ماهیت حقوقی دارایی مجازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه حقوق خصوصی دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری تهران ایران.

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری تهران ایران

10.52547/jlr.2022.228887.2319

چکیده

توسعه فضای مجازی و معاملات شکل گرفته در بستر این فضا طی چند سال گذشته، سبب شکل-گیری مفهوم دارایی مجازی گردیده است. یکی از موضوعات مهمی که در پذیرش دارایی مجازی در نظام‌های حقوقی می‌بایست مورد توجه قرار گیرد، مشخص شدن ماهیت این قبیل دارایی‌هاست. در خصوص ماهیت حقوقی دارایی‌های مجازی، رویکردهای مختلفی در نظام‌های حقوقی مطرح شده است؛ لیکن سه رویکرد، مقبولیت بیشتری یافته است؛ برخی از نظام‌های حقوقی، دارایی مجازی را پول تلقی نموده و به عنوان ابزاری جهت پرداخت در معاملات از آن استفاده می‌کنند؛ برخی دیگر، آن را به عنوان اوراق بهادار قابل مبادله و قابل سرمایه‌گذاری پذیرفته‌اند و برخی دیگر آن را به عنوان کالا پذیرفته‌اند و مشمول مقررات مربوط به بیع کالا می‌دانند. حال این سوال مطرح می‌شود که کدام رویکرد در خصوص ماهیت حقوقی دارایی مجازی در نظام حقوقی ایران قابل پذیرش است؟ در پاسخ باید گفت، اگرچه تاکنون دارایی مجازی در نظام حقوقی ایران مورد توجه جدی قرار نگرفته است، لیکن تحلیل این ماهیت دارایی در زمره اموال مطابقت بیشتری با نظام حقوقی حاکم دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Legal Nature of Virtual Asset

نویسندگان [English]

  • homayoun mafi 1
  • meysam rameshi 2
1 Professor of Law, University of Judicial Sciences and Administrative Services
2 (Ph.D. Candidate in Private Law, University of Judicial Sciences and Administrative Services)
چکیده [English]

The development of virtual space and the transactions formed in this space over the past few years have led to the formation of the concept of virtual assets. One of the important issues that should be considered in the acceptance of virtual assets in legal systems is the identification of the nature of such assets. Regarding the legal nature of virtual assets, different approaches have been proposed in legal systems; But three approaches have gained more acceptance; Some legal systems consider virtual assets as money and use them as a means of payment in transactions; Some others have accepted it as exchangeable and investable securities, and others have accepted it as a commodity and consider it subject to the regulations related to the sale of goods. Now the question is raised, which approach regarding the legal nature of virtual assets is acceptable in Iran's legal system? In response, it should be said that although the virtual property has not been given serious attention in Iran's legal system, the analysis of the nature of this property is more consistent with the ruling legal system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • virtual Asset
  • goods
  • money
  • securities
  • property

مراجع

  1. منابع

    الف) فارسی

    کتاب

    1. امامی، سیدحسن، حقوق مدنی، جلد اول، تهران: کتابفروشی اسلامیه، 1387.
    2. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد سوم، تهران: گتج دانش، 1388.
    3. خلیلی پاجی، عارف، ارزهای مجازی (جهانی شدن بزهکاری و سیاست جنایی)، تهران: میزان، 140.
    4. دادگر، یدالله، مبانی علم اقتصاد، قم: انتشارات بوستان کتاب، 1386.
    5. داراب پور، مهراب، حقوق امول و مالکیت؛ تصرف و وقف، تهران: جنگل، 1391.
    6. دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، جلد 8، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1381.
    7. شهیدی، مهدی، تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران: مجد، 1389.
    8. عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر، تهران، 1386.
    9. عمید، حسن، فرهنگ فارسی، تهران: نشر اگاه، 1390.
    10. کاتوزیان، ناصر، اموال و مالکیت، تهران: میزان، 1391.
    11. کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، جلد دوم، تهران: شرکت سهامی انتشار،1390.
    12. گلریز، حسن، بورس اوراق بهادار، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1374.
    13. مطهری، مرتضی، نظری به نظام اقتصادی اسلام، تهران: انتشارات صدرا، 1388.
    14. معین، محمد، فرهنگ فارسی، جلد سوم، تهران: نشر امیرکبیر، تهران، 1369.
    15. نوری، محمدعلی و نخجوانی، رضا، حقوق تجارت الکترونیک، تهران: گنج دانش، 1390.
    16. یوسفی، احمدعلی، هیئت پول، قم: پژوهشکده فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، 1387.

