آسیب‌شناسی کارکرد مراجع سیاست‌گذار و تصمیم‌گیر در حوزۀ آموزش عالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 حقوق/دکترا/حقوق عمومی/دانشگاه سوربن فرانسه

2 دانشجو/دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

یکی از شرط‌های مهم بقای جوامع در جهان امروز، توسعه علمی است که نشانگر جایگاه ویژه آموزش عالی در هر کشور است. دانشگاه‌ها در صورتی می‌توانند نقش موتور محرک و توسعه‌ساز خود را به درستی ایفا کنند که همراه با تغییرات لحظه‌ای علم و دانش، انعطاف‌پذیر و هوشمند عمل کنند. از معظلاتی که مانع پویایی توسعه علمی کشور ایران است، می‌توان از مقررات دست-وپاگیر اداری، مالی، آموزشی، تحقیقاتی و استخدامی کنونی نام برد؛ که متاثر از تعدد مراکز تصمیم‌گیری و وجود متولیان متعدد است.
یکی از مشکلات اساسی موجود این است که در حوزه آموزش عالی مراجع سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری درون‌قوه‌ای و فراقوه‌ای متعددی تصمیم‌گیری می‌کنند که وظایف و تکالیف آن‌ها با هم، هم‌پوشانی دارد؛ در نتیجه یکی از راه‌حل‌های برون رفت از این معضل بزرگ این است که از تعارض و هم‌پوشانی وظایف مراجع سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری در این حوزه جلو‌گیری شود. سوال اساسی تحقیق حاضر بر محور راهکارهای هم‌پوشانی و تعارض تکالیف مراجع مهم تصمیم‌گیری استوار است.
در این جستار، جایگاه و قلمرو مصوبات این نهادها نیز در سلسله مراتب قواعد حقوقی مورد بررسی قرار گرفته و از این منظر در خصوص ماهیت مصوبات مراجع مورد اشاره از حیث سیاست‌گذاری، قانون یا مقرره‌گذاری، به ملاحضات حقوقی قابل تأملی اشاره می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A critical look at the role and position of decision-making authorities in higher education

نویسندگان [English]

  • mohamad jalali 1
  • kiomars ghanbari 2
1 حقوق/دکترا/حقوق عمومی/دانشگاه سوربن فرانسه
2 Student/Shahid Beheshti Univercity
چکیده [English]

Todays, the development of science is regarded as one of the most important conditions for survival among different societies, which highlights the special place of higher education in each country. Universities are able to play the role of their own stimulus and developer appropriately when they indicate flexibility and act intelligently during the momentous changes in science and knowledge.The desire of the political and administrative system of Iran to their reliance on its administrative focus is regarded as the most important challenges for academic institutions, which cannot be easily solved, along with questioning the independence and freedom of higher education institutions. Thus, a careful and accurate planning should be prioritized in this regard. One of the main problems is related to the fact that policy makers and decision makers decide on a variety of internal and external issues in the field of higher education and their tasks are coincided with each other. As a result, preventing conflicts and overlapping the responsibilities of policy makers and decision makers in this area are considered as one of the solutions for solving this problem. In the present study, the main question is based on the principles of coping strategies and conflict of tasks among the important decision-making organizations. To this aim, the status and scope of the approvals of these institutions are examined in the hierarchy of legal rules, and the nature of the approvals of the references in terms of politics, laws or regulations are emphasized by regarding legal considerations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Higher education
  • decision-making authorities
  • in-house institutions
  • out-of-body institutions
  1. فهرست منابع

    1. نعمتی، محمدعلی و اکرم، طالبی؛ آینده نگری مشارکتی-راهبردی اثربخشی در سیاست گذاری نهاد دانشگاه، 1396، مجموعه مقالات کنفرانس سیاست گذاری در آموزش عالی، دانشگاه صنعتی شریف، ص 329
    2. حمیدی­زاده، محمدرضا؛ 1383، تصمیم­سازی در آموزش عالی، تهران، دایرة المعارف آموزش عالی، بنیاد دانش نامه بزرگ فارسی، ص298
    3. قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل؛ 1390، بایسته های حقوق اساسی، چاپ 41، بنیاد حقوقی میزان، ص 46 و 47
    4. منتصر اسدی، فاطمه و عامری، مریم؛ 1391، مجموعه اساسی، انتشارات معاونت تدوین، تنقیح و انتشارات قوانین و مقررات ریاست جمهوری.
    5. هاشمی، سیدمحمد؛ حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، 1391، جلد دوم، حاکمیت و نهادهای سیاسی، چاپ 23، بنیاد حقوقی میزان، ص 69 و 71
    6. راسخ محمد، 1390، نظارت و تعادل در نظام حقوقی ایران، انتشارات دراک، صفحه 35.
    7. شریف، محمد؛ 1384، جایگاه قانونی شورای عالی انقلاب فرهنگی و مرتبه مصوبات آن، حقوق و سیاست، شماره 15 و 16، ص 22.
    8. سایت شورای عالی انقلاب فرهنگی به نشانی http://farhangoelm.ir/Default.aspx .
    9. الهام، غلامحسین و میرمحمدی میبدی، سید مصطفی؛ 1392، بررسی تداخل مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی با مصوبات مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام، پژوهش نامه حقوقی اسلامی، سال چهاردهم، شماره اول.

    10. صحیفه امام، ج 12، ص 431

    11. صحیفه امام، ج 19، ص 171

    12. مجموعه نظریات شورای نگهبان، 1383، صص 179ـ186

    1. 13.  اصل 58 قانونی اساسی جمهوری اسلامی ایران

    14. سازگاری، صادق؛ 1395، «صلاحیت شوراهای عالی فراقوه ای و تفکیک کارکرد قوای سه گانه در ایران»، به راهنمایی دکتر محمد جلالی، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی؛ ص 137

    15. شریف، محمد؛ 1384، جایگاه قانونی شورای عالی انقلاب فرهنگی و مرتبه مصوبات آن، حقوق و سیاست، شماره 15 و 16 ص ؟؟.

    16. آگاه، وحید؛ 1396، «مصوبه 630 شورای عالی انقلاب فرهنگی و استقلال دانشگاه ها» مجموعه مقالات همایش ملّی استقلال دانشگاه ها، چالش و راهبردها، صفحه 311

    17. عماد، افروغ؛ 1395، «ارزیابی انتقادی نهاد علم در ایران»، انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی اجتماعی، صفحه 448 و 449.

    1. 18.  ـ سایت معاونت علمی وفناوری رئیس جمهوری به آدرس http://www.isti.ir/
    2. 19.  اصل 124 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
    3. 20.  اصل 127 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

    21. سایت  معاونت علمی وفناوری رئیس جمهوری به آدرس http://www.isti.ir/

    22. مرکز مالمیری، احمد، 1390، تورم تقنینی در نظام حقوقی ایران در پرتو اصول قانون گذاری، به راهنمایی دکتر محمد راسخ، ص 1

    1. 23.  اصل 58 قانون اساسی
    2. 24.  اصل 71 قانون اساسی
    3. 25.  اصل 85 قانون اساسی
    4. 26.  سایت نقشه جامع علمی کشور به آدرس http://nj.farhangoelm.ir/
    5. 27.  برگرفته از درگاه جهاد دانشگاهی به نشانی زیر: http://bom.acecr.ac.ir/sta
    6. 28.  برگرفته از درگاه رسمی بنیاد ملی نخبگان به نشانی: http://bmn.ir/index.aspx
    7. 29.  برگرفته از درگاه رسمی بنیاد علمی نخبگان به نشانی: http://bmn.ir/index.aspx
    8. 30.  داروی اردکانی، احمد. «وزارت علوم، تحقیقات و فناوری»دایره المعارف آموزش عالی ج2،ص 1260.
    9. 31.  فراست خواه، مقصود؛ 1388، «سرگذشت و سوانح دانشگاه در ایران، بررسی تاریخی آموزش عالی و تحولات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی موثر بر آن»، انتشارات رسا، ص 524.

    32. قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، مصوبه مجلس شورای اسلامی، 1383

    33. سایت سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به آدرس https://www.mporg.ir

    34. شورای عالی اداری، 1383، آیین نامه نظام ارزیابی استراتژیک کشور، مصوبه جلسه 116 مورخ 31/05/1383 تهران

    35. فراست خواه، مقصود؛ 1395، «دانشگاه ایرانی و مسئله کیفیت»، انتشارات آگاه، ص 245

    36. « طرح تدوین و تنقیح قوانین و مقررات کشور» با شماره ثبت 2 در تاریخ 12/3/1387 –