حقوق بین‌المللی کیفری و ویروس‌های همه‌گیر: مطالعه موردی کووید 19

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه حقوق عمومی و بین المللی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبائی

10.29252/jlr.2022.226953.2199

چکیده

حقوق بین‌المللی برای صیانت از نظم عمومی بین‌المللی، بخشی از مقررات معاهده‌ای و عرفی خود را به مسئولیت کیفری فردی اختصاص داده است. ازاین‌رو، گرایش نوین حقوق بین‌المللی کیفری توسعه ‌یافته است. حقوق مربوط به مسئولیت، چه در حوزۀ مسئولیت کیفری یا غیر آن، حقوق مربوط به قواعد ثانویه است. یکی از موضوعات مهم حقوق بین‌المللی، به‌ویژه حقوق بین‌المللی بشر، «سلامت» می‌باشد. در این حوزه حق‌هایی برای افراد انسانی و به‌تبع آن تکالیفی برای دولت‌ها پیش‌بینی شده است. شیوع برخی از بیماری‌ها و ویروس‌ها، به‌ویژه کووید 19، باعث شده است تا حقوق بین‌المللی سلامت و ارتباط آن به دیگر حوزۀ حقوق بیشتر مورد توجه قرار گیرد. نوشتار حاضر به بررسی رابطه بین حقوق بین‌المللی کیفری و اشاعه و شیوع ویروس‌های همه‌گیر با تأکید بر کووید 19 پرداخته است. در این راستا، ضمن بررسی رابطۀ «سلامت و بهداشت» با «صلح و امینت بین‌المللی»، «آسایش جهانی» و «حقوق بین‌المللی بشر» تلاش شده است تا امکان قابلیت اعمال حقوق بین‌المللی کیفری در موارد نقض حق بر سلامت در اثر اشاعه یا شیوع ویروس‌های همه‌گیر بحث و بررسی شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

International Criminal Law and Epidemic Viruses: A Case Study of Covid-19

نویسنده [English]

  • Heybatollah Najandimanesh
Allameh Tabataba`i University
چکیده [English]

