1
استاد بازنشسته ی دانشکده ی حقوق دانشگاه شهید بهشتی.
2
دانش آموخته ی دکتری حقوق عمومی.
چکیده
مطالعه درباره دامنه مفهومی و مصداقی جرایم سیاسی و مطبوعاتی (موضوع اصل 168 قانون اساسی ج. ا. ا) از وجود دو رویکرد یگانه گرا و دوگانه گرا حکایت می کند. نظریهی دوگانگی جرایم سیاسی و مطبوعاتی، قائل به دو دسته متمایز و مستقل جرایم سیاسی و جرایم مطبوعاتی است که برای هریک از این دوگونه جرایم، رژیم دادرسی مستقلی را مطابق اصل 168 تجویز می کند. در مقابل، نظریه یگانگی جرایم سیاسی و مطبوعاتی، این جرایم را از جنس واحد، و از گونه جرایم واجد وصف سیاسی تلقی میکند که به تمهید نظام دادرسی واحد برای رسیدگی به جرایم موضوع اصل 168منجر میگردد. در این مقاله، با تکیه بر روش تفسیر تاریخی و مطالعه در اوضاع و احوال جامعه ایرانی در برهه تدوین اصول 77 و 79 متمم قانون اساسی مشروطیت -که مورد تبعیت قانون گذار اساسی ج . ا. ا در انشای اصل 168 قرار گرفته – و نیز وضعیت جامعه بلژیک در زمان تدوین اصول 145 و 98 قانون اساسی 1831 میلادی -که مرجع و راهنمای قانون گذار اساسی مشروطه در خصوص موضوع بوده- نظریه یگانگی جرایم سیاسی و مطبوعاتی به اثبات رسیده است.
)