بررسی تطبیقی ضابطه و زمان اجرای قاعده منع تعقیب مجدد عمودی در دادگاههای کیفری بین المللی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه گیلان (نویسنده مسئول)

2 استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه گیلان

10.29252/jlr.2021.165284.1305

چکیده

ایجاد دادگاه‌های کیفری بین‌المللی در کنار دادگاه‌های ملی باعث شد که قاعده منع تعقیب مجدد در رابطه دادگاه‌های ملی و بین‌المللی که در طول هم قرار دارند نیز قابل طرح باشد. بنابراین می‌توان گفت که این قاعده در دو سطح افقی و عمودی ایجاد می‌شود. لیکن کارکرد دوم قاعده متضمن رابطه دادگاه‌های ملی با دادگاه‌های کیفری بین‌المللی در رابطه با تعقیب و مجازات متهم است؛ قاعده منع تعقیب مجدد عمودی خود به دو قسم تالی (منع تعقیب در دادگاه‌های ملی) و عالی (منع تعقیب در دادگاه‌های کیفری بین‌المللی) تقسیم می‌شود. اما اجرای این قاعده با دو ابهام در تفسیر دو واژه «تعقیب» و «مجدد» مواجه است. در تفسیر واژه تعقیب، این ابهام وجود دارد که تعقیب تا چه مرحله‌ای باید صورت گرفته باشد تا مانع تعقیب جدید شود. اختلاف دیگر ناظر بر واژه مجدد است. اینکه تحت چه شرایطی تعقیب دوم تعقیب مجدد محسوب می‌شود، بسته به این است که منع تعقیب مجدد جرم محور باشد یا رفتار محور. مقاله با بررسی متن اساسنامه و رویه دادگاه‌های کیفری بین‌المللی به این نتیجه می‌رسد که تعقیب پیشین حتما باید منجر به محاکمه متهم و صدور حکم محکومیت یا برائت شود تا قاعده منع تعقیب مجدد نسبت به متهم اعمال گردد. در رابطه با ضابطه جرم محور یا رفتار محور حسب نوع قاعده منع تعقیب مجدد عمودی تالی یا عالی نتیجه متفاوت خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparative Study on the Test and Time of Implementing of Vertical Ne Bis in Idem Rule in the International Criminal Court and Tribunals

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Janipour 1
  • Mahin Sobhani 2
1 Associate Professor of Law, University of Guilan,
2 Assistant Professor of Law, University of Guilan
چکیده [English]

With the advent of international criminal courts and tribunals, there are ne bis in idem provisions that restrict both the international and national courts in conducting subsequent prosecutions. Ne bis in idem rule can apply both horizontally and vertically. However, the function of the latter is to adjust the relationship between international courts and national courts. The vertical ne bis in idem effect include both "downward" and "upward" levels. The content and scope of the rule are not uniformly defined. In particular, ways to interpret the two decisive factors ‘Idem’ and ‘Bis’ vary considerably. In the interpretation of the term “Idem”, there is ambiguity as to what stage former prosecution should be taken place in order to prevent a new prosecution. Another ambiguity relates to the term “Bis”; In fact, what the Bis is and in which circumstances second prosecution is double prosecution. Response to that depends on the test that is used by the court: the same conduct test or the same offense test. This paper by examining statutes and case law of international criminal courts and tribunals concludes that former prosecution had to give rise to conviction or acquittal to prevent a new trial. Depending on the upward or downward vertical Ne Bis in Idem rule, application of both tests is possible.

کلیدواژه‌ها [English]

  • International Criminal Tribunals
  • International Criminal Court
  • The Same Offence Test
  • The Same Conduct Test
  • Vertical Ne Bis in Idem