سندباکس تنظیمی و چالش‌های آن در نظام حقوقی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده حقوق دانشگاه بهشتی.(نویسنده مسئول)

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی ، دانشکده حقوف، دانشگاه شهید بهشتی

10.52547/jlr.2023.228521.2297

چکیده

ظهور شرکت‌هایی که با اتکاء به فناوری اقدام به ارائه خدمات مالی می‌کنند که به اصطلاح به این حوزه فناوری مالی یا فینتک گفته می‌شود گرچه مورد استقبال عمومی قرار گرفته و استفاده از خدمات مالی را تسهیل کرده اما به دلیل ابهامات فراوانی که در خصوص مدل‌های تجاری و تأثیرات آن‌ها بر نظام اقتصادی وجود دارد نهادهای تنظیم‌گر همواره نگران عواقب منفی احتمالی فعالیت این شرکت‌ها بر ثبات اقتصادی و سلامت بازارهای مالی هستند. در ایران نیز رشد روزافزون شرکت‌های فینتک و اقبال مردم به آن‌ها از یک سو و عدم آشنایی کافی نهادهای تنظیم‌گر با این حوزه جهت تنظیم‌گری از سوی دیگر موجب بروز نگرانی‌های مشابه‌ای شده است. بر این اساس، رسیدن به نقطه تعادلی که در آن هم از نوآوری و توسعه فناوری‌های مالی حمایت شود و هم ریسک‌های مرتبط با آن مدیریت شود، چالش اصلی دولت‌ها و نهادهای تنظیم‌گر بوده است. سندباکس تنظیمی یکی از راهکارهایی است که برای پاسخ به این چالش، مورد استفاده قرار می‌گیرد. سندباکس‌ تنظیمی، ساز و کار امنی است که کسب‌وکارهای فینتک در چهارچوب آن، امکان فعالیت زیر نظر نهاد تنظیم‌گر جهت آزمایش محصول خود در بازاری محدود با مشتریان معدود و بدون نگرانی از تنبیه شدن به خاطر عدم رعایت برخی از قوانین و مقررات را دارند. در این یادداشت با روش توصیفی تحلیلی به ماهیت، ویژگی‌ها، مزایا و چالش-های سندباکس تنظیمی پرداخته می‌شود. سپس اقداماتی که در نظام حقوقی ایران برای اجرای این راهکار تنظیمی صورت پذیرفته تحلیل و پیشنهاداتی برای پیاده‌سازی مؤثرتر این راهکار، ارائه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Regulatory sandbox and its challenges in Iranian legal system

نویسندگان [English]

  • mohamad zarei 1
  • hamed edrisian 2
1 Assocaite Professor of law،Shahid Beheshti Univercity.
2 Ph.D Candidate of Public Law،, Shahid BeheshtiUniversity
چکیده [English]

Regulatory sandbox and its challenges in Iranian legal system
Mohammad Hosein Zarei) Associate Professor of Law, Shahid Beheshti University(
Hamed Edrisian) PhD Candidate of Public Law, Shahid Beheshti University(
Abstract
Although the appearance of companies which are based on technology providing financial services, called financial technology (Fintech), has become public and facilitates financial services, the regulatory bodies are worried about possible negative consequences of these companies due to uncertainties of the companies’ business models and their effects on the economic system. In Iran, the increasing growth of fintech businesses and people's interest, in one hand, and the lack of proper familiarity of regulatory bodies with this field for regulation, on the other hand, have caused similar concerns. So, reaching a balance point in which the innovation and development of fintech are supported and their related risks simultaneously are managed has been the main challenge of governments and regulatory bodies. Regulatory sandbox is one of the solutions used to answer this main challenge. The Regulatory Sandbox is a secure mechanism in which fintech businesses have the possibility to operate under the supervision of the regulatory body to test their product in a limited market with few customers and without any worries of punishment in terms of non-compliance with some rules and regulations. In this paper, the concept, features, advantages and disadvantages of regulatory sandboxes are discussed with a descriptive and analytical method. Then, the measures have been taken in Iranian legal system to apply this regulatory solution are analyzed and suggestions for more effective implementation of this solution are presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Regulatory sandbox
  • Regulation
  • Financial Technology
  • Fintech
  • Innovation