مقایسه نقش إشهاد وتشریفات قانونی در فرایند طلاق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

چکیده

در فقه امامیه، انشای صیغه طلاق درحضور دو شاهد عادل، شرط انعقاد آن دانسته می‌شود. از سوی دیگر، اخذ گواهی عدم‌ امکان ‌سازش و ثبت واقعه طلاق و رجوع، الزامی قانونی بوده و متخلّف، مستوجب مجازات. نوشتار حاضر، به این پرسش‌ها، پاسخ می‌دهد: آیا إشهاد، در انعقاد طلاق، موضوعیت دارد یا با تشریفات قانونیِ آن، قابل جایگزینی است؟ درمورد رجوع چطور؟ نتیجه عدم رعایت تشریفات قانونی مذکور چیست؟ ودرمقام پاسخ، با روش توصیفی‌تحلیلی‌، ضمن مقایسه نقش إشهاد وتشریفات قانونی درساختار طلاق ورجوع و الزام به آن، بامطالعه مبانی فقهی و اصولی مسأله وعنایت به مقاصد شریعت واهداف قانون‌گذار، به ارائه تصویری نو ومستند از چارچوب طلاق صحیح وبازترسیم نقش إشهاد درطلاق ورجوع پرداخته؛ مستند به ادله‌ای چون، ارشادی بودن امر به إشهاد، عدم ‌موضوعیت آن، تعبدی ‌نبودن مقوله طلاق، تبدل موضوع در مسأله و هم‌سوئی بیشتر با مقاصد شریعت، الزام به رعایت تشریفات قانونی را چهره‌ای روزآمد، منضبط و جامع‌تر از إشهاد و قابل جایگزینی با آن در طلاق معرفی کرده و طلاق بدون این تشریفات ‌را، هم به دلیل مبغوضیت (از حیث سبب و مسبّب) و هم به جهت کامل ‌نبودن اجزاء و شرایط، جز درحالت اضطرار، باطل و بی‌اثر می‌داند. هم‌چنین، إشهاد مذکور در سوره‌طلاق، به یک معنا، ناظر به کل فرایند جدائی بوده و از همین‌رو، پس از هرسه فقره (طلّقوهنّ، أمسکوهنّ، فارقوهنّ)، آمده، اما به قرینه ادله لزوم احتیاط درفروج وأعراض، ازعموم آیه‌شریفه دست برداشته، معتقدیم که اقتضای احتیاط یادشده، عدم ‌سختگیری درانعقاد یابازگشت به زوجیت وتحقق رجوع، باکم‌ترین تشریفات است، بخلاف طلاق.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparison of the role of testimony and legal formalities in the process of divorce

نویسنده [English]

  • mahdi movahedi moheb
Associate Professor, Department of law, Semnan University, Semnan, Iran.
چکیده [English]

In Imami jurisprudence, the composition of the form of divorce in the presence of two just witnesses are considered a condition for its conclusion. On the other hand, obtaining a certificate of impossibility of settling and registering a divorce and remarriage is a legal obligation and the offender is subject to punishment. The present article answers these questions: Is testimony relevant in concluding a divorce or can it be replaced by its legal formalities? What about the referral? What is the result of non-observance of the mentioned legal formalities? In response, by using the descriptive-analytical method, while comparing the role of testimony and legal formalities in the structure of divorce and recourse to it, by studying the jurisprudential principles of the issue and observing the purposes of Sharia and the goals of the legislator, to present a new and documented picture of correct divorce. And redraws the role of testimony in divorce and recourse؛ Documented with arguments such as the instruction of the matter to be testimoned, its non-subjectivity, the non-devotional nature of divorce, the conversion of the issue into a matter and therefore, after all three clauses (Talaqohn, Amskoohn, Farquhn), But in view of the reasons for the necessity of caution in Foruj and Araj, we give up the generality of the holy verse and we believe that the necessity of the mentioned precaution is not to be strict in concluding or returning to the marriage and fulfilling the recourse, with the least formalities, unlike divorce.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Implication for corruption
  • Intuition
  • Maghased-al-sharia
  • revocation
  • public order