Some parts of treaty and customary provisions of international law, for
the sake of protection of international public order, relate to individual
criminal liability. Hence, a new trend as international criminal law has been
developed. Rules of responsibility, whether in the area of criminal
responsibility or otherwise, are regarded as secondary ones. One of the
important issues of international law, especially international human rights
law, is "health". In this regard, rights for human beings and, consequently,
duties for governments are envisaged. The prevalence of some diseases and
viruses, especially Covid-19, has led to more attention being paid to
international health law and its relevance to other areas of law. The present
paper examines the relationship between international criminal law and the
spread of pandemic viruses with emphasis on Covid-19. Examining the
relationship between "health" and "international peace and security", "wellbeing
of the world", and "international human rights", the authors tried to
deal with the possibility of applying international criminal law in cases of
violations of the right to health due to the spread of pandemic viruses.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Right to Health
  • International Criminal Law
  • Health Security
  • World Health Organization
  • Covid-19
 الف( منابع فارسی
کتاب
.1ضیائی بیگدلی، محمدرضا، حقوق بین الملل عمومی، تهران: گنج دانش، .1398
.2نژندی منش، هیبت االله،
حقوق بینالمللی کیفری در رویه قضائی، تهران: انتشارات
خرسندی، .1394
مقاله
.3احمدی، کوروش، سیاست خارجی و امنیت سلامتی بینالمللی، فصلنامه سیاست خارجی،
سال بیست و چهارم، بهار ،1389شماره ،1صص .59 - 23
.4آل کجباف، حسین،
مفهوم و جایگاه حق بر سلامت در اسناد بینالمللی حقوق بشر،
فصلنامه حقوق پزشکی، دوره ،7بهار ،1392شماره ،24صص .139-170
.5جلالی، محمود و امیر مقامی،
تعامل حقوق ایران و حقوق بینالملل کیفری در جرم
انگاری »کاربرد سلاحهای شیمیایی«،
نامه مفید، دوره ،14اسفند ،1387شماره ،70صص
.113 -130
.6زارع بیدکی، مجید و مهدی بلالی مود،
بیوتروریسم و جنگافزارهای بیولوژیک، از
گذشته تا به امروز: یک مطالعه مروری کلاسیک،
مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی
بیرجند، دوره ،22پاییز ،1394شماره ،3صص .182-198
.7کوکبی سقی، فاطمه،
قابلیت حق دادخواهی حق بر سلامت در نظام حقوق بینالملل،
حقوق پزشکی، دوره ،10تابستان ،1395شماره ،37صص .7-33
فصلنامه تحقیقات حقوقی- ویژهنامه حقوق و کرونا ش 2حقوق بینالمللی کیفری و ویروسهای همهگیر...
458
.8یکرنگی، محمد و مجتبی واحدی، راهبردهای نظام سیاستگذاری کیفری ایران و
بینالملل در مقابله با تهدیدهای امنیتی بیوتروریسم،
فصلنامه مطالعات راهبردی، پاییز
.159-184 ، صص85 ، شماره98
ب( منابع انگلیسی
Books
9. Jones D.E. Poison Arrows, North American Indian Hunting and Warfare, 1st ed.
University of Texas Press; Austin, TX, USA: 2007.
10. Lemkin, Raphael,
Axis Rule in Occupied Europe, Analysis of Government, Proposals
for Redress, Washington: Carnegie Endowment for World Peace, 1944.
Articles
11. Aldis, William,” Health Security as a Public Health Concept: A Critical Analaysis”,
Health Policy and Planning
, Volume 23, Issue 6, November 2008, Pp 369–375.
12. Chesterman, Simon”, An Altogether Different Order: Defining the Elements of
Crimes Against Humanity”,
Duke Journal of Comparative & International Law, 10:
37 (2000).
13. Pitschmann, Vladimír and Hon, Zdeněk,” Military Importance of Natural Toxins
and Their Analogs”
, Molecules. 2016 May; 21(5):p 556.
14. Thavaselvam, Duraipandian and Vijayaraghavan,” Rajagopalan, Biological warfare
agents”, J.
Pharm. Bioallied Sci. 2010 Jul-Sep; 2(3): pp179–188.
Internet Sources
15. https://ihl-databases.icrc.org/customary-ihl/eng/docs/v2_rul_rule73/
16. https://www.who.int/governance/eb/who_constitution_en.pdf/
17. https://www.who.int/health-topics/health-security/#tab=tab_1/
18. https://www.cdc.gov/globalhealth/healthprotection/ghs/about.html/
19. https://www.un.org/press/en/2014/sc11566.doc.htm/
20. https://www.un.org/press/en/2018/sc13559.doc.htm/
21. https://www.icc-cpi.int/resource-library/documents/rs-eng.pdf/
22. https://www.icc-cpi.int/NR/rdonlyres/336923D8-A6AD-40EC-AD7B-
45BF9DE73D56/0/ElementsOfCrimesEng.pdf/
Legal Instruments
23. Statute of International Criminal Court, 1998.
24. United Nations Charter, 11945.
25. Convention on the Prevention and Punishment of the Genocide, 1948.
26. Constitution of WHO, 1946.
27. Strategic Plan, 2016-2018, ICC-OTP, 16 November 2015, paras. 34-37, 104.

فصلنامه تحقیقات حقوقی- ویژهنامه حقوق و کرونا ش 2حقوق بینالمللی کیفری و ویروسهای همهگیر...
459
28. OFFICE OF THE PROSECUTOR POLICY PAPER ON CASE SELECTION AND
PRIORITISATION, 15 September 2016, paras. 35-41.
29. Elements of Crimes, General Introduction, (2011).
Cases
30. Katanga, Judgment, 7 March 2014.
31. Kupreškić et al., No. IT-95-16-T.
32. Tadić, No. IT-94-1-T.
33. Kayishema and Ruzindana, No. ICTR-95-1-T.
34. Bemba, Decision, 15 June 2009.
35. Bemba, Judgment, 21 March 2016.
36. Tadić, No. IT-94-1-T.
37. Akayesu, No. ICTR-96-4-T.
38. Rutaganda, No. ICTR-96-3-T.
39. Musema, No. ICTR-96-13-T, Trial Chamber Judgment and Sentence, (27 January
2000).
40. Seromba, No. ICTR-2001-66-I, Trial Chamber Judgment, (13 December 2006).
41. Bagosora, Kabiligi, Ntabakuze and Nsengiyumva, (Trial Chamber), 18 December,
2008.