیار غبن یکی از انواع خیارات است که به موجب آن، هرگاه ارزش اقتصادی عوضین معامله به طور فاحشی متفاوت باشد، متضرر از معامله حق به هم زدن آن را خواهد داشت. از جمله مهم‌ترین ادله اثباتی در مشروعیت خیار غبن، تمسک به قاعده لاضرر است. صحت استناد به لاضرر در این مسئله، مبنی بر شمولیت لاضرر بر امور عدمی است که معرکه اختلاف آرای فقیهان امامی شده است؛ چه اینکه صرفاً در فرضی می‌توان از قاعده مزبور به مثابه مبنای خیار غبن بهره جست که لاضرر ظرفیت و پتانسیل اثبات حکم را داشته باشد؛ لکن بسیاری از فقیهان تأکید نموده‌اند که ادله حجیت لاضرر منحصراً احکام وجودی را پوشش می‌دهد.ضرورت بحث از آن‌روست که در فرض اثبات جریان قاعده در امور عدمی، می‌توان از این ظرفیت برای پاسخگویی به مسائل و چالش‌های گوناگون فقهی و حقوقی بهره جست. لذا جستار حاضر در پژوهشی توصیفی-تحلیلی بـه بازخوانی ادله و مستندات فقهی پرداخته و ضمن بررسی امکان استناد به لاضرر در جهت مشروعیت خیار غبن، تحلیل و نقد آرای گوناگون موجود در زمینه جنبه اثبات‌گری قاعده مزبور را در مطالعه گرفته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Feasibility of Relying on No- Harm (La Zarar) Rule as a Basis for the Option of Deception (Emphasizing the No-Harm (La Zarar) Involvement in the Absent Affairs)

نویسندگان [English]

  • mostafa sharifi 1
  • mohammad taghi ghaboli dorafshan 2
  • Mohammad Reza Elmi Sola 2
1 Ph.D. student of Ferdowsi University
2 Associate Professor of jurisprudence, Ferdowsi University
چکیده [English]

One of the most important positive arguments in the legitimacy of the option of deception is to adhere to the “La Zarar” rule. The correctness of citing “La Zarar in this issue is based on “La Zarar” comprising non-existential decrees (absent affairs), which has been the subject of controversy among the opinions of Imamiye jurists. The necessity of the discussion is that, assuming the proof of the rule in non-existential decrees (absent affairs). This capacity can be used to answer various jurisprudential issues and challenges. Therefore, the present article in a descriptive-analytical study has re-read the jurisprudential arguments and documents and while examining the possibility of invoking harm in order to legitimize the option of deception, has analyzed and criticized various opinions in the field of proving this rule.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Absent Affairs
  • La Zarar Rule
  • Option of Deception
  • Positive Decree