تحلیل اقتصادی عقود مضاربه و مشارکت در چارچوب بانکداری اسلامی نابرابری اطلاعاتی وکاهش کارآیی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق تجاری و اقتصادی بین المللی دانشگاه تهران.

چکیده

با گذشت نیم قرن از آغاز فعالیت بانکداری اسلامی، شاید امروز زمان مناسبیبرای ارزیابی عملکرد این نظام باشد. در مدل فعلی بانکداری اسلامی، برای حذف بهره یبانکی و دوری از شبهه ی شرعی ربا، ایده ی مشارکت در سود و زیان مطرح شده و برایاجرای این ایده، از دو عقد مدنی مضاربه و مشارکت استفاده می شود. این تغییر وتحولات که در بی اعتنایی به کارکرد نظام اقتصادی و پولی مدرن و نقش بان ک ها دراین نظام صورت گرفته، برای این دو عقد مدنیِ متعلق به نظم اقتصادی قدیم، وظیفه ایدر نظر گرفته که تحمل آن از عهده ی توانایی ها و ظرفیت این عقود خارج است. به باوربسیاری از طرف داران اقتصاد اسلامی، این مدل نتوانسته در عمل موفق شود و اصولمبنایی خود را به اجرا درآورد. در این تحقیق تلاش می کنیم علل این ناکامی را با استفادهاز ادبیات تحلیل اقتصادی حقوق جست وجو نماییم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Economic Analysis of Mozarbeh and Mosharekat Contracts

چکیده [English]

An Economic Analysis of Mozarbeh and Mosharekat Contracts in Islamic Banking: The Imbalance of Information and Ensuing InjusticeAbstract  After half century from the launch of Islamic Banking, it is now the right time to evaluate and assess this method of finance and banking in the light of economic analysis and theories of justice.  In the current model of Islamic banking which is based on the elimination of interest and avoidance of Reba, the sharing of profit and loss is the cornerstone of Islamic banking. However, both in practice and theory the application of the above contractual frameworks to modern financial and economic conditions faces challenges.  While in a world where there was no money on credit, corporations or securities, the use of above contract forms between parties with equal information and bargaining power would not lead to any major injustice, the use of the same contracts in a modern financial world which is based on financial credit, corporations and securities has lead to injustices in the allocation of the losses and profits of financial transactions.  This failure to achieve justice has been proved both by the practical record of Islamic banking and also as a result of theoretical analyses. Keywords: Mozarbeh, Mosharekat, Islamic banking, Profit-loss sharing system, Economic analysis of Law, Imbalanced information, Efficiency.