تحلیل فقهی-حقوقی سنجه و مبدأ شناسایی جنسیت در تراجنسی‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

2 استادیار پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

3 کارشناسی ارشد حقوق خانواده از دانشگاه شهید بهشتی، تهران ، ایران.

چکیده

دسته‌ای از حقوق و تکالیف بر مبنای جنسیت بر افراد بار می‌گردند، بنابراین شناسایی جنسیت، لازمۀ تعلق این بخش از حقوق و تکالیف بر افراد است. در اکثر مواقع، شناسایی جنسیت به‌سهولت و بی‌نیاز از دقت‌های تخصصی، شدنی است، اما در پاره‌ای موارد، ابهامات جنسی و جنسیتی، امر شناسایی را با دشواری روبه‌رو می‌کند. یکی از این موارد، وضعیت تراجنسی است. تراجنسی مبین وضعیت افرادی است که خود را دارای جنسیتی متفاوت از ساختار بدنی‌شان می‌دانند و ازاین‌رو، تمایل به هماهنگ‌سازی ساختار بدنی با جنسیت خودآگاه‌شان دارند. پیشرفت علم پزشکی و امکان‌پذیری بازآرایی‌جنسی، گروهی از فقیهان و حقوق‎دانان را بر آن داشت تا ساختار بدنی پدید آمده را مبنای شناسایی جنسیت جدید قرار داده و به تغییر احکام مربوط به جنسیت حکم کنند. اینان به تبعیت از عرف، جنسیت ظاهری را سنجۀ شناسایی و به دلیل تبدّل موضوع جنسیت بر اثر جراحی، جراحی را مبدأ شناسایی جنسیت جدید دانستند؛ رویکردی که هم‌اکنون در نظام حقوقی کشور ما پذیرفته شده است. در مقابل، نتایج برآمده از مطالعات علمی با رد کارآمدی سنجۀ پیشین، از نقش کلیدی هویت‌جنسیتی برای شناسایی جنسیتِ تراجنسی‌ها حکایت می‌کرد. نمایان ساختن کارآمدی هویت‌جنسیتی در امر شناسایی تراجنسی‌ها و هم‌چنین اثبات سازگاری بیشتر این سنجه با مبانی فقهی–حقوقی، دستاوردهایی است که گواه از برتری این سنجه می‌دهند. شایسته است قانون‌گذار ضمن ورود مفهوم هویت‌جنسیتی به ادبیات قانونی و با لحاظ نظم‌ عمومی و اخلاق حسنه، رویکرد کارآمدی برای شناسایی جنسیت در تراجنسی‌ها اتخاذ نماید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Jurisprudential-Legal Analysis About Criteria and Origin of the Transsexual`s Gender Recognition

نویسندگان [English]

  • Mohammad Roshan 1
  • Mahrou Ghadiri 2
  • Hamidreza Saeedarab 3
1 Associate Professor, Shahid Beheshti University. Family Research InstituteTehran, Iran.
2 Assistant Professor. Shahid Beheshti University, Family Research Institute,
3 L.L.M, Family Research Institute, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

A group of rights are imposed on people based on their gender, therefore, gender recognition is a requirement for belonging of this part of rights to people. In most of the cases, it is possible to identify the gender easily and without the requirement of specialized precision, but in some cases, gender and sexual ambiguities make the identification difficult. One of these cases is transsexual status, who consider themselves to have a different gender from their physical structure.

The possibility of gender reassignment surgery prompted a group of jurists to consider the changed body structure as the basis for identifying a new gender. Following the custom, they considered the apparent gender to be the criterion of recognition and because of changing of gender due to the surgery, they considered the surgery to be the origin of the new gender recognition; An approach that is currently accepted in the legal system of our country. On the other hand, the results of scientific studies rejecting the effectiveness of the previous criteria, indicated the key role of gender identity in identifying the gender of transsexuals.

In contrast to these two views, the effectiveness of gender identity in the identification of transsexual and also the greater compatibility of this criteria with jurisprudential-legal foundations, all testify to the superiority of this criteria. The conclusion is that it is appropriate for the legislator to adopt a new approach for the identification of transsexuals while trying to enter the concept of gender identity into legal concepts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Sex Change"
  • "Changing the Issue"
  • "Transgender Children"
  • "Public Policy"
  • "Gender Identity"