کارشناس ارشد حقوق تجارت بین الملل، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی.
چکیده
معاهده منشور انرزی به عنوان اولین معاهده چندجانبه جهانی که تخصصا به منظور تضمین امنیت تامین انرژی و گسترش سرمایه گذاری در این بخش تصویب شده است. دارای اهمیت فرغوانی است. اگر چه منشور انرژی دارای ابعاد گوناگون بوده و بسیار فراتر از یک معاهده حمایت از سرمایه گذاری صرف است، با این حال بدون شک حمایت از سرمایه گذار در ذهن طراحان آن اهمیت فراوان داشته و از همین روی است مه این معاهده نوآوری های فراوانی را در زمینه حمایت از سرمایه گذار خارجی در خود جای داده است. از جمله مهم ترین این امور تعریف دو مفهوم "سرمایه" و "سرمایه گذار" است که در ماده یک معاهده منشور ذکر شده اند. باید اذعان کرد که تعریف موجود در معاهده منشور از این دو مفهوم بسیار گسترده تر از بسیاری معاهدات مشابه است. این در حالی است که منشور در ماده 26 خودبه متداعبین اجازه می دهد برای حل و فصل اختلافات خود به داوری سازمانی مانند داوری در ایکسید رجوع کنند: حال آنکه برخی از این سازمان ها، لزوما تعریف یکسانی از مفاهیم فوق الاشعار در خود ندارند. این تفاوت ممکن است در مواردی منجر به تعارض بین آرای صادره از مراجع مختلف حل اختلاف در منشور انرژی گردد. در این مقاله ابتدا تعریف دو مفهوم "سرمایه" و "سرمایه گذار" در منشور انرژی و ابتکاراتی که به منظور گسترش دامنه این تعاریف در آنها لحاظ شده بررسی می گردد و پس از آن اثر این تعاریف بر صلاحیت مراجع حل اختلاف در منشور انرژی، ضمن بررسی یکی از مهم ترین پرونده هایی که موضوع آن اختلاف بین سرمایه گذار و کشور میزبان تحت منشور انرژی بوده است مد نظر قرار می گیرد . النهایه تلاش می شود با بررسی رویه معاهدات مشابه در این زمینه راه حلی برای رفع تعارضات احتمالی بین منشور انرژی و معاهدات هم عرض ارائه شود.