اعمال فراسرزمینی قوانین و مقررات در گروه شرکتهای تجاری و بررسی مبانی آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

2 دانش آموخته دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران(نویسنده مسئول)

10.29252/jlr.2022.185442.1761

چکیده

یکی از مباحث بحث‌برانگیز در حوزۀ حقوق شرکت‌های تجاری، قوانین قابل اعمال بر گروه شرکت‌های تجاری است. بعد از گسترش حوزۀ فعالیت شرکت‌های تجاری در کشورهای مختلف از طریق تأسیس شرکت‌های فرعی، به جز قانون قابل اعمال بر شرکت، قوانین دیگری نیز مجال اعمال یافتند. دسته اخیر قوانین با قانون قابل اعمال بر شرکت دو تفاوت عمده دارند: از حیث قلمرو اجرا در مکان و ماهیت حقوقی. از حیث نخست، اصل کلاسیک قانون‌گذاری یعنی سرزمینی بودن قوانین را تخصیص زده‌اند و به صورت فراسرزمینی اعمال می‌شوند. از حیث دوم نیز، وجه مشخص این قوانین، غلبۀ جنبۀ عمومی در مقایسه با جنبۀ خصوصی قانون حاکم بر شرکت است. در حقوق گروه شرکت‌های تجاری دو تئوری کنترل و بنگاه اقتصادی واحد مبنای اعمال فراسرزمینی مقررات است. تئوری کنترل حاکی از آن است که شرکت مادر علاوه بر اینکه می‌تواند شرکت‌های فرعی را تحت تسلط مدیریتی و اقتصادی خود قرار دهد، قادر به کنترل مقرراتیِ آن نیز می‌باشد. تئوری بنگاه اقتصادی واحد حاکی از آن است که شرکت‌های عضو یک گروه اگر وحدت اقتصادی داشته باشند، به مثابه یک واحد تلقی می‌شوند و تابع یک قانون خواهند بود. نویسندگان در این پژوهش به این واقعیت رهنمون شدند که بر مبنای تئوری اثر، اگر چه قوانین حاکم بر گروه شرکت‌های تجاری داعیه مانعیت برای اعمال قانون خارجی را بسان مقررات نظم عمومی ندارند، وضعیت گروه شرکت‌های تجاری به نحوی است که آن دسته از قوانینی را که ملزم به رعایت آن هستند، تحت تأثیر قرار داده است و آنها را مکلف به رعایت مجموعه‌ای از قوانین عمومی و خصوصی اعم از سرزمینی و فراسرزمینی، علاوه بر قانون حاکم بر شرکت می‌نمایند. بر این اساس، مشاهده می‌گردد که امروزه وضعیت گروه شرکت‌های تجاری نظارت دولت‌ها را نسبت به این شرکت‌ها افزایش داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Extraterritorial application of laws in corporate groups and investigation of its foundations

نویسندگان [English]

  • seyyed Nasrollah Ebrahimi 1
  • samira soleymanzadeh 2
1 Associate Professor of Law, University of Tehran
2 Ph.D. in private law, University of Tehran
چکیده [English]

One of the challenging debates in the era of corporate law is the applicable laws in corporate groups. After the extension of the scope of the activities of the corporations in different countries via establishing subsidies, other laws than lex societatis arose to apply. The later laws are different from the law applicable to the company: the realm of execution and legal nature. From the perspective of the first viewpoint, these laws have excluded the classic principle of legislation i.e: territoriality, which means that they apply extraterritoriality. From the second aspect, the particularity of the mentioned laws is the overcoming disciplinary and public nature of these laws in comparison with lex societatis. In corporate groups, two theories of control and a single economic unit are the base of the extraterritorial application of the law. According to the theory of control, the parent company can control the subsidiaries' regulations, in addition to the management and economic dominance based on the theory of a single economic unit, the members of a corporate group, are governed by the same law, if the had economic unity. The conclusion of this research is that in spite of the fact that the laws governing corporate groups do not argue to prevent the application of foreign law like public policy, the status of corporate groups has affected the applicable laws and has obliged them to comply with a set of public and private laws including territorial and extraterritorial, the fact that indicates the increase of supervision of states on corporations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: public policy
  • loi de police
  • corporate groups
  • the territoriality principle
  • the extraterritorial effect of law