    مقاله

    1. آقا نظری، حسن و غفوری، حسین، قدرت خرید؛ مقوم مثلیت پول های اعتباری، جستارهای اقتصادی، شماره 13، 1389.
    2. انصاری، علی و ذوالفقاری، سهیل، توثیق اموال غیرمادی در حقوق ایران، مطالعات فقه و حقوق، سال 4، شماره 6، 1398.
    3. سبحانی، حسن­و درودیان، حسین، ارزیابی انتقادی رویکردهای موجود در هستی­شناسی پول، اقتصاد اسلامی، شماره 57، 1394.
    4. عبدی پور،ابراهیم، تحلیل ماهیت حقوقی پول الکترونیکی، حقوق خصوصی، سال هفتم، شماره 16، تابستان 1389.
    5. فره­وشی، فهیمیه، پول­های مجازی؛ چالش نوین نظام عدالت کیفری، تحولات قضایی، شماره اول، پاییز 1396.
    6. کهزادی بهزاد و گچلو، جعفر، آثار اقتصادی گسترش پول الکترونیکی با تاکید بر سیاست­های پولی، مجله برنامه و بودجه، شماره 83، 1382.
    7. محمدی، پژمان و اسدی، روح­اله، ماهیت انتقال مالکیت اموال غیرمادی غیرفکری، پژوهش حقوقی، شماره 1، 1391.
    8. محمودی، اصغر، ماهیت حقوق مالکیت فکری و جایگاه آنها در حقوق اموال، دانش حقوق مدنی، شماره 2، پاییز 1391.
    9. ناصر، مهدی و رضوی، محمدحسن، تحلیل حقوقی کارکرد قراردادهای هوشمند در نقل و انتقالات دیجیتالی در بازارهای مالی، پژوهشنامه بازرگانی، شماره 93، زمستان 1397.

    ب) انگلیسی

    کتاب

    1. Black. H.C, Black's Law Dictionary,London:, West Group, Minnesota, 1991.
    2. J, Uniform Law for International Sales Under the 1980 United Nations Convention, London: Kluwer Law International, 2009.
    3. S, Money and the Mechanism of Exchange, New York: Library of Economics and Liberty, 1876.
    4. Mankiw. N and Taylor.M., Economics. 2nd ed, South-Western: Cengage Learning, 2011.
    5. S and Nathan.A, Virtual Currency Rrgulation Review, London: Published in the United Kingdom by Law Business Research 2020.
    6. Ziegel.J. and Samson.C, Report to the Uniform Law Conference of Canada on Convention on Contracts for the International Sale of Goods], Toronto: publisher not identified, 1981.

    مقاله

    1. J, »Mutual Funds Scandals—A Comparative Analysis of the Role of Corporate Governance in the Regulation of Collective Investments«, Hastings Business Law Journal, 3, 2006.
    2. B and Christin. N, »Bitcoin: Economics, Technology, and Governance«,Journal of Economic Perspectives, 29 , 2015.
    3. F and Woods. L, »A Distinction without a Difference: Exploring the Boundary between Goods and Services in the World Trade Organization and the European Union«,  Columbia Journal of European Law, 12 (1). 2005.

     

