نمایندگی بشردوستانه ادله علمی در نظام دادرسی کیفری ایران و انگلستان با تأکید بر جرائم علیه تمامیت جسمانی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، ایران، تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

چکیدهبا پیشرفت علوم و فناوری در عصر حاضر غالب نظا‌م‌های کیفری دنیا از ادله سنتی و مرسوم فراتر رفته و همگام با تکنولوژی، ادله علمی را به‌ویژه در زمینه "جرائم علیه تمامیت جسمانی" از قبیل دی.ان.ای، انگشت نگاری، گزارشات پزشکی قانونی و سایر کارشناسی‌های تخصصی، در فرایند دادرسی کیفری خود به رسمیت شناخته‌اند. ادله علمی به دلیل علمی و  تجربی بودن از درجه خطاپذیری کمتری نسبت به ادله سنتی برخوردار می‌باشند و دستگاه عدالت کیفری که به دنبال تحقق عدالت و دادرسی منصفانه می‌باشد نمی‌تواند از این شیوه‌های علمی غافل بماند. در قانون مجازات اسلامی و رویه قضایی، علی‌رغم ضرورت قانونی ارجاع موضوعات تخصصی به کارشناسی و عدم ممنوعیت استفاده از شیوه‌های علمی، ادله علمی به‌عنوان یک دلیل مستقل احصا نگردیده‌اند و تنها می‌توانند به‌عنوان کارشناسی‌های تخصصی در قالب "امارات قضایی" موجبات حصول علم قاضی را فراهم نمایند. این در حالی است که در حقوق انگلیس ادله علمی از جمله دی.ان.ای به‌عنوان ادله‌ای مستقل که می‌توانند موجبات برائت یا محکومیت متهمان را به اثبات رساند به رسمیت شناخته شده و امکانات و تجهیزات کافی جهت تحصیل این ادله در اختیار نهادهای ذی‌ربط قرار داده شده است .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

...............

فهرست منابع
الف) فارسی
1. تدین، عباس، جایگاه کارشناسی و ادله بیوژنتیک در دادرسی های کیفری، مجله حقوقی
.1388 ، دادگستری، شماره 68
. 2. جعفری، امین، تشخیص هویت ژنتیکی در پرتو علوم جنایی، فصلنامه حقوق پزشکی، تهران، 1389
3. حسن زاده، مهدی، کارشناسی دلیلی مستقل از علم قاضی، مجله فقه و حقوق، سال سوم،
.1386 ، شماره 12
4. دبلیونیت، ام هس کاون، تحقیقات جنایی، ترجمه: جاوید بهرام زاده، تهران، انتشارات دانشگاه
. علوم انتظامی، چاپ اول، 1385
. 5. دیانی، عبدالرسول، ادله اثبات دعوی در امور مدنی و کیفری، انتشارات تدریس، چاپ اول، 1385
. 6. زراعت، عباس، ادله اثبات دعوا، چاپ اول، تهران، نشر قانونمدار، 1388
7. سافراشتاین، ریچارد، کشف علمی جرائم، مترجم: معاونت آموزش ناجا، تهران، معاونت
. آموزش ناجا، 1378
8. سوانسون، چالز چاملین، نیل تری تو، لئونارد، " کشف علمی جرائم "، ترجمه: مهدی نجابتی،
. رضا پرویزی، اصغر شفیعی نیک، مجله تحقیقات جنایی، دانشگاه علامه طباطبایی، 1381
.1387 ،(www. Aftab.ir) 9. شریفی خضارتی، امیر، نگاهی به علم انگش تنگاری، سایت آفتاب
. 10 . شیرزاد، جلال، پلیس و پزشکی قانونی، جلد اول، انتشارات دانشگاه علوم انتظامی، تهران، 1385
. 11 . ضیا، کیوان، قانون مجازات اسلامی در قلمرو قضایی ایران، تهران، انتشارات ضیا، 1383
12 . طاهری بجد، محمد علی، تعیین رژیم دلایل کیفری در نظام قضایی ایران، علوم جنایی،
. مجموعه مقالات در تجلیل از دکتر آشوری، تهران سمت، 1383
13 . علی آبادی، عبدالحسین، موازین قضایی هیئت عمومی دیوا نعالی کشور، جلد سوم، چاپ
. اول، انتشارات حسینیه ارشاد، 1364
. 14 . علی پور تبریزی، آرش، ژنتیک قانونی، اصول و کاربردها، انتشارات شاملو، مشهد، 1389
15 . فلتی، فرانسوا، نقش کارشناسی در تحقیقات و فرایند کیفری، ترجمه: عباس تدین، مجله
.1386 ، تعالی حقوق، تهران، شماره 15
.1390 ، 16 . کاهانی، علیرضا و خدابنده، فریده، پزشکی قانونی، مجله پیام آموزش، شماره 13
. 17 . کریم زاده، احمد، آرا دادگاه های انتظامی قضات در امور کیفری، نشر میزان، چاپ اول، 1381
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 77 مطالعه تطبیقی ادله علمی در نظام دادرسی کیفری ایران و ...
227
. 18 . گودرزی، فرامرز، پزشکی قانونی، انتشارات انیشتین، جلد اول، 1377
19 . مؤذن زادگان، حسن علی، عظیمی فر، بابک، سودمندی و تجزیه و تحلیل دی. ان. ای در
. کشف علمی جرائم، مجموعه مقالات، تهران، انتشارات سمت، چاپ اول، 1389
. 20 . موسوی الخمینی، روح الله، تحریر الوسیله، جلد دوم، قم، نشر اسلامی، 1418
. 21 . نجابتی، مهدی، کشف علمی جرائم، چاپ 13 ، انتشارات سمت، 1392
. 22 . نجفی، محمد، جواهر الکلام، جلد 40 ، انتشارات دار الکتاب الاسلامیه، 1366
23 . ورنون جی، گیبرت، تحقیقات علمی پیرامون قتل، ترجمه: رضا پرویزی، تهران، انتشارات
. معاونت آموزش جمهوری اسلامی، 1377
. 24 . هدایتی، محمد علی، آیین دادرسی کیفری، دانشگاه تهران، 1332
ب) انگلیسی
25. Allen. Christopher.practical Guide to Evidence. Third Edition.cavendish
publishing.London. 2004.
26. Archbold ,j, Criminal Pleading , Evidenc and Practice , sweet and
Maxwell,London 2004.
27. Robert ,Paul and Zuckerman,Adrian,Criminal Evidence , first
edition,Oxford University press, 2004.
28. Ormerod,Davidc.andTause, Dillys , case comment,Disclosure magistrate
court to serve D.N.A Evidence as a part of advance
information,Criminal law Review.2001.Dec.
29. Lynch.Michael and McNally.Ruth,common Sense, and D. N. A
Evidence: a Legal Controversym, about the Public Understanding of
Science, public understanding of Science 12(1), 2003.
30. Lawson,F,Tamara: can fingerprints Lie? Re- Weighting Fingerorint
Evidence In Criminal Jury Trials: American Journal of criminal Law.
2003.
31. Ress,Tom and Robert,A . J. ,Case Comment ,Evidence: Expert Evidence
Lip Reading , Criminal Law Review, 2004, nov.
32. Pollman, Christopher,Book Review: Suspect Identities. A History of
Fingerprinting and Criminal Identification , British Journal
criminology.vol,44, 2004, march.
33. Stone ,M,Proof of fact in criminal trials, 1984.
34. Kean , A , the Modern Law of Evidence ,fifth
Edition,Butterworth,London, 2000.
35. Kaye,D and Smith,M.” D.N.A Identification Database:Legality ,
Legitimacy ,Wisconsin, L Rev, 2003. p. 413.