آثار غیرمالی تدلیس در باروری‌های پزشکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی ،دانشکده حقوق وعلوم سیاسی،دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد حقوق پزشکی، دانشگاه تهران

چکیده

باروری‌های پزشکی روش‌های تولید‌مثل مصنوعی است که در سالهای اخیر مورد استقبال زوج‌های بیشماری قرار گرفته است. در انواع این روش ها، امکان تحقق تدلیس وجود دارد که چالش‌های متعددی را به‌همراه خواهند داشت. برخی از این چالش‌ها در آثار غیرمالی همچون نسب، ولایت و حضانت رخ می‌دهد. ضرورت پرداختن به این موارد اینست‌که به‌دلیل فقدان راهکار قانونی مشخص و سکوت قانونگذار بحران‌های نوینی گریبانگیر روش‌های مزبور می‌شود و به‌جای حل مساله ناباروری زوج‌های جوان معضلات جدی‌تری به‌وجود-خواهد‌آمد. با بررسی‌های صورت‌گرفته به این نتیجه رسیدیم، نسب طفل به سبب تدلیس در باروری‌های پزشکی ازبین‌نمی‌رود و رابطه خونی برقرار می‌ماند؛ هرچند برخی صاحب‌نظران نسب را درصورت وقوع تدلیس نامشروع تلقی می‌نمایند. ولایت در صورت تدلیس در لقاح ناهمگون درصورتیکه از جانب اهداکنندگان باشد، مجدد به صاحب اسپرم بازمی‌گردد و در باروری‌های پزشکی همگون نیز تاثیری در ولایت قهری ندارد. همچنین درصورت وقوع تدلیس از جانب اهداکنندگان و عدم پذیرش طفل از جانب اهداشوندگان، حضانت او نیز برعهده اهداکنندگان قرار می‌گیرد. درصورتی‌که کادر درمان و یا مرکز درمانی مرتکب تدلیس شوند، هزینه حضانت طفل را می‌توان از مدلَّسین مطالبه نمود. همچنین در حقوق انگلستان تدلیس در باروری‌های پزشکی آثار غیرمالی متفاوتی را به‌همراه دارد. ولایت به معنای اخص کلمه در این کشور وجود‌ندارد. حضانت نیز درصورتی‌که اهداکنندگان و اهداشوندگان پذیرای طفل نباشند، برعهده نهادهای حمایتی دیگر قرار‌می‌گیرد و از این لحاظ از منافع طفل حمایت مطلوبی صورت‌گرفته است. نسب نیز مفهوم واقعی خود را در این کشور از دست‌داده‌است؛ زیرا رویکرد قانون در این کشور به سمت قراردادی بودن این مفهوم است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Non-fiscal effects misrepresentation in medical

نویسندگان [English]

  • MOHSEN SAFARI 1
  • Faezeh Akhoondi 2
1 Tehran University
2 university of tehran
چکیده [English]

Medical fertilization are artificial reproduction techniques, that have‌‌been welcomed in recent years by countless couples. In a variety of medical fertilization methods, there is possibility of misrepresentation that occurrence and has many challenges. Some of these, occur in non-fiscal effects such as origin, guardianship and custody. The necessity to attention to these, the lack‌ of a clear legal solution and the silence of the legislator, the new crises will ‌encroach on these methods, and instead of solving the problem of infertility of young couples, will create more serious problems. We conclude that the child's origin arising‌from deception doesnot destroy and the blood relationship continues to exist ; however, some specialists consider as illegitimate origin. guardianship will return to the owner‌of the sperm in the event‌of fraud from a heterogeneous fertilization by donors and homogeneous there is no effect on the guardianship. In ‌the‌ event‌of deception by donors and the dismissal of the child by receiver, custody is the responsibility of the donors. If the medical team or health center is committed, the child custody costs can be claimed from the deceiver .
In Britain, misrepresentation in medical fertilization also has different effects. There is no jurisprudential guardianship in this country. Also, custody will ultimately be assumed by other support institutions if the donors and receiver do‌not accept custody. in this respect support of the child is well‌received. origin also has lost its true meaning in this country, because the legal approach is towards the contractual nature of this concept.

کلیدواژه‌ها [English]

  • medical fertility
  • misrepresentation
  • origin
  • guardianship
  • custody
  1. منابع و مآخذ:

    الف) منابع فارسی

    1. اسدی،لیلا، بررسی نفقه زوجه و اقارب در حقوق انگلستان، فصلنامه فقه و حقوق خانواده، ش.24، 1380.
    2. امامی، اسدالله، مطالعه تطبیقی نسب و تغییر جنسیت در حقوق ایران و فرانسه، تهران، نشر میزان، چاپ اول، 1392.
    3. امامی، سید حسن، حقوق مدنی، جلد5، تهران، کتابفروشی اسلامیه،1340.
    4. آل بحر العلوم، سید محمد ، بلغه الفقیه، شرح و تعلیق: سید محمد تقی آل بحر العلوم،ج.4، تهران، مکتبه الصادق،چاپ چهارم، 1403 هـ .ق.
    5. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران، انتشارات گنج دانش، ج.1،چاپ دوم، 1367.
    6. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، حقوق خانواده، تهران، انتشارات کتابخانه گنج دانش، چاپ اول، 1386.
    7. باریکلو، علیرضا، تحلیل حق حفظ هویت خانوادگی کودک متولد از باروری مصنوعی در نظام حقوق اسلامی و اسناد بین المللی حقوق بشر، مجله علمی- پژوهشی حقوق خصوصی، دوره دهم، شماره 1، 1392.
    8. شهیدی، مهدی، مجموعه مقالات حقوقی، چاپ اول،تهران، نشر حقوقدان، 1375.
    9. ساعی، سید محمد هادی و اکرم برزگری، بررسی نسب و ارث کودکان متولد از اجاره رحم، مجله پژوهشنامه اندیشه های حقوقی، ش.1، 1391.

    10. شهیدی، مهدی، روش­های پیشرفته در درمان نازایی، روش­های نوین تولیدمثل انسانی از دیدگاه فقه و حقوق (مجموعه مقالات)، تهران، انتشارات سمت، 1382.

    11. صفایی، سید حسین و اسدالله امامی، مختصر حقوق خانواده، چاپ بیست و نهم، تهران، نشر میزان، 1390.

    12. صفایی، سید حسین و دیگران، بررسی تطبیقی حقوق خانواده،تهران،انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، 1384.

    13. صفایی، سید حسین، دوره مقدماتی حقوق مدنی، ج.2، تهران، نشر میزان، چاپ نهم، 1389.

    14. عاملی، شیخ حر، وسائلالشیعه، جلد 15 ، بی جا، 1404 هـ . ق.، باب8.

    15. کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی(خانواده)، تهران، نشر میزان، چاپ سوم، 1382.

    16. لنکرانى، محمد­فاضل موحدى، احکام پزشکان و بیماران (فاضل)،قم، مرکز فقهی ائمه اطهار علیه السلام،1386،

    17. مرقاتی، سید طه، نسب ناشی از لقاح مصنوعی با دخالت عامل بیگانه، مقالات و بررسی ها، دفتر 75، دوره 37، 1383.

    18. مصطفی، ابراهیم و دیگران، المعجم الوسیط، ج.1، ترکیه، 1384.

    19. موسوی خوئی، سید ابوالقاسم، مستحدثات المسائل، ج.2، النجف الاشرف، مطبعه الآداب، 1976م.

    20. نجفی، شیخ محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج.30، تهران، کتابفروشی اسلامیه، 1366.

    21. وزیری، مجید، حقوق متقابل کودک و ولی در اسلام، تهران، موسسه چاپ و نشر بین الملل،چاپ اول، 1384.

     

    ب) منابع انگلیسی

     

    1. Brown, William John,GCSE LAW, Londen: Sweet & Maxwell, 2002.
    2. Children act, 2004.
    3. Dr. Oldham, Mika, blackstone,s statute series (paperback), Oxford university press, 2016-2017
    4. Guffney, Ruth, family law, London: Publication of Oxford, 2012.
    5. Human fertilization and embryology act,  2009.