مطالعه تطبیقی امکان پدیدآورندگی شخص حقوقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه حقوق مالکیت فکری، دانشکده حقوق، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

شاید چنین به نظر آید در دوره ای که بحث پدیدآورندگی ماشین، رایانه، رمز ها و هوش مصنوعی به شدت در جریان است، تردید درباره پدیدآورندگی شخص حقوقی، چندان پذیرفتی نباشد. با توجه به اصل اهلیت عام تمتع شخص حقوقی،پرسش این است که آیا اجرای اصل مذکور در مورد پدیدآورندگی شخص حقوقی نیز ممکن است؟ امروزه خلق و بهره برداری از بیشتر آثار با سرمایه گذاری و هزینه ی زیاد ممکن می شود که معمولاً اشخاص حقیقی از انجام آن عاجز هستند یا گاهی به تحمل خطرات ناشی از آن علاقه ندارند. صنعت آفرینش آثار، خود را گریزناپذیر کرده است. افزون بر این، اشخاص حقوقی مراحل آفرینش، تکثیر، عرضه و توزیع آثار را در بسیاری از موارد به تنهایی یا با مشارکت اشخاص دیگر به خوبی انجام می دهند. در همه حال، این اشخاص در حمایت از آثار و تضمین حقوق پدیدآورندگان، مستقیم یا غیرمستقیم ذی نفع هستند. با این همه می توان پرسید آیا شخص حقوقی فاقد روح، ابتکار و خلاقیت، در پرتو قواعد پدیدآورنده اثر محسوب می شود؟ پدیدآورندگی در حقوق بسیاری از کشورها به خلاقیت که امر غیر مادی است و به نظر ویژه انسان است، موکول شده است اما،عبارات قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان ایران در این زمینه از ابهام به دور نیست. واقعیت های عملی، بایستگی شناسایی پذیرش مفهومی به نام مالک آغازین یا تعلق اولیه اثر را تحمیل کرده است. امروز، مفهوم شاعرانه پدیدآورندگی در حال دگرگونی به مفهومی اقتصادی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Possibility of Authorship of Legal Entity

نویسنده [English]

  • Pejman Mohammadi
Department of Intellectual Property, Faculty of Law, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Perhaps, it seems that in a period, when the discussion of authorship of computer, machine and artificial intelligence is strongly underway, to ask and skepticism about authorship of legal persons not so acceptable acceptable, However, this is important for variety of reasons. In Iranian law, legal person regularly can have except in some cases, on legal or charter bases, any rights and duties that human can have. Is this enforceable about authorship ? In nowadays, creating and public exploitation of the most of works need to investment and a lot of money which makes creation of works expensive that natural persons, regularly haven’t possibilities, money and time for doing this actions. The work creation industry, has imposed itself to legal systems. In addition to this, legal entities are doing all of steps of creation, reproduction, supply and distribution of works alone or with participation of natural or other legal persons. In any case, these legal persons are direct or indirectly interested in supporting authors. Many legal entities are inherently established for creation of works (universities).

However, it can be asked if the legal person who lacks spirit and creativity can be the author of work ? In many countries, authorship depend on creativity that is immaterial and special to human but, ruling of Iranian copyright law (1969) isn’t far from ambiguity.Practical realities, have imposed the necessity of recognition of concept of primary owner or first ownership. Today, the Poetic concept of Authorship is in transition to an economic concept.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Author
  • Authorship
  • First Ownership
  • Legal Person
  • Moral Right