    منابع الکترونیک

    1. Adrian Zmudzinski, French Commerce Court Likens Bitcoin to Currency in Recent Ruling, Cointelegraph (Mar. 6, 2020), available at: https://cointelegraph.com/news/french-commerce-court-likens-bitcoin-to-currency-in-recent-ruling. /. (last visited on 07/04/ 2022)
    2. Amendment to Payment Services Act and Financial Instruments and Exchange Act; Regulatory Approaches to Cryptoassets: Japan, Library of Congress (2020), available at: https://www.loc.gov/law/help/cryptoassets/japan.php. (last visited on 08/02/ 2021)
    3. Central Bank of Mexico’s New Guidelines Will Not Result in a Crypto Ban, Merkle (Mar.15, 2019), available at: https://themerkle.com/central-bank-of-mexicos-new-guidelines-will-not-result-in-a crypto-ban/./. (last visited on 14/05/ 2020(
    4. Cryptocurrency Derivatives: FCA Statement on the Requirement for Firms Offering Cryptocurrency Derivatives to be Authorised, FCA (2019), available at: https://www.fca.org.uk/news/statements/cryptocurrency-derivatives (last visited on 14/09/ 2021)
    5. FATF Guidance for a Risk-Based Approach for Virtual Assets and Virtual Asset Service Providers, 2019. available at: https://www.fatf-gafi.org/media/fatf/documents/recommendations/RBA-VA-VASPs.pd (last visited on 19/03/ 2022)
    6. FATF Guidance for a Risk-Based Approach to Virtual Currencies, 2015. available at: https://www.fatf-gafi.org/media/fatf/documents/ reports/Guidance-RBA-Virtual-Currencies.pdf (last visited on 21/10/ 2019)
    7. FATF:Risk-based Approach Guidance for the Securities Sector, 2018. available at: https://www.fatf-gafi.org/publications/fatfrecommendations/documents/rba-securities-sector.html. (last visited on 18/06/ 2020)
    8. FCA, Guidance on Cryptoassets: Feedback and Final Guidance to CP 19/3 (2019), available at: https://www.fca.org.uk/publication/policy/ps19-22.pdf.(Last Updated: 24 Sept 2020). (last visited on 17/01/ 2021)
    9. FINMA, Supplement to the Guidelines 1 (Sept. 11,2019), available at: https://www.finma.ch/en/~/media/finma/dokumente/dokumentencenter/myfinma/1bewilligung/fintech/wegleiungstable-coins.pdf?la=en. see also: FINMA Publishes ‘Stable Coin’ Guidelines (Sept. 11, 2019), available at :https://www.finma.ch/en/news/2019/09/20190911-mm-stable-coins (last visited on 10/03/ 2022)
    10. C, Regulators are Looking at Cryptocurrency, Commentary (Jan. 24, 2018), available at: https://www.wsj.com/articles/regulators-are-looking-at-cryptocurrency-1516836363. /. (last visited on 07/11/ 2021)
    11. Guerra, Mexico: Amendment to Anti-Money Laundering Law Pertaining to Cryptocurrencies, L. Libr. Cong. (May 22, 2018), available at: https://www.loc. gov/law/foreign-news/article/mexico-amendment-to-anti-money-laundering- law-pertaining-to-cryptocurrencies/. (last visited on 29/07/2022)
    12. Guidance Notice – Guidelines Concerning the Statutory Definition of Crypto Custody Business (Section 1 (1a) Sentence 2 no. 6 of the German Banking Act (Kreditwesengesetz – KWG), BAFIN (Mar. 3, 2020), available at: https://www.bafin.de/SharedDocs/Veroeffentlichungen/EN/Merkblatt/mb_200302_kryptoverwahrgeschaeft_en.html (last visited on 21/02/ 2022)
    13. k, Japan to Provide G20 With Solution for Crypto Regulation, (Apr.23, 2019), available at: https://news.bitcoin.com/japan-g20- cryptocurrency-regulation/ 21(last visited on 19/02/ 2022)
    14. W, Digital Asset Transactions: When Howey Met Gary (Plastic), Remarks at the Yahoo Finance All Markets Summit: Crypto (June 14, 2018), available at: https://www.sec.gov/news/speech/speech-hinman-061418. (last visited on 22/03/ 2021)
    15. O., Japan Hopes to Set Global Crypto Law Benchmark with Latest Regulatory Update, Cointelegraph (June 5, 2019), available at: https://cointelegraph.com/news/ japan-hopes-to-set-global-crypto-law-benchmark-with-latest-regulatory-update(last visited on 14/10/ 2020)
    16. INX Applies for Listing on the Canadian Securities Exchange, 2019, ), available at: https://www.inx.co/news/inx-applies-for-listing-on-the-canadian-securities-exchange. /. (last visited on 02/09/ 2021(
    17. Japan’s New Crypto Regulation – 2019 Amendments to Payment Services Act and Financial Instruments and Exchange Act of Japan. (Dec. 2, 2019), available at: https://www.natlawreview.com/article/japan-s-new-crypto-regulation-2019-amendments-to-payment-services-actand- financial (last visited on 19/03/ 2020)
    18. Press Release, SEC, SEC Charges Former Bitcoin-Denominated Exchange and Operator with Fraud (2018). available at: https://www.sec.gov/news/press-release/2018-23/. (last visited on 06/11/2020)
    19. Uniform commercial code official text, 2003, available at: https://www.uniformlaws.org/acts/ucc#:~:text=Summary,the%20interstate%20transaction%20of%20business. (last visited on 16/10/ 2021)

     

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 30 شهریور 1401
  • تاریخ بازنگری: 14 مهر 1401
  • تاریخ پذیرش: 12 آذر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار