نقش دیوان عدالت اداری در ضمانت اجرای تعهدات بین‌المللی ایران به موجب میثاق حقوق مدنی و سیاسی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

میثاق حقوق مدنی و سیاسی کشورهای عضو را ملزم می‌دارد در نظام داخلی خود تمهیداتی به منظور تضمین بهره‌مندی افراد از حقوق مندرج در این معاهده پیش‌بینی کنند. این ضمانت‌ها شامل قانون‌گذاری و تمهیدات قانونی از یک سو و مکانیسم‌های جبران خسارت و دادخواهی از سوی دیگر است. در نظام حقوقی ایران، دیوان عدالت اداری به‌عنوان یکی از نهادهای قوه قضائیه بخشی از این وظیفه را بر عهده دارد. در این تحقیق نقش دیوان در تحقق این نقش به‌عنوان یک نهاد نظارتی و دامنه اقداماتی که در این چارچوب می‌تواند برعهده گیرد مورد بررسی قرار می‌گیرد. مقاله حاضر در پی آن است تا ضمن بررسی جایگاه دیوان به‌عنوان یکی از سازکارهای مورد انتظار میثاق، نقش این نهاد را در تضمین عملی حقوق مندرج در میثاق بررسی نماید. لذا در ابتدا به بررسی جایگاه دیوان در تمهیدات نظارتی و دادخواهی و سپس به اقدامات دیوان و انطباق آن با رویه کمیته حقوق بشر در خصوص حمایت از مهم‌ترین حقوق مدنی و سیاسی پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

1

چکیده [English]

class="a">International covenant on civil and political rights obliges state parties to take measures to insure and guarantee enjoyment of individuals form the rights envisaged in this treaty. The measures include legal measures such as enactment of appropriate laws and regulations as well as providing mechanisms for remedies and access to courts.  In the current legal system of Iran, the Administrative Court of Iran as an organ of the Judiciary exercises some part of such an obligation in Iran. The main question in this regard is that whether this court as the highest administrative and judicial organ has any impact on discharging such international obligations as imposed by the covenant. The paper seeks not only to explore relevance of the court as one of the mechanisms implied by the covenant but also to reveal its role in effective and practical guarantee of the rights as provided for by the covenant. In so doing, first, the role of court in monitoring measures and providing remedies will be dealt with and then practice of the court in protecting most important civil and political rights and its compliance with that of human rights committee will be disscused.Key wordsAdministrative Court of Iran, Covenant on civil and political rights, Accountability, Monitoring, Remedies, Fair trial.

مراجع

فهرست منابع
الف) فارسی
1. رجبی، عبدالله؛ مستند قضا و استقلال قضا یی، پژوهشنامه حقوقی ، سال اول، پاییز
.93- 1389 ، ش اول، ص ص 72
2. جعفری لنگرودی؛ مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1386 ، ج
نخست، چ سوم.
. 3. طه، فریده و اشراقی، لیلا؛ دادرسی عادلانه، تهران، میزان، 1386
4. هاشمی، سید محمد؛ حقوق بشر و آزاد یهای اساس ، ی تهران، میزان، 1384 ، چ اول.
، 38 شماره دادنامه: 435 / 5. هیئت عمومی دیوان عدالت اداری،کلاسه پرونده: 81
.1382/10/ تاریخ: 28
153 ، تاریخ / 6. هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، شماره دادنام ه 268 کلاسه پرونده : 76
. 1381/7/28 ، مجموعه های روزنامه رسمی، سال 1381
62 ، تار یخ / 7. رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، شماره دادنامه : 92 ، کلاسه پرونده 78
.1381/3/12
1380 شماره دادنامه : 177 کلاسه /5/ 8. رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، تاریخ : 28
. 79/ پرونده : 408
301 ، تار یخ / 9. رأی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، شماره دادنامه 117 کلاسه پرونده 18
. 1381/4/2
. 81/6/ 405 ، تاریخ 10 / 10 . دیوان عدالت اداری، شماره دادنامه 183 ، کلاسه پرونده 77
. 11 . قانون اصلاح بعضی از مواد قانون ثبت و قانون دفاتر رسمی مصوب سال 1322
12 . قانون منع دریافت خسارات و جرایم بهره مندرج در قانون تأمین اجتماعی مصوب
.1361/4/13
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 73 نقش دیوان عالی عدالت در ضمانت اجرای تعهدات بی نالمللی ...
251
13 . قانون نحوه اعمال تعزیرات حکومتی راجع به قاچاق کالا و ارز مصوب مجمع تشخیص
. مصلحت مصوب سال 1374
.1380/4/ 14 . آیین نامه اجرایی سازمان زندان ها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور مصوب 26
.1355/10/ 15 . قانون تأمین اجتماعی مصوب 25
. 16 . قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع کشور مصوب 1346
ب) لاتین
17. HRI: HARMONIZED GUIDELINES ON REPORTING UNDER THE
INTERNATIONAL HUMAN RIGHTS TREATIES, INCLUDING
GUIDELINES ON A CORE DOCUMENT AND TREATY-SPECIFIC
DOCUMENTS, UNDOC No: HRI/GEN/2/Rev.6, 10 May 2006.
18.CCPR: General Comment No. 3: Implementation at the national level
(Art. 2),29 May 1981.
19.CCPR: General Comment No. 31: The Nature of the General Legal
Obligation Imposed on States Parties to the Covenant , UNDOC:
CCPR/C/21/Rev.1/Add. 13, 29 March 2004.
20. CCPR: Concluding observations on the initial report of Haiti, UNDoc.
CCPR /C/HTI/CO/1, 21 November 2014.
21. CCPR: Concluding observations on the third periodic report of
Monaco,Doc. CCPR/C/MCO/CO/3, 28 April 2015.
22.CCPR: Concluding observations on the sixth periodic report of Germany,
adopted by the Committee at its 106th session (15 October - 2 November
2012), CCPR/C/DEU/CO/6, 12 November 2012.
23. CCPR:Concluding observations on the fourth periodic report of Portugal,
adopted by the Committee at its 106th session (15 October–2 November
2012),Doc. CCPR/C/PRT/CO/4, 23 November 2012.
24. Human Rights Committee, Concluding observations on the initial report
of Haiti, UNDoc. CCPR /C/HTI/CO/1, 21 November 2014.
25. CCPR/C/ISR/CO/3.
26. CCPR: Concluding observations on the fourth periodic report of the
United States of America, CCPR/C/USA/CO/4, 23 April 2014, Para.20.
27. CCPR: Concluding observations, Slovakia, CCPR/C/79/Add.79 ,1997.
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 73 نقش دیوان عالی عدالت در ضمانت اجرای تعهدات بی نالمللی ...
252
28. CCPR: Communication No. 468/1991, Oló Bahamonde v. Equatorial
Guinea.
29.CCPR:Communication No. 814/1998, Pastukhov v. Belarus, para. 7.3.
30. CCPR: Concluding observations on the initial periodic report of Malawi,
CCPR/C/MWI/CO/1/Add.1, 19 August 2014, Para.20.
31. CCPR: communications Nos. 359/1989 and 385/1989, Ballantyne,
Davidson and McIntyre v. Canada,Views adopted on 18 October 1990.
32.CCPR: communication No. 1334/2004, Mavlonov and Sa’di v.
Uzbekistan, Views adopted on 19 March 2009.
33.CCPR: General comment No. 34, Article 19: Freedoms of opinion and
expression, CCPR/C/GC/34, 12 September 2011, Para.11.
34. CCPR: general comment No. 27 on article 12, Official Records of the
General Assembly, Fifty-fifth Session, Supplement No. 40, vol. I
(A/55/40 (Vol. I)), annex VI, sect. A
35. CCPR: communication No. 1022/2001, Velichkin v. Belarus, Views
adopted on 20 October 2005.
36. Standard Minimum Rules for the Treatment of Prisoners
ج) اینترنتی
37.http://www.vekalatonline.ir/print.php?ToDo=ShowLaws&LawID=22156
38.http://rc.majlis.ir/fa/law/show/102399?keyword
39.http://www.ghavanin.ir/detail.asp?id=14515
40.http://www.dastour.ir/brows/?lid=254571
41.http://www.vekalatonline.ir/laws/27630/
42.http://www.vekalatonline.ir/print.php?ToDo=ShowLaws&LawID=22005

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار