دفاع در برابر مسئولیت مدنی ناشی از خطای بی احتیاطی بر مبنای تقصیر زیان دیده با تاکید بر حقوق آمریکا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشکده ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 دانشکده حقوق دانشگاه هاروارد

10.22034/jlr.2020.165982.1323

چکیده

حق دفاع در دعاوی یکی از حقوق اساسی شناخته شده خوانده است . در حوزه ی مسئولیت مدنی نیز خوانده (عامل ورود زیان) دارای حق دفاعیست که به وی اجازه می دهد به ادعای زیان دیده ایراد وارد کند. در حقوق ایران بحث دفاعیات خوانده در حوزه ی مسئولیت مدنی مورد غفلت قرار گرفته است. در این نوشتار با بررسی دفاعیات در مسئولیت مدنی مبتنی بر خطا در نظام حقوقی آمریکا نظریات موجود در حقوق آمریکا را بررسی می کنیم. خواهیم دید این مباحث که گاه در کتب فارسی مسئولیت مدنی به طور پراکنده به عنوان مطالعات تطبیقی مورد بررسی قرار می گیرند، در نظام حقوقی ایران چه جایگاهی دارند. در نظام حقوقی مسئولیت مدنی آمریکا، امروزه دفاع تقصیر مشارکتی که باعث محرومیت کامل زیان دیده از جبران خسارت می گردید، به طور گسترده طرد شده و دفاع تقصیر مقایسه ای جایگزین آن شده است. هدف اصلی از این مقاله، پیشنهاد مطالعه ی نظامند دفاعیات است که به حقوق خوانده و خواهان شفافیت بخشیده و از آشفتگی مطالعاتی موجود فعلی می کاهد. به علاوه با مطالعه ی تطبیقی جایگاه بحث دفاع تقصیر مقایسه ای در نظام حقوق عرفی آمریکا بررسی می کنیم که چگونه می توانیم از این دکترین در حقوق ایران بهره جوییم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Defenses to the Tort of Negligence: a Comparative Study of the Iranian and the U.S. Legal Systems

نویسندگان [English]

  • Laya Joneydi 1
  • Zahra Takhshid 2
1 Professor of Law, University of Tehran, School of Law and Political Science
2 harvard University School of Law
چکیده [English]

Tortfeasors are entitled to defend themselves against liability claims. In the United States tort system, in addition to general defenses, common law rules have recognized special affirmative defenses for tortfeasors based upon plaintiff's carelessness that has contributed to the injury. The two defenses at study in this article are contributory negligence and comparative fault. In this article, we introduce the defense within a new structure that is compatible with the Iranian legal system. This article contributes to the academic tort law literature in Iran by proposing the recognition of such a rubric in the Iranian tort system. In a comprehensive compative study, it further explain how we can incorporate comparative fault defense in Iran’s legal system. The proposed structure is theoretically applicable to Iran’s civil responsibility schemes, and practically beneficial for lawyers and advocates. We will also study the development and changes of the two doctrines in the U.S. and the influence of workers’ compensation law in their development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Negligence Defenses
  • Assumption of Risk
  • Contributory Negligence
  • Comparative Fault
  • Workers Compensation Law
الف) منابع فارسی کتاب 1 .کاتوزیان، ناصر، الزامهای خارج از قرارداد (جلد اول) قواعد عمومی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوازدهم، 1392. 2 .صفایی، سید حسین و حبیب االله رحیمی، مسئولیت مدنی (الزامات خارج از قرارداد)، انتشارات سمت، 1394. 3 .قاسم زاده، سید مرتضی، مبانی مسئولیت مدنی، نشر میزان، چاپ ششم، زمستان 1388. 4 .میرشکاری، عباس، رساله عملی در مسئولیت مدنی، انتشارات شرکت سهامی انتشار، .1396 5 .ایزانلو، محسن، شروط محدود کننده و ساقط کنندة مسئولیت مدنی در قراردادها، شرکت سهامی انتشار، 1386. مقاله 6 .جنیدی، لعیا، تقصیر زیاندیده، فصلنامه حقوق، زمستان 1378 ،شماره 46. 7 .کاظمی، محمود، آثار تقصیر زیاندیده بر مسئولیت مدنی، فصلنامه پژوهشی دانشگاه امام صادق (ع)، زمستان 1384 ،شماره 28. 8 .کاظمی، محمود، اقدام به عنوان یکی از منابع مسئولیت مدنی در حقوق اسلام، مجله حقوق تطبیقی دانشگاه تهران، دورة 2 ،بهار و تابستان 1390 ،شماره 1. 9 .بادینی، حسن و زهرا تخشید، مقدمه ای تحلیلی و انتقادی بر مطالعة تطبیقی حقوق مسئولیت مدنی آمریکا، فصلنامه مطالعات حقوق حقوقی، دوره 49 ،تابستان 1398 ،شماره 2 . فصلنامه تحقیقات حقوقی شماره 92 دفاع در برابر مسئولیت مدنی ناشی از خطای بیاحتیاطی... 169 ب) منابع انگلیسی Books 10.Blacks Law Dictionary, 10th ed. 2014. 11.Restatement (Third) of Torts: Apportionment of Liability, The American Law Institute, §1, 2000. 12.Dobbs, D. B., and Paul T. Hayden, Ellen M. Bublick., Hornbook on Torts, 2nd ed. 2016. 13.Diamond, J. L., and Lawrence C. Levine, Anita Bernstein, Understanding Torts, 5th ed: Matthew Bender & Company, LexisNexis, 2013. 14.Dobbs, D. B., and Robert E. Keeton, David G. Owen., Prosser and Keeton on the Law of Torts, 5th ed. 1984. 15. Goldberg, J., and Benjamin C. Zipursky, and Anthony Sebok, A. J., Tort Law: Responsibilities and Redress: Aspen Publishers, 2012. 16. Goldberg, J., and Benjamin C. Zipursky, The Oxford Introduction to U.S. Law Torts: Oxford, 2010. 17. Glannon, J. W., The Law of Torts Examples and Explanations, 3rd Ed.: Aspen publishers, 2005. Articles 18.Warren, C., “Volenti Non Fit Injuria In Actions of Negligence”, 8 Harvard Law Review 8, 1895. Davies v. Mann 10 M. & W. 546, 152 Engl. Rep. 588 (1842) 19.Prosser, W. L., “Comparative Negligence”, 41 California Law Review 41, 1953. 20.James Jr., F. “Last Clear Chance: A Traditional Doctrine”, Yale Law Journal 47, 1938. 21. Ernest A. Turk, Comparative Negligence on the March, Chi.-Kent. Law Review 28, 1950. 22. Bohlen, F. H., Voluntary Assumption of Risk, Harvard Law Review, 20, 1906: 14. Cases 23.Butter field v. Forrester ,11 East 60, 103 Eng. Rep. 926 (1809). 24.Davies v. Mann 10 M. & W. 546, 152 Engl. Rep. 588 (1842) 25.Hoffman v. Jones, 280 So. 2d 431 (Fla. 1973). 26. Smith v. Smith, 19 Mass. 621, 663 (1825).