بایسته های حاکم بر مداخله ارزش گرایانه ساخت سیاسی در فرایند سیاست گذاری جنایی

نویسندگان

1 استاد دانشکده ی حقوق دانشگاه شهید بهشتی.

2 دانش آموخته ی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی.

چکیده

با وجود غیرقابل اجتناب بودن مداخله ای ارزش ها در روند سیاست گذاری جنایی، چگونگی برخورد این نظام با دامنه گسترده ارزش های عرضه شده از سوی ایدئولوژی حاکم سیاسی مقوله ای غیر ذاتی (بی ارتباط با ماهیت) و مرتبط با کیفیت برنامه ریزی صورت گرفته به شمار می آید. در سطح یک نظام کار آمد سیاست گذاری جنایی با وجود ماهیت ذهنی و تجریدی انگاره های ارزش گرایانه نفس به کارگیری و نیز چگونگی توزیع ارزش ها در سطح برنامه های پاسخ دهی، مسئله ای است که باید به شکلی عینی و مبتنی بر شواهد تجربی یا تحلیل های عقلانی به آن پاسخ داده شود. در این راستا می توان از سه معیار ضرورت مندی، امکان پذیر بودن و مؤثر سازی نام برد. در بستر معیار ضرورت سنجی، فارغ از هر گونه جهت گیری جانب دارانه و متعصبانه، لزوم اعمال و یا عدم لزوم ابقای یک ارزش معین در بدنه نظام برنامه ریزی جنایی مورد بحث قرار می گیرد. در چارچوب بحث از معیار امکان پذیری نیز صرف نظر از تمایل های بعضاً تبلیغاتی و مقطعی ساختار حاکم سیاسی، توان مندی های بالقوه و بالفعل نظام سیاست گذار در جهت اعمال واقعی و غیر صوری جلوه معینی از یک انگاره ارزش گرایانه بررسی شده و با احراز فقدان ظرفیت های مورد نیاز بسته به درجه ضرورت ارزش مورد بحث مسئله ظرفیت سازی و ارتقای شرایط بدنه اجرایی یا حذف برنامه پیشنهادی در دستور کار قرار داده می شود. در بحث از معیار مؤثر سازی ارزش به کار گرفته شده از حیث میزان انطباق پذیری آن با واقعیت های جاری در سطح اجتماع تحت ارزیابی برنامه ریزان قرار می گیرد. در این سطح تلاش می شود تا با روزآمد نمودن دامنه اجرا و نیز جلوه های تبلور ارزش به کار گرفته شده در سطح سیاست های تنظیمی هم گام با تحولات اجتماع ضمن حفظ و در برخی موارد ارتقای کارکردهای مورد انتظار از تنزل آن به مقوله تزئینی و فاقد کاربرد عملی جلوگیری شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The imperatives governing the value-based intervention of political construction in the criminal policy-making process