تفکیک اخلاق زیستی و حقوق زیستی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه حقوق عمومی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس گروه حقوق و اخلاق زیستی، مرکز تحقیقات ریزفناوری زیستی، پژوهشکدة فناوری‌های نوین علوم پزشکی جهاددانشگاهی- ابن‌سینا، تهران،

چکیده

اخلاق زیستی رویکردی میان‌رشته‌ای است که به بررسی مسائل اخلاقیِ برخاسته از به‌کارگیری علوم و فناوری‌های زیستی در زندگی انسان و غیرانسان می‌پردازد. با این حال، در ادبیات این رشته فراوان به تحلیل‌ها و استدلال‌هایی از جنسی دیگر، برمی‌خوریم. حقوق و اخلاق گرچه هر دو در دستۀ علوم هنجاری جای می‌گیرند، از نگاهی متفاوت به مسائل می‌پردازند. متخصصان این حوزه‌ها اغلب بی‌توجه به تمایز «امر اخلاقی» و «امر حقوقی»، از مفاهیمی مانند حقِ اخلاقی سخن می‌رانند. با تحلیل دقیق می‌توان نشان داد چگونه این خلط‌های مفهومی به نتایج نادرست و تناقض در مباحث بایدانگار مربوط به علوم و فناوری‌های زیستی می‌انجامند. تتبع در حقوق و اخلاق زیستی و تحدید دقیق قلمروی هر یک با تکیه بر ویژگی‌های تمایزبخش حقوق و اخلاق می‌تواند از وقوع این خلط‌های مفهومی پیشگیری کند. در این پژوهش برآنیم با طرح و تحلیل محورهای چهارگانۀ «هدف»، «قلمرو»، «تولید قاعده» و «ضمانت اجرا»، با ارائۀ مثال‌هایی از مسائل اخلاق زیستی، تفاوت‌های اخلاق و حقوق را به بحث بگذاریم. پس از آن به‌اجمال به دستۀ سومی از هنجارها، یعنی حق و عدالت، اشاره خواهیم کرد که، همانند حقوق، ناموجه پا به قلمرو اخلاق زیستی نهاده‌اند. بی‌اعتنایی به تمایز اخلاق و حقوق، به‌ویژه در مقام قانونگذاری و قضا، به نقض بی‌طرفی و سوگیریِ قانون به جانب یک دیدگاه اخلاقی می‌انجامد. بدین‌ترتیب، به‌جای آنکه سیاست بستری را برای همزیستی دیدگاه‌های متنوع اخلاقی فراهم آورد، عرصه را بر دیدگاه‌های اخلاقی متفاوت با اخلاق حاکم تنگ می‌کند. نظامی که در آن برخی اخلاق‌ها مجال ابراز وجود نمی‌یابند قطعاً از عدالت به‌دور است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Distinguishing between Bio-Ethics and Bio-law

نویسندگان [English]

  • Mohammad RASEKH 1
  • Fatemeh Domanloo 2
1 Professor of Law, Shahid Beheshti University
2 Bio Law and Ethics Department, Nanobiotechnology Research Centre, Avicenna Research Institute- ACECR, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Bioethics is an interdisciplinary approach that deals with ethical issues arising from the application of life sciences and technologies in human and non-human life. However, we often come across analyses and arguments of another nature, in the literature of this discipline. Although law and morality both are situated in the normative disciplines, they examine issues from different angles. Scholars of this field often, confusing “the moral” and “the legal”, use concepts such as moral rights. It could be shown that such kind of conceptual confusion leads to inconsistency in normative discussions on biosciences and technologies. A study of bio law and bioethics, while trying to delimit their boundaries, based on distinguishing features of each field, could prevent those conceptual confusions. In this research, we aim to examine differences between law and ethics, based on discussing four lines of “aim”, “scope”, “rule generation” and “sanction” and bringing in examples of bioethics problems. We then refer to a third kind of normative knowledge, which, has wrongfully entered the scope of bioethics. Ignoring the distinction between law and morality, especially in the legislation and adjudication processes, would amount to a breach of impartiality and inclination of law towards a particular moral outlook. Consequently, instead of bringing about a context for the coexistence of various ethical viewpoints, politics put pressure on those who believe in a different moral view. A system, in which certain ethical outlooks are accommodated while certain others are not, is undoubtedly far away from justice.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bio-ethics
  • Justice
  • Rights
  • The Moral
  • The Legal

