قواعد حاکم بر مجوز واردات در چارچوب مقررات سازمان تجارت جهانی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده ی حقوق دانشگاه شهید بهشتی.

2 دانش آموخته ی دکتری حقوق بین الملل.

چکیده

مجوز واردات به لزوم اخذ برای وارد کردن یک محصول اشاره دارد؛در واقع آن رویه های اداری که برای عملکرد نظام های صدور مجوز واردات به کار می رود و مستلزم تسلیم تقاضانامه و یا سایر اسناد به مقامات اداری مربوط به عنوان شرط واردات است. دو شیوه ی اساسی برای صدور مجوز واردات وجود دارد؛ صدور خودکار مجوز و صدور غیر خودکار مجوز. صدور خودکار مجوز معمولا با هدف جمع آوری داده های آماری و یا اجرای مقررات، از جمله موارد مربوط به واردات اقلام خطرناک می باشد؛مشروط به این که وارد کننده واجد شرایط مناسب(برای مثال در مورد واردات سلاح گرم،در کشور وارد کننده مورد تایید مراجع مربوطه باشد) صدور خودکار مجوز باشد. در مقابل صدور غیر خودکار مجوز معمولا به عنوان ابزار اختصاص سهیمه ی واردات بین وارد کنندگان مورد استفاده قرار می گیرد. امروزه، صدور غیر خودکار مجوزها عمدتا در ارتباط با نرخ سهمیه های تعرفه مورد استفاده قرار می گیرند که سهمیه ی عددی مستقیم را در واردات بسیاری از محصولات کشاورزی جایگزین کرده است. در حالی که این نوع نظام صدور مجوز به طور واضح در اجرای موثر محدودیت های واردات ضروری است، از یک سو به طور آشکار می تواند مورد سوء استفاده قرار گرفته و از سوی دیگر موانع قابل توجهی در تجارت ایجاد کند.مقررات سازمان تجارت جهانی تا حد زیادی مبتنی بر مجموعه مقررات دور توکیو، و برخی تغییرات مطرح شده در تحمیل محدودیت های شدیدتر بر استفاده از نظام های صدور مجوز واردات، می باشد. در این ارتباط به طور خاص، ضرب الاجل های برای زمان انتشار مقررات صدور مجوز جدید و تجدید نظر شده و فراین در خواست های صدور مجوز واردات پیش بینی شده است همچنین محدودیتی در مورد تعداد آژانس های دولتی که درخواست کنندگان مجوز در انجام امور ، نیاز به دسترسی به آن دارند، اعمال شده است.