در این مقاله به معرفی و تحلیل هم‌‌‌گرایی یا به عبارت دیگر نقاط مشترک دو نهاد دفاع مشروع و پیشگیری وضعی می‌پردازیم. در این راستا ابتدا مقدمه‌‌‌ای کوتاه در مورد بزه‌‌‌دیده و تحولات علم بزه‌‌‌دیده‌شناسی، به‌عنوان مبنای علمی شکل‌گیری پیشگیری بزه‌‌‌دیده‌مدار و وضعی که دفاع مشروع یکی از مصادیق بارز و منحصر به فرد آن است، ارائه خواهد شد. سپس شباهت‌‌‌های موجود بین دو نهاد دفاع مشروع و پیشگیری وضعی را مورد توجه قرار خواهیم داد؛ وجود این نقاط مشترک بعضا منجر به خلط برخی از مصادیق این دو نهاد گردیده است. مدعای اصلی این است که بین دفاع مشروع به‌عنوان یک نهاد پیش‌بینی شده در حقوق جزا و تبلور یافته در قانون مجازات اسلامی و پیشگیری وضعی به‌عنوان پدیده‌‌‌ای نوین در عالم جرم‌شناسی مرزهای مشترکی وجود دارد که آن‌ها را از لحاظ مفهوم و مصداق بسیار به هم نزدیک می‌‌‌نماید. به عبارت دیگر، بر خلاف تصور ابتدایی و رایج مبنی بر تمایز و تفاوت کامل، این دو نهاد از حیث مفهوم، هدف و حق‌محوری چنان به یکدیگر نزدیک می‌‌‌شوند که می‌‌‌توان در مواردی برخی مصادیق دفاع مشروع را که فاقد شرایط قانونی دفاع هستند، پیشگیری تلقی کرد تا از صدور احکام کیفری غیر‌منصفانه اجتناب شود.
)