مراجع

  1. کتاب

    1. پورمحمدی، نعیمه، ژن بد! اخلاقِ آزمایش غربالگری و سقط جنین گزینشی، قم: کتاب طه، 1399.
    2. خسروی دارانی، کیانوش، سعید حسامی تکلو، مهشید جهادی، آلاله ذوقی و عاطفه قنبری، فرهنگ توصیفی زیست‌فناوری، تهران: فرهنگ معاصر، 1390.
    3. راسخ، محمد، بنیاد نظری اصلاح نظام قانونگذاری، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، 1384.
    4. راسخ، محمد، «ویژگی‌های ذاتی و عرضی قانون»، در: راسخ، محمد، حق و مصلحت: : مقالاتی در فلسفۀ حقوق، فلسفۀ حق و فلسفۀ ارزش، جلد 2، تهران: نشر نی، چاپ دوم، 1393.
    5. راسخ، محمد، ««حق» و «تکلیف» در عصر قدیم و جدید»، در: راسخ، محمد، حق و مصلحت: مقالاتی در فلسفۀ حقوق، فلسفۀ حق و فلسفۀ ارزش، جلد 2، تهران: نشر نی، 1393، چاپ دوم.
    6. راسخ، محمد، «نظریۀ حق»، در: راسخ، محمد، حق و مصلحت: مقالاتی در فلسفۀ حقوق، فلسفۀ حق و فلسفۀ ارزش، جلد 2، تهران: نشر نی، 1393، چاپ دوم.
    7. راسخ، محمد، «آزادی چون ارزش»، در: راسخ، محمد، حق و مصلحت: مقالاتی در فلسفۀ حقوق، فلسفۀ حق و فلسفۀ ارزش، جلد 1، تهران: نشر نی، 1398، ویراست دوم، چاپ اول.
    8. سندل، مایکل، عدالت: کار درست کدام است؟، ترجمۀ حسن افشار، تهران: مرکز، 1393.
    9. کاتوزیان، ناصر، مقدمۀ علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1374.
    10. کاتوزیان، ناصر، فلسفۀ حقوق، جلد 1، تهران: شرکت سهامی انتشار، 1380.
    11. کاتوزیان، ناصر، مبانی حقوق عمومی، تهران: دادگستر، 1377.
    12. کانت، ایمانوئل، فلسفۀ فضیلت، ترجمة منوچهر صانعی دره‌بیدی، تهران: نقش و نگار، چاپ ششم، 1399.
    13. گلدینگ، مارتین پی، «مفهوم حق (1): درآمدی تاریخی»، ترجمة محمد راسخ، در: راسخ، محمد، حق و مصلحت: مقالاتی در فلسفۀ حقوق، فلسفۀ حق و فلسفۀ ارزش، جلد 1، تهران، نشر نی، ویراست دوم، چاپ اول،1397.
    14. لاک، جان، رساله‌ای دربارۀ حکومت، ترجمۀ حمید عضدانلو، تهران: نشر نی، 1391.
    15. نیگل، تامس، اخلاق‌شناسی، ترجمۀ جواد حیدری، تهران: نگاه معاصر، 1393.
    16. هابز، توماس، لویاتان، ترجمۀ حسین بشیریه، تهران: نشر نی، 1381.
    17. هارت، هربرت، مفهوم قانون، ترجمۀ محمد راسخ، تهران: نشر نی، 1390.
    18. هرستر، دتلف، قانون و اخلاق، ترجمة محمدحسن خویشتن‌دار، تهران: گنج دانش، چاپ اول، 1400.
    19. یووال‌دیویس، نیرا و دیگران، هم‌نشینی حق و عدالت: بازاندیشی در مفهوم هویت و فرهنگ، ترجمۀ شیوا بازرگان و دیگران، تهران: نگاه معاصر، زیرچاپ.

    مقاله

    1. راسخ، محمد، تسخیری، مائده، اسکندری، علیرضا، عامری، فائزه، امر اخلاقی و حق، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، 1398، شمارۀ 87، صص 47-19.
    2. راسخ، محمد، بیات کمیتکی، مهناز، محمدی، سارا، نگاهی انتقادی به تکثرگرایی حقوقی، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، آبان 1397، دوة 21، شماره 83، صص 63-85.
    3. راسخ، محمد، بیات کمیتکی، مهناز، مفهوم مصلحت عمومی، مجلۀ تحقیقات حقوقی، اسفند 1390، دورة 14، شمارة 56، صص 119-93.
    4. راسخ، محمد، مبانی و نظام حقوق سلامت عمومی در وضعیت اضطرار، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، آبان 1400، دورة 24، شمارة 95، صص 57-79.
    5. راسخ، محمد، جدال حیات: بررسی اجمالی تئوری‌های سقط جنین، فصلنامۀ باروری و ناباروری، تابستان 1382، صص 220-236.

     

    References

    Books

    1. Pourmohammadi, N. Bad Genes! Ethics of Screening Test and Selective Abortion, Qom: Kitab Taha, 2019. (in Persian)
    2. Khosravi Darani, K. and Saeed Hosami Teklo, Mahshid Jihadi, Alaleh Zoghi, Atefeh Ghanbari, Descriptive Culture of Biotechnology, Tehran: Farhang Masares, 2013. (in Persian)
    3. Rasekh, M. Theoretical Foundation for the Reform of the Legislative System, Tehran: Research Center of the Islamic Council, 2014. (in Persian)
    4. --------------, "Intrinsic and Transcendent Features of Law", in: Rasekh, Mohammad, Haq and Expediency: Essays in Philosophy of Law, Philosophy of Right and Philosophy of Value, Volume 2, Tehran: Ney Publishing, 2nd edition, 2013. (in Persian)
    5. --------------, "Right" and "duty" in the Old and New Era", in: Rasekh, Mohammad, Haq and Expediency: Essays in the Philosophy of Law, Philosophy of Right and Philosophy of Value, Volume 2, Tehran: Ney Publishing. 2nd edition, 2013. (in Persian)
    6. ---------------, "Theory of Right", in: Rasekh, Mohammad, Haq and Expediency: Essays in the Philosophy of Law, Philosophy of Right and Philosophy of Value, Volume 2, Tehran: Ney Publishing, 2nd edition, 2013. (in Persian)
    7. ----------------, "Freedom as a value", in: Rasekh, Mohammad, Haq and Expediency: Essays in Philosophy of Law, Philosophy of Right and Philosophy of Value, Volume 1, Tehran: Ney Publishing, First Edition, 2018. (in Persian)
    8. Sandel, M. Justice: What's the Right Thing to Do?, 2010, Translated by: Afshar, H., Tehran: Merkaz, 2013. (in Persian)
    9. Katouzian, N., Introduction to the Science of Law and Study in the Iranian Legal System, Tehran: Sahami Enteshar Company, 1995. (in Persian)
    10. ----------------, The Philosophy of Law, Volume 1, Tehran: Sahami Enteshar Company, 2019. (in Persian)
    11. ----------------, Basics of Public Law, Tehran: Dadgostar, 1998. (in Persian)
    12. Kant, I. The Philosophy of Virtue, Translated by: Sanei Darehbidi, M., Tehran: Naqsh & Negar, 6th edition, 2019. (in Persian)
    13. Golding, M. P. "The Concept of Right (1): A Historical Introduction", 2007, Translated by Rasekh, M., in: Rasekh, Mohammad, Haq and Expediency: Essays in the Philosophy of Law, the Philosophy of Right and the Philosophy of Value, Volume 1, Tehran, Ney Publishing, second edition, first edition, 2017. (in Persian)
    14. Lock, J. An Article on the Government, Translated by Azdanlou, H., Tehran: Ney Publishing, 2011. (in Persian)
    15. Nigel, T. Ethology, Translated by: Heydari, J., Tehran: Negah-e- Moaser, 2013. (in Persian)
    16. Hobbs, T. Leviathan, Translated by: Bashirieh, H., Tehran: Ney Publishing, 2001. (in Persian)
    17. Hart, H. The Concept of Law, Translated by: Rasekh, M., Tehran: Ney Publishing, 2011. (in Persian)
    18. Herster, D. Law and Ethics, 2007, Translated by: Khishtandar, M., Tehran: Ganj-e- Danesh, first edition, 2021. (in Persian)
    19. Yuval Davis, N. et al., Coexistence of Right and Justice: Rethinking the Concept of Identity and Culture, Translated by: Bazargan, S., et al., Tehran: Neghah-e-Moaser, underprint. (in Persian)
    20. Annas, J. “Virtue Ethics”, in Copp, D. (ed.), The Oxford Handbook of Ethical Theory, Oxford: Oxford University Press, 2006.
    21. Asch, A., Wasserman, D. "Where is the Sin in Synecdoche?" In Wasserman, D., Wachbroit, R.S., and Bickenbach, J.E. (eds.), Quality of life and human difference: genetic testing, health care, and disability, Cambridge: Cambridge University Press, 2005.
    22. Berman, Mitchell N., “Of Law and Other Artificial Normative Systems”, In Plunkett, D., Shapiro, S.J., Toh, K. (eds.), Dimensions of Normativity: New Essays on Metaethics and Jurisprudence, Oxford University Press, 2019.
    23. Bix, B., A Dictionary of Legal Theory, Oxford: Oxford University Press, 2004.
    24. Brake, E. Minimizing Marriage: Marriage, Morality, and the Law, New York: Oxford University Press, 2012.
    25. Butler, J. Sermon XI upon the Love of our Neighbor, Fifteen Sermons, Cambridge: Hilliard and Brown, 1726.
    26. Case, M. “Abortion, the Disabilities of Pregnancy, and the Dignity of Risk”, In Cohen, I., Shachar, C., Silvers, A., Stein, M. (eds.), Disability, Health, Law, and Bioethics, Cambridge: Cambridge University Press, 2020.
    27. Chadwick, R. “The Perfect Baby: Introduction”, In Chadwick, R. (ed.), Ethics, Reproduction and Genetic Control, London: Routledge, 1992.
    28. Edmundson, W.A. An Introduction to Rights, Cambridge: Cambridge University Press, 2004.
    29. Fuller, L. L. The Morality of Law, Virginia: New Haven, 1978.
    30. Gert, B. Morality, It’s Nature and Justification, Oxford: Oxford University Press, 2005.
    31. Harris, J. Enhancing Evolution: The Ethical Case for Making Better People, Princeton: Princeton University Press, 2007.
    32. Kant, I., Groundwork of the Metaphysics of Morals, Translated and Edited by Mary Gregor, Cambridge: Cambridge University Press, 1997.
    33. Le Mintier, B.F. “The Journey from Ethics to Law: The Case of Euthanasia”, In Rehmann-Sutter C. et al. (eds.), Bioethics in Cultural Contexts, The Netherlands: Springer, 2006.
    34. Louden, R. B. Morality and moral theory: A reappraisal and reaffirmation, Oxford: Oxford University Press, 1992.
    35. MacCormick, N. “Comment”, In Gavison, R. (ed.), Issues in Contemporary Legal Philosophy: The Influence of H. L. A. Hart, Oxford: Clarendon Press, 1987.
    36. Nagel, T. The possibility of altruism. Princeton: Princeton University Press, 1978.
    37. Overall, Ch. Why Have Children?: The Ethical Debate, Cambridge Mass: MIT Press, 2012.
    38. Raz, J. Ethics in the Public Domain: Essays in the Morality of Law and Politics, Oxford: Clarendon Press, 1994.
    39. Steinbock, B. (ed.), The Oxford Handbook of Bioethics, New York: Oxford University Press, 2007.
    40. Singer, P. A. (ed.), The Cambridge Textbook of Bioethics, Cambridge: Cambridge University Press, 2008.
    41. Soloviev V. S. Politics, Law, and Morality: Essays by V.S. Soloviev, edited and Translated by Vladimir Wozniuk, Yale: Yale University Press, 2000.
    42. Warnock, M. Dishonest to God, London: Continuum, 2010.
    43. Williams, B. Ethics and the Limits of Philosophy, London: Routledge, 2006.

     

    Articles

     

    1. . Chia, T., O. I. Oyeniran. "Human health versus human rights: an emerging ethical dilemma arising from coronavirus disease pandemic", Ethics, Medicine, and Public Health14, 2020, pp 1-2.
    2. Savasi, V., Ferrazzi, E., Lanzani, C., Oneta, M., Parrilla, B., Persico, T. “Safety of sperm washing and ART outcome in 741 HIV-1-serodiscordant couples”, Human Reproduction 22 (3), 2007, pp 772–777.
    3. Auld, S.C., Caridi-Scheible, M., Blum, J.M., et al. "ICU and ventilator mortality among critically ill adults with coronavirus disease 2019", Critical care medicine 20,2020, pp 1-6.
    4. Baiocco, R., Carone, N., Ioverno, S., Lingiardi, V. “Same-Sex and Different-Sex Parent Families in Italy: Is Parents' Sexual Orientation Associated with Child Health Outcomes and Parental Dimensions?”, Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics 39 (7), 2018, pp 555-563.
    5. Bayefsky, M. “Who should regulate preimplantation genetic diagnosis in the United States?”, AMA Journal of Ethics 20 (12), 2018, pp 1160-7.
    6. Benditt, T.M., “The Public Interest”, Philosophy and Public Affairs 2(3), 1973, pp 291-311.
    7. Carey, J. “Akrasia, practical reason, and the diversity of motivation: A new defense of tripartition”, Eur J Philos 27, 2019, pp 971– 981.
    8. Coleman, J.L., “Negative and Positive Positivism”, The Journal of Legal Studies 11(1), 1982, pp 139–164.
    9. Dahl, E. “The 10 most common objections to sex selection and why they are far from being conclusive: a Western perspective”, Ethics, Law and Moral Philosophy of Reproductive Biomedicine 2 (1), 2007, pp 158–161.
    10. Dworkin, R. “Lord Devlin and the enforcement of morals”, The Yale Law Journal 75 (6): 1966, pp 986-1005.
    11. Fletcher, G.P. "Law and morality: a Kantian perspective", Columbia Law Review 87(3), 1987, pp 533-558.
    12. Hart, H. L. A., “Positivism and the Separation of Law and Morals”, Harvard Law Review 71(4), 1958, pp 593-629.
    13.  James, S. “Rights as Enforceable Claims.” Proceedings of the Aristotelian Society 103, 2003, pp 133–47.
    14. Jelen, T.G., Clyde Wilcox. “Attitudes toward Abortion in Poland and the United States”, Social Science Quarterly 78 (4), 1997, pp 907–21.
    15. Korsgaard, C.M. “Kant’s Analysis of Obligation: The Argument of Foundations I”, The Monist (73), 1989, pp 311–340.
    16. Kranz, D. “On the Attribution of Parental Competence: Parents’ Behavior Matters, not Their Sexual Orientation”, J Child Fam Stud, 2022.
    17. Krimsky, Sh. “Ten ways in which He Jiankui violated ethics”, Nature Biotechnology 37(1), 2019, pp 19–20.
    18. MacCormick, N. "Beyond Sovereign State", Modern Law Review 56 (1), 1993, pp 1-18.
    19. MacCormick, N. “Institutional Normative Order: A Conception of Law”, Cornell Law Review 82, 1997, pp 1051-1071.
    20. MacCormick, N. “The Concept of Law and 'The Concept of Law'”, Oxford Journal of Legal Studies 14(1), 1994, pp 1-23.
    21. Marmor, A. “Legal positivism: still descriptive and morally neutral”, Oxford Journal of Legal Studies26(4), 2006, pp 683-704.
    22. Prusa, A-R, Kasper, D. C., Sawers, L., Walter, E., Hayde, M., Stillwaggon, E. “Congenital toxoplasmosis in Austria: Prenatal screening for prevention is cost-saving”. PLOS Neglected Tropical Diseases 11 (7), 2017, pp 1-24.
    23. Rasekh, M. “Basics and System of Public Health Law in the State of Emergency”, Legal Research Quarterly, Volume 24, No 95, 2021: 57-79. (in Persian)
    24. ------------- “Battle of Life: An Overview of Abortion Theories”, Fertility and Infertility Quarterly, 2003: 220-236. (in Persian)
    25. -------------. and Maedeh Taskhiri, Alireza Eskandari, Faeze Ameri, “Moral Affair and the Right”, Legal Research Quarterly, No. 87, 2019: 19-47. (in Persian)
    26. ------------ and Mahnaz Bayat Komitaki, “The Concept of Public Interest”, Legal Research Quarterly, Volume 14, No 56, 2011: 93-119. (in Persian)
    27. ------------- and Mahnaz Bayat Komitaki, Sara Mohammadi, “A Critical View on the Legal Pluralism”, Legal Research Quarterly, Volume 21, No 83, 2018: 63-85. (in Persian)
    28. Resnik, D.B., Langer, P.J. “Human Germline Gene Therapy Reconsidered”, Human Gene Therapy 12(11), 2001, pp 1449–1458.
    29. Rich, B.A., “Introduction Bioethics in Court”, Journal of Law, Medicine & Ethics 33(2), 2005, pp 194-7.
    30. Rogers, W., Ballantyne, A., Draper, H. “Is sex-selective abortion morally justified and should it be prohibited?”, Bioethics 21, 2007, pp 520-4.
    31. Schneider, C.E. "Moral discourse, bioethics, and the law", The Hastings Center Report26 (6), 1996, pp 37-39.
    32. Selgelid, M.J. “Ethics and Infectious Disease”, Bioethics 19(3), 2005, pp 272–89.
    33. Shadnam, M. "Choosing whom to be: Theorizing the scene of moral reflexivity." Journal of Business Research 110, 2020, pp 12-23.
    34. Shavell, S. "Law Versus Morality as Regulators of Conduct", American Law and Economics Review 4(2), 2002, pp 227-257.
    35. Stabile, M., Allin, S. “The Economic Costs of Childhood Disability”, The Future of Children 22, 2012, pp 65–96.
    36. Unisa, S., Pujari, S., Usha, R. “Sex Selective abortion in Haryana: Evidence from pregnancy history and antenatal care”, Economic and Political Weekly (6), 2007, pp 60-6.
    37. Wald, N. J., Kennard, A., Hackshaw, A., McGuire, A. “Antenatal screening for Down’s syndrome”, Health Technology Assessment 2, 1998, pp 181-246.
    38. Waldron, J. "A right to do wrong”, Ethics [Special Issue on Rights] 92(1), 1981, pp 21-39.
    39. Weinrib, E.J. "Law as a Kantian idea of reason", Columbia Law Review87(3), 1987, pp 472-508.

    Internet Sources

    1. Austrian Institute for Health Technology Assessment (aihta), Regulation and financing of prenatal screening and diagnostic examinations for fetal anomalies in selected European countries: Policy Brief, Vienna (April 2022), available at:

          https://eprints.aihta.at/1369/1/Policy%20Brief_012.pdf  (Last visited on 8/21/2022).

    1. Austrian Federal Chancellery, Family Guide: Services for families in Austria, Vienna (2019), Available at:

         https://www.familienberatung.gv.at/en/topics/FamilienGuide.html (Last visited on 8/27/2022).

    1. BBC, Homosexuality: The countries where it is illegal to be gay, 12 May 2021, Available at https://www.bbc.com/news/world-43822234 (Last visited on 8/28/2022).
    2. CNN World, Chinese scientist who edited genes of twin babies is jailed for 3 years, (December 30, 2019), Available at: https://edition.cnn.com/2019/12/30/china/gene-scientist-china-intl-hnk/index.html (Last visited on 8/29/2022).
    3. Coronavirus, Wikipedia, The Free Encyclopedia, Available at https://en.wikipedia.org/w/index.php? title= Coronavirus&oldid=1105090163 (Last visited on 10/4/2022).
    4. Gert, B., Gert, J. The Definition of Morality, The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2017 Edition), Edward N. Zalta (ed.), Available at https://plato.stanford.edu/archives/fall2017/entries/morality-definition/ (Last visited on 12/19/2022).
    5. Giubilini, A. Conscience, The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2022 Edition), Edward N. Zalta (ed.), Available at https://plato.stanford.edu/archives/sum2022/entries/conscience (Last visited on 9/14/2022).
    6. https://exclusiveivfcyprus.com/ivf-treatments/pgd-for-gender-selection/ (Last visited on 8/17/2022).
    7. Hursthouse, R., Glen P. Virtue Ethics, The Stanford Encyclopedia of Philosophy(Winter 2022 Edition), Edward N. Zalta & Uri Nodelman (eds.), Available at https://plato.stanford.edu/archives/win2022/ entries/ethics-virtue/ (Last visited on 12/19/2022).
    8. KNEWS, The English Edition of Kathimerini Cyprus, Sex selection in Cyprus raises ethical issues, (October 2018), Available at https://knews.kathimerini.com.cy/en/news/sex-selection-in-cyprus-raises-ethical-issues, (Last visited on 8/17/2022).
    9. Notes from Poland, Majority of Poles support abortion protests and popularity of ruling party has dropped, polls show, (2020), Available at https://notesfrompoland.com/2020/11/01/majority-of-poles-support-abortion-protests-and-popularity-of-ruling-party-has-dropped-polls-show/ (Last visited on 8/28/2022).
    10. OHCHR, UNFPA, UNICEF, UN Women and WHO, Preventing gender-biased sex selection: an interagency statement, (2012), available at https://www.who.int/publications/i/item/9789241501460 (Last visited on 8/16/2022).
    11. Raz, J., Why the State?, King's College London Dickson Poon School of Law Legal Studies Research Paper No. 2014-38; (2014), Available at https://scholarship.law.columbia.edu/faculty_scholarship/1828 (Last visited on 12/19/2022).
    12. The Difference between 'Contagious' and 'Infectious', The Britannica Dictionary, Available at https://www.britannica.com/dictionary/eb/qa/The-Difference-between-Contagious-and-Infectious (Last visited on 9/4/2022).
    13. United Nations, Programme of Action of the International Conference on Population and Development, New York (1994), Paragraph 4.16. Available at https://www.unfpa.org/sites/default/files/event-pdf/PoA_en. (Last visited on 8/16/2022).
    14. YouTube, About Lulu and Nana: Twin Girls Born Healthy After Gene Surgery As Single-Cell Embryos, (Nov 26, 2018), Available at https://www.youtube.com/watch?v=th0vnOmFltc (Last visited on 8/29/2022).

    World Bank Group, Azerbaijan Systematic country diagnostic, Washington, D.C. (2015), p. 94, Available at http://hdl.handle.net/10986/23105 (Last visited on 8/21/2022).

    Acts

    1. The Federal Assembly of the Swiss Confederation, Federal Act on Medically Assisted Reproduction, 18 Dec. 1998, Status as of 1 July 2022.
    2. The Federal Assembly of the Swiss Confederation, Federal Act on the Registered Partnership between Same-Sex Couples, 18 June 2004, Status as of 1 July 2022.

    100. UK Parliament, Human Fertilisation and Embryology Act, 2008, C. 22

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 05 دی 1401
  • تاریخ بازنگری: 07 تیر 1402
  • تاریخ پذیرش: 11 آذر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار