پزشکی شدن جرم و انحراف ؛ درآمدی بر تحلیل گفتمان انتقادی رویکرد بالینی به مسئله بزه‌کاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حقوق کیفری و جرمشناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی،تهران،ایران

2 گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق ، دانشگاه شهید بهشتی، تهران ، ایران

چکیده

چکیده : رویکرد بالینی به جرم، مجرم، بزه‌دیده و عدالت کیفری به عنوان یک مدل سیاست جنایی نزد اغلب جرم‌شناسان جایگاه بی‌بدیل و خدشه ناپذیری دارد. در ادبیات جرم‌شناختی گذشته و امروز، رویکرد بالینی مترادف با مفاهیم و موازین حقوق بشری همچون پیشگیری از تکرار جرم و کژروی‌های اجتماعی، رعایت کرامت انسانی بز‌ه کاران، حمایت از حقوق بزه‌دیدگان، بازپروری محکومان کیفری، دادرسی عادلانه، کارکرد اصلاحی کیفر و هم سویی منافع بز‌‌ه کار با مصالح حمایتی از جامعه بازشناخته شده است. این مقاله ضمن به چالش کشیدن رویکرد بالینی در حوزه بزه‌ کاری از طریق بازتعریف آن با استفاده از مفهوم پزشکی شدن ، می‌کوشد نشان دهد فرآیند پزشکی‌شدن جرم و انحراف کجا و چه زمانی، توسط چه کسانی ، با چه طریقی و قواعدی و با چه طرح ادعاهایی انجام شده یا می‌شود و این فرآیند چه نتایج یا بازدهی را برای حرفه پزشکی، بزه کاران، بزه‌دیدگان، جرم شناسان، سیاست‌گذاران جنایی، دولت‌ها و مردم که جملگی کارگزاران آن می‌باشند، به ارمغان آورده یا خواهد آورد. نتیجه‌ی فرآیند پزشکی‌سازی ، قدرت اداره عرصه‌ی جرم‌شناسی و سیاست جنایی به نفع گروه ادعاساز است. پاداشی که تا به امروز نصیب حرفه پزشکی شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Medicalization of Crime and Deviance; An Introduction to Critical Discourse Analysis of Clinical Approach to Delinquency problem

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Ardebili 1
  • yasaman saeedinejad 2
1 Criminal Law Department,Law faculty,Shahid Beheshti university,Tehran,Iran
2 penal law and criminology department, law faculty, Shahid Beheshti university, Tehran, Iran
چکیده [English]

Abstract: A clinical approach to crime, offender, victim, and criminal justice as a model of criminal policy has a unique and impeccable position before most of the criminologists.
In the past and present criminology literature, the clinical approach is recognized to have the same meaning as the concepts and standards of human rights such as preventing recidivism and social deviations, observing the human dignity of offenders, supporting the victims’ rights, rehabilitation of criminal convicts, fair trial,corrective function of punishment and aligning the offender’s interests with the supportive benefits of the society.
While challenging the clinical approach in delinquency field through redefining it, using medicalization concept, this essay tries to show when, where, by whom, with which methods and principles and through what claims-making, the process of medicalization of crime and deviance has been done, and what results or outcomes have been or will be brought by this process for the medical profession, offenders, victims, criminologists, those who lay down criminal policies, the government and the people, who all are the claims makers.
The result of medicalization process is the power to manage the criminology and criminal policy grounds in the favor of claim-making group – the reward which the medical profession has been benefited so far.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Criminology
  • Criminal policy
  • medicalization
  • crime
  • deviance
الف) منابع فارسی
کتاب
1 .دادستان، پریرخ، روانشناسی جنایی، تهران: انتشارات سمت، 1389.
2 .ستوده، هدایتاالله، آسیبشناسی اجتماعی، تهران: انتشارات آوای نور، 1380.
3 .صدیق سروستانی، رحمتاالله، آسیبشناسی اجتماعی (جامعهشناسـی انحرافـات
اجتماعی)، تهران: انتشارات سمت، 1390.
4 .کلارکسون، کریستوفر، تحلیل مبانی حقوق جزا، ترجمه حسین میرمحمد صادقی، تهران:
انتشارات جهاد دانشگاهی، 1371.
5 .نجفی ابرندآبادی، علی حسین و حمید هاشـم بیکـی، دانشـنامه جـرمشناسـی، تهـران:
انتشارات گنج دانش، 1395 .
6 .ویلیامز، فرانک، مکشین، ماری، نظریههـای جـرمشناسـی، ترجمـه حمیدرضـا ملـک
محمدی، تهران: بنیاد حقوقی میزان، 1386 .
مقاله
7 .رحمدل، منصـور، اعتیاد و سوءمصـرف مـواد مخـدر در ایـران: جـرمزدایـی یـا
جرمانگاری، فصلنامه رفاه اجتماعی، پاییز 1382 ،شماره 9 ،صص 242-203 .
8 .سبزهای، محمدتقی، جامعه مدنی به مثابه قرارداد اجتمـاعی: تحلیـل مقایسـهای
اندیشههای هابز، لاک و روسو، پژوهش حقـوق و سیاسـت، پـاییز 1386 ،سـال نهـم،
.67-98 صص، 2 شماره
9 .قاضی طباطبائی، محمود، ابوعلی ودادهیر و علیرضا محسنی تبریزی، پزشـکیشـدن بـه
مثابه بازی؛ تحلیلی بر برساخت اجتمـاعی مسـایل انسـانی، پژوهشـنامه علـوم
انسانی، بهار 1386 ،ویژهنامه علوم اجتماعی، شماره 53 ،صص 324-289 .
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 93 پزشکی شدن جرم و انحراف؛ درآمدی بر تحلیل گفتمان...
58
10 .میرمجیـدی، سـپیده، محمـدجعفـر حبیـبزاده، محمـد فرجیهـا و جلیـل امیـدی، تحلیـل
برساختگرایانهی فرایند جرم انگاری در ایران بر اسـاس نظریـه واقعیـت
اجتماعی جرم، فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، بهار1395 ،سال چهارم، شماره 14 ،صص
.145-172
11 .نجفی ابرندآبادی، علیحسین، محمدجعفر حبیبزاده و محمـدعلـی بابـایی، جـرایم مـانع
(جرایم بازدارنده)، پژوهشهای حقوق تطبیقی، زمستان 1383 ،ویـژه نامـه ( 37 پیـاپی)،
.23-48صص، 8 دوره
ب) منابع انگلیسی
Books
12. Berger Peter and Thomas Luckmann. The Social Construction of
Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge,England: Penguin
Books,1966.
13. Conrad, Peter and Joseph Schneider. Deviance and Medicalization:
From Badness to Sickness.Philadelphia: Themple Unuversity Press, 1992.
14. Best, J .Constructionism in Context. In Images of Issues: Typifying
Contemporary Social Problems. Best J (Editor). New York: Published by
Aldine De Gruyter,1995.
15. Brown, Nik and Andrew Webster .New Medical Technologies and
Society:Recording Life. Cambridge: Published by Polity Press, 2004.
16. Elliot, Catherine and Frances Quinn. Criminal Law. Third Edition,
England: Pearson Education, 2000.
17. Loseke, D. Thinking about Social Problems: An Introduction to Social
Constructionist Perspectives, New York: Aldine de Gruyter, 2003.
18. Schneider, J. The Medicalization of Deviance: From Badness to
Sickness. Handbook on Sociology of Deviance, Wiley, 2015.
Articles
19. Cacchioni, thea and Andrew Tiefer.“Why Medicalization? Introduction
to the Special Issue on the Medicalization of Sex”. Journal of sex
research, 49(2012).
20. Conrad, P.“Medicalization and Social Control”. Annual Review of
Sociology, 18(1992). 
فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 93 پزشکی شدن جرم و انحراف؛ درآمدی بر تحلیل گفتمان...
59
21. Conrad, peter and Joseph Schneider.“Looking at Levels of
Medicalization: A Comment of Strong’s Critique of the Thesis of
Medical Imperialism”, Social Science and Medicine, 14(1980).
22. Payte, T.“A Brief History of Methadone in the Treatment of Opioid
Dependence: A Personal Perspective”. Journal of Psychoactive Drugs,
23(1991): P.104.
23. Schneider, J.“Social Problems Theory: The Constructionist view”,
Annual Review of Sociology, 11(1985).
24. Sousa, A.“Freudian Theory and Sexuality: A Conceptual Analysis”.
Mens Sana Monogr,9(2011).
Internet sites
25. Dinham, Paddy. France to set a Legal Minimum Age of Consent for
the First Time-but there are Protests as Justice Minister Suggests it
should be just Thirteen / Belgium to Lower Age of Consent to 13.
Daily Mail, (June 2017), available at: http://www.dailymail.com (last
visited on 6/10/2017).
26. Wetzstein, Cheryl (May 2013). APA to Correct Manual: Pedophilia is
not a Sexual Orientation. The Washington Times, (May 2013),
available at: http://www.washingtontimes.com(last visited on
24/10/2017).