اثر انتقالی قرارداد در حقوق ایران و فرانسه مبتنی بر تحولات قانون مدنی 2016 میلادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه امام صادق - گروه حقوق خصوصی پژوهشگاه قوه قضائیه

2 دانشگاه امام صادق (ع)

10.22034/jlr.2019.150367.1237

چکیده

یکی از تحولاتی که در حقوق فرانسه، در اثر اصلاح قانون مدنی در سال 2016 میلادی صورت پذیرفته، پیرامون اثر انتقالی قرارداد است. بحث اثر انتقالی قرارداد مشتمل بر عناوین «انتقال مالکیت» و «انتقال ریسک» در دو فرضِ «معاملات معارض» و «معاملات بلامعارض» می باشد. قانون گذار فرانسوی اگرچه در قانون جدید نیز بار دیگر پیرامون انتقال مالکیت بر اصولِ «رضایی» و «فوری» بودن، و درباره انتقال ریسک بر اصولِ «همزمان بودن این انتقال با انتقال مالکیت» و «بر عهده متعهدله بودن آن» تأکید نموده است، ولی در عین حال کوشیده است تا با بهره گیری از آرای دکترین و رویه قضایی، ضمن مرتفع ساختن ایرادات وارد بر نهادهای حقوق پیشین، تأسیسات حقوقی جدیدی مانند «امکان تأخیر در انتقال مالکیت» را مورد قبول قرار دهد. مقاله پیش رو با روش توصیفی-تحلیلی، افزون بر بررسی و ارزیابی مواد قوانین مدنی فرانسه (مصوب سال های 1804 و 2016 میلادی) درباره اثر انتقالی قرارداد، به مقایسه قواعد حاکم بر آن ها با حقوق ایران اقدام نموده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Transitional effect of contract in the Law of Iran and France based on changes in 2016 Civil Code

نویسندگان [English]

  • Behzad Pourseyed 1
  • morteza najafabadi farahani 2
1 Imam Sadegh university Judiciary Research Center
2 Imam Sadiq University
چکیده [English]

One of the changes in French law, due to the revision of the Civil Code in 2016, is the issue of "transfer of ownership" and "risk transfer" in the two assumptions of "contradictory transactions" and "non-contradictory transactions" that the legislator has referred to it under the title the transitional effect of the Contract. Although the French legislator in the new Code confirmed the principles of "being satisfied" and "urgent," about the ownership transfer, and accepted the principles of "the simultaneous transfer of ownership" and "being responsible for debtor" about transfer of risk , but at the same time, he has tried to accept new legal institutions , such as the possibility of delay in the transfer of ownership, using the doctrine and judicial procedures, and overcome the impediments to previous legal institutions. In the present paper, through a descriptive-analytical method and relying on library resources, in addition to studying and evaluating the article of civil Code passed by France in 1804 and 2016 on the subject of the transitional effect of the contract, compare the rules governing them with Iranian law.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transitional effect
  • Transfer of ownership
  • Risk transfer
  • Contradictory transactions
  • Non-contradictory transactions
الف) منابع فارسی کتاب 1 .امامى، سید حسن، حقوق مدنى، جلد 1 ،تهران: انتشارات اسلامیة، چاپ پنجم، 1364 . 2 .امیری قائم مقامی، عبدالمجید، حقوق تعهدات، جلد 2 ،تهران: انتشـارات دانشـگاه تهـران، .1356 3 .پیرهادی، محمدرضا، انتقال مالکیت در عقد بیع، تهران: شالیزه، چاپ اول، 1386 . 4 .جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مجموعه محشی قانون مدنی، تهران: گنج دانـش، چـاپ اول، 1379 . 5 .حائری شاهباغ، سید علی، حقوق مدنی، تهران: گنج دانش، چاپ اول، 1376 . 6 .شهیدی، مهدی، تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران: مجد، چاپ پنجم، 1385 . 7 .صفایی، سیدحسین، دوره مقدماتی حقوق مدنی، جلد 2 ،تهـران: میـزان، چـاپ هفـدهم، .1392 8 .طاهرى، حبیب االله، حقوق مدنى، جلد 4 ،قم: دفتـر انتشـارات اسـلامى وابسـته بـه جامعـه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ دوم، 1418 ق. 9 .قاسمی، محسن، انتقال مالکیت در عقد بیع، تهران: دانشگاه امام صـادق (ع)، چـاپ اول، .1382 10.کاتبی، حسینقلی، فرهنگ حقوق، تهران: کتابخانه گنج دانش، چاپ دوم، 1380 . 11.کاتوزیان، ناصر، اعمال حقوقی، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ اول، 1371 . 12.کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها، جلد 1 ،تهران: مدرس، چاپ دوم، 1372 . ١٣.کاتوزیان، ناصر، معاملات معوض-عقود تملیکی، تهران: شرکت سهامی انتشـار، چـاپ پنجم، 1373. فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 92 اثر انتقالی قرارداد در حقوق ایران و فرانسه... 405 مقاله 14 .امینی، منصور، نقش ثبت سند در بیع مال غیر منقول در حقوق فرانسـه و بررسـی قابلیت پذیرش آن در حقوق ایران، مجله تحقیقات حقوقی، 1388 ،شماره 49 . ب) منابع عربی 15 .انصاری، مرتضى، کتاب المکاسب، جلد 6 ،قـم: کنگـره جهـانى بزرگداشـت شـیخ اعظـم انصارى، چاپ اول، 1415 ق. 16 .شهید ثانى، زین الدین، مسالک الأفهام إلى تنقـیح شـرائع الإسـلام، جلـد 3 ،قـم: مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول، 1413 ق. 17 .طباطبایی، سید على، ریاض المسائل، جلد 8 ،قم: مؤسسه آل البیت علیهم السـلام، چـاپ اول، 1418 ق. 18.محقق حلّى، نجم الـدین، شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، جلـد 2 ،قـم: مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم، 1408 ق. 19.محقق سبزوارى، محقق، محمد باقر، کفایة الأحکام، جلد 1 ،قم: دفتـر انتشـارات اسـلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ اول، 1423 ق. 20 .نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسـلام، جلـد 23 ،بیـروت: دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، 1404 ق. ب) منابع فرانسوی Livres 21.Bergel, J. L. et M. Bruschi et S. Cimamonti, Traité de droit civil: Les biens (sous la direction de J. Ghestin), Paris, L.G.D.J, 2000. 22.Buffelan-Lanore, Y. et V. Larribau-Terneyre, Droit civil: introduction, biens, personnes, famille, 16e éitdion, Paris, Dalloz, 2009. 23.Buffelan-Lanore, Y. et V. Larribau-Terneyre, Droit civil: Les obligations, 15e éitdion, Paris, Dalloz, 2017. 24.Cabrillac, R., Droit des obligations, 7 e éitdion, Paris, Dalloz, 2006. فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 92 اثر انتقالی قرارداد در حقوق ایران و فرانسه... 406 25.Carbonnier, J., Droit civil, Tome 4 (obligations), Paris, Presses universitaires de France, 1955. 26.Colin, A. et H. Capitant, Cours élémentaire de droit civil français, Tome.2, 7 e éitdion, Paris, Dalloz, 1932. 27.Courbe, P., Droit civil : Les biens, 4e éitdion, Paris, Dalloz, 2007. 28.François, C., Présentation des articles 1196 à 1198 de la nouvelle soussection 2 Effet translatif, La réforme du droit des contrats présentée par l'IEJ de Paris 1, https://iej.univ-paris1.fr/openaccess/reformecontrats/titre3/stitre1/chap4/sect1/ssect2-effet-translatif, 2018. 29.Gross, B., Le droit de la vente, 2 e éitdion, Paris, Presses Universitaires de France, 1978. 30.Guiomard, Pascale, Réforme du droit des obligations, Paris, Dalloz, 2016. 31.Hauser, J., Les contrats, 3 e éitdion, Paris, Presses Universitaires de France, 1992. 32.Hubrecht, G. et Vermelle, G., Notions essentielles de droit Civil, 14e éitdion, Paris, Sirey, 1987. 33.Huet, J., Traité de droit civil: Les principaux contrats spéciaux, Paris, L.G.D.J, 1996. 34.Lecourt, Arnaud, Fiches de droit des obligations, 5 e éitdion Paris, Ellipses, 2016. 35.Lepointe, G., Droit romain et ancien droit français, Paris, Dalloz,1958. 36.Malaurie, Ph. et L. Aynès, Droit civil: Les obligations, 4e éitdion, Paris, L.G.D.J, 2009. 37.Malaurie, Ph., L. Aynès et P.Y. Gautier, Droit civil: Les contrats spéciaux, 4 e éitdion, Paris, L.G.D.J, 2009. 38.Mazeud, H., J. et L., Leçons de droit civil, Tome 3 (Vente et échange), 7 e éitdion, Paris, Montchrestien, 1987. 39.Pérochon, F., La réserve de propriété dans la vente de meubles corporels ,Paris, Litec, 1988. 40.Piedelièvre, S., Traité de droit civil: La publicité foncière (sous la direction de J. Ghestin), Paris, L.G.D.J, 2000. 41.Porchy-Simo, S., Droit civil, 2 e année, Les obligations, 4 e éitdion, Paris, Dalloz, 2006. 42.Rey, A., Le Robert Micro, Paris, Dictionnaires Le Robert, 1993. 43.Schiller, S., Droit des biens, 3 e éitdion, Paris, Dalloz, 2007. 44.Vermelle, G., Droit civil : Les contrats spéciaux, Paris, Dalloz, 1996. فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 92 اثر انتقالی قرارداد در حقوق ایران و فرانسه... 407 Articles 45.Bloch, P., Le transfert de propriété dans la vente, RTD civ, 1988. 46.Fréchette, P.," La qualification des contrats : aspects pratiques", Les Cahiers de droit, Vol.51, n° 2, 2010. 47.Gakwerere, J. P., "Que reste-t-il du transfert consensuel de la propriété des biens meubles en droit canadien ? Considérations sur la codifcation d’un principe dans un système bijuridique", Les Cahiers de droit, Vol.46, n° 3, 2005. 48.Charpentier, É., "Un paradoxe de la théorie du contrat : l'opposition formalisme / consensualisme", Les Cahiers de droit, vol.43, n° 2, 2002. 49.Poulique, C., Le rôle de la volonté en matière de qualification des contrats, Revue juridique de l'Ouest, n° 4, 2000. 50.Sami Zaki, M.", Le formalisme conventionnel : illustration de la notion de contrat-cadre", Revue internationale de droit comparé. Vol. 38, N°4, 1986. 51.Tunc, A., "Standards juridiques et unification du droit", Revue internationale de droit comparé. Vol. 22, N°2, 1970. Ressources électroniques 52 . François, C., Présentation des articles 1196 à 1198 de la nouvelle soussection 2 Effet translatif, La réforme du droit des contrats présentée par l'IEJ de Paris 1, https://iej.univ-paris1.fr/openaccess/reformecontrats/titre3/stitre1/chap4/sect1/ssect2-effet-translatif, 2018.