سه گام؛ آزمونی فراروی مصرف‌کنندگان آثار ادبی و هنری

نویسنده

دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق و علوم سیاسی و رئیس مؤسسه حقوق تطبیقی دانشگاه تهران

چکیده

اگرچه حقوق مالکیت ادبی و هنری به صورت انحصاری به صاحبان آثار تعلق دارد اما به موازات آن، امتیازاتی نیز برای مصرف‌کنندگان جهت بهره‌مندی از این آثار مقرر گشته است. علی‌رغم آن‌که اعطای این امتیازات به عموم از مصادیق متنوعی برخوردار است اما به معیار جامع و مانعی نیاز دارد تا استثنائات وارد بر حقوق انحصاری نظام‌مند شده و اهداف کلی نظام حقوق مالکیت فکری را در هاله‌ای از ابهام فرو نبرد. معیاری که اکنون در جهان به منصه ظهور رسیده، آزمون «سه گام» است که در صورت سرافرازی مصرف‌کننده در آن، او از استثنائات قانونی برخوردار می‌گردد. مقاله پیش‌رو ضمن تحلیل این معیار به نقد و ارائه پیشنهادهایی در خصوص آن می‌